Hi Salmanaser V[1] o Salmaneser V amo an hadi han Asirya ngan Babylon tikang 727 kutob 722 BC. Nagpakita anay hiyá nga gobernador han Zimirra ha Phoenicia han paghadi han iya amay nga hi, Tiglat-pileser III. Kulang an ebidensya mahiunong han iya pag-hadi.

Salmanaser V
Hi Salmanaser V tikang han Promptuarii Iconum Insigniorum (Guillaume Rouillé, 1553)
Hadi han Imperyo nga Neo-Asiryano
Paghadì 727–722 BC
Nag-uná Tiglatpiliser III
Nagsunod Sargon II
Namatay 722 BC
Amay Tiglatpiliser III

Han kamatay ni Tiglat-pileser, sinmunod hiyá han trono han Asirya han ika-25 nga adlaw han Tebet 727 BC,[2] ngan ginbalyoan niyá an iya orihinal nga ngaran nga Ululayu ngadto han Akkadian nga ngaran nga kilalado hiyá. Bisan man kun may nagsiring nga nagpadayon hiyá paggamit han ngaran nga Ululayu nga iya ngaran ha trono komo hadi han Babylonia, waray iní mabilnga hin mga tinuod nga opisyal nga mga kinuha.[3]

Ha Bibliya, gingagamit para ha iya an ngaran nga Salmanaser (ha 1978 nga Bibliya[4]) o Salmaneser (ha 1983 nga Bibliya[5]) o Shalmaneser (ha Iningles nga Bibliya)[6] nga diin hiyá an gintukoy nga amo an nagbuhat han kataposán nga pagsakop han ginhadi-an han Samaria (Israel) ngan han pagdará hin destierro han mga Israelitanhon. Sumala han 2 Mga Hadi, ha mga kapitulo 17-18, ginsaypan ni Salmanaser hi Hoshea, nga Hadi han Israel, hin pagplano patok ha iya ha pagpadara hin mga mensahe ngadto kan Faraon Osorkon IV han Ehipto, ngan ginbihag ni Salmanaser hi Hoshea. An mga Ehiptohanon nagsari pagkuha hin tamakan ha Israel, nga gidudumara hin dako nga bahín han mga vasalyo nga mga hadi, pinaagi hin pag-aghat ha ira mga rumebelde patok han Assyria ngan paghatag ha ira hin pira pira nga suporta nga militar.[7] Katapos hin tuló ka tuig hin paglikos, nakuha niyá an syudad han Samaria. An mga kamolupyohan nga iya gindara ngadto han mga dirudilain nga mga lugar han imperyo, (upod han mga pinandara hin mga napulo ka tuig hin sayo ni Tiglat-pileser III) tinatawag nga mga "Napulo nga mga Nawará nga Tribo" han Israel. An mga kamolupyohan nga iya ginpangada ha Samaria amo lugod an naghimo han mga tinikangan han mga Samaritano, sumala hin komentaryo didá han Bibliya. Ginsiring liwat dida han Basahán ni Tobit ha kapitulo 1 bersikulo 2 ngan 15. Namatay hi Salmanaser han amo gihapon nga tuig ngan posible nga an mga pagbalhin hin mga kamolupyohan ginbuhat han nagsunod ha iya nga hadi nga hi Sargon II.

Didâ han basahán ni Tobit, kapitulo 1, an gin-exilyo nga Tobit naipakita nga mayda pabor ha korte ni "Enemessar", kundi mawawad-an hin impluwensya ha ilarom ni Sennacherib.

Kitaa gihapon

igliwat

Mga tigaman

igliwat
  1. Akkadian: Šulmanu-ašarid; Hinebreo: שַׁלְמַנְאֶסֶר, Moderno: Šalman’eser, Tiberiano: Šalmanʼéser; Griniyego: Σαλαμανασσαρ Salamanassar; Linatin: Salmanasar; Iningglesː Shalmaneser
  2.   This article incorporates text from a publication now in the public domainSayce, Archibald Henry (1911). "Shalmaneser". Ha Chisholm, Hugh (ed.). Encyclopædia Britannica. 24 (11th ed.). Cambridge University Press. p. 798.
  3. Grant Frame, Babylonia 689-627 B.C., p. 303-304. Available for download [1].
  4. Baraan nga Biblia: An Maupay nga Sumat Para ha Imo (Biblia nga Ginhubad ha Pinulongan nga Samarenyo) Samarenyo Popular Version SPV 050 P PBS 2003-1 Philippine Bible Society 1978
  5. An Baraan nga Kasuratan Samarenyo Bible SAM 054 PBS 2000-1 Philippine Bible Society 1983
  6. Sugad han makikit-an ha 2MgaHadi 17:3 ngan 2MgaHadi 18:9
  7. Ancient Iraq. 
Preceded by

Tiglatpiliser III
Hadi han Assyria

727 – 722 BC
Succeeded by

Sargon II
Hadi han Babylon

727 – 722 BC
Succeeded by

Marduk-apal-iddina II