Birmania

(Ginredirect tikang ha Burma)

An Birmania o Burma o kundi man Myanmar (မြန်မာBinirmano: [mjəmà][nb 1]) nga an buhatonon nga pagtawag Republika han Paghiusa han Myanmar usa nga nasod ha Timugan nga Asya. Ginsasapitan an Birmania han India ngan Bangladesh ha katundan, Thailand ngan Laos ha sinirangan ngan han Tsina ha amihan ngan ha dumagsaan. Ha salatan, mga hin ka-tulo nga bahin han bug-os nga perimeter han Birmania hin 5,876 km (3,651 mi) naghihimo hin durudiritso nga labnasan hin 1,930 km (1,200 mi) ha Bay han Bengal ngan han Dagat Andaman. An 2014 census han nasod nag-ihap han kamulopyohan han nasod nga 51 ka milyon nga tawo.[8] Han 2017, an kamolupyohan mga 54 ka milyon.[4] An Birmania 676,578 square kilometres (261,228 kwadrado nga milyas) hin kadako. An pamunoan nga syudad hini Naypyidaw, ngan an gidako-i nga syudad ngan kasanhi nga pamunoan Yangon (Rangoon).[1] An Birmania api han Association of Southeast Asian Nations (ASEAN) tikang han 1997.

Republika han Paghiusa han Myanmar

  • ပြည်ထောင်စု သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော်‌  (Binirmano)
  • Pyidaunzu Thanmăda Myăma Nainngandaw
Bandira han Myanmar
Bandira
Selyo han Estado han Myanmar
Selyo han Estado
Awit: 
Kahamutang han  Birmania  (green) ha ASEAN  (dark grey)  —  [Legend]
Kahamutang han  Birmania  (green)

ha ASEAN  (dark grey)  —  [Legend]

Kahamutang han Myanmar
Pamunuan Naypyidaw (Nay Pyi Taw)
19°45′N 96°6′E / 19.750°N 96.100°E / 19.750; 96.100
Gidako-i nga syudad Yangon (Rangoon)
Opisyal nga mga pinulungan Binirmano
Ginkilala nga mga rehiyonal nga pinulungan
Opisyal nga pagsurat Binirmano nga pagsurat
Ethniko nga mga grupo
([1])
Relihiyon
Theravāda nga Buddhismo 87.9%
Christianity 6.2%
Islam 4.3%
Other 1.6%[2]
(Mga) Tawag hin tawo Birmano / Burmes / Myanma[3]
Kagamhanan Unitaryo nga parlamentaryo nga konstitusyonal nga republika
• Mangulo
Win Myint
Aung San Suu Kyi
Myint Swe
Henry Van Thio
Magbabalaod Katitirok han Paghiusa
Balay hin mga Nasyonalidad
Balay hin mga Representante
Kahimo
23 Disyembre 849
16 Oktubre 1510
29 Pebrero 1752
1 Enero 1886
4 Enero 1948
2 Marso 1962
30 Marso 2011
Langyab
• Bug-os
676,578 km2 (261,228 sq mi) (ika-39)
• Katubigan (%)
3.06
Kamolupyohan
• 2017 nga census
53,582,855 (2017)[4] (ika-25)
• Densidad
76/km2 (196.8/sq mi) (ika-125)
GDP (PPP) 2018 nga banabana
• Bug-os
$359.107 ka bilyon[5] (ika-51)
• Per capita
$6,797[5] (ika-128)
GDP (nominal) 2018 nga banabana
• Bug-os
$71.543 nga bilyon[5] (ika-72)
• Per capita
$1,354[5] (ika-155)
Gini (2015) 38.1[6]
medium
HDI (2017)  0.578[7]
namumutnga · ika-148
Salapi Kyat (K) (MMK)
Zona hin oras UTC+06:30 (MMT)
Dapit hin pagmanehar tuo
Kodigo hin pagtawag +95
ISO 3166 nga kodigo MM
Internet TLD .mm

Upod han mga sayó nga mga sibilisasyon ha Birmania an nayakan-hin-Tibeto-Birmano nga mga Pyu nga syudad-nga-estado ha Igbaw nga Birmania ngan an mga Mon nga ginhadi-an ha Ubos nga Birmania.[9] Han ika-9 nga gatostuig, an Bamar nga katawhan kinmada ha igbaw nga siong han Irrawaddy ngan, sunod han pagtuod han Pagan nga Ginhadi-an han dekada han mga 1050, an Binirmano nga pinulungan, kultura ngan Theravada nga Buddhismo naghinayhinay nga nagin dominante han nasod. Nahulog tikang ha poder an Ginhadi-an han Pagan tungod han Mongol nga mga pagsulong ngan ginmawas in pipira nga mga estado nga naggigera. Han ika-16 nga gatostuig, an nasod nahiusa hin pagbalik han Taungoo nga dinastiya, ngan hin halipot nga panahon, amo an gidako-i nga imperyo ha kaagi han Kontinental nga Timugan nga Asya.[10] An Konbaung nga dinastiya han syahan nga bahin han ika-19 nga gatostuig naghadi hin kahaluag nga naglakip han yana nga Birmania ngan hin halipot nga panahon nagdumara han Manipur ngan Assam gihapon. An mga Britaniko nag-agaw han pagdumara han Birmania sunod hin tulo nga mga Gera nga Anglo-Birmano han ika-19 nga gatostuig ngan an nasod nahimo nga British nga kolonya. Gintagaan hin paglugaring an Birmania han 1948, komo usá nga demoktratiko nga nasod. Sunod hin kudeta han 1962, nahimo ini nga diktadura militar ha ilarom han Partido hin Programa Sosyalista han Burma.

Han kadam'an nga bahin han mga tuig hiní nga nasod hin paglugaríng, nahiapi ini nga nasod hin masurong nga pag-aragway hin ethniko nga mga grupo ngan an pipira nga mga grupo ethniko han nasod nahibulig ha usá han mga gimaihai nga mga nagpapadayon nga gera sibil ha kalibotan. Han hiní nga panahón, an Nasyones Unidas ngan pipira nga mga organisasyon nag sumat hin sunodsunod ngan sistematiko nga mga pagtalapas hin mga katungdanan hin katawhan didâ han nasod.[11] Han 2011, an junta militar opisyal nga ginpahunong ngan ginwara sunod han 2010 nga piniliay hin kasahiran, ngan usá nga nominal nga sibilyan nga kagamhanan ginbutáng ha poder. Iní upod han pagpagawás tikang hin pagkabihag ni Aung San Suu Kyi ngan mga bihag ha politika, nagpaupay han rekord han nasod ha katungdanan hin katawhan ngan mga relasyon ha langyaw, ngan nagdangat hin pag-iban hin mga sanction ha pagnegosyo ngan iba nga bahin han ekonomiya.[12] Bisan pa man, mayda pa nagpapadayon nga kritisismo han pamuhatan han kagamhanan ha mga ethniko nga mga grupo han nasod, ha pagbatón hini han ethniko nga insurekto, ngan mga pagkadelito ha relihiyon.[13] Dida han landmark nga 2015 nga piniliay, an partido ni Aung San Suu Kyi nakadaog hin mayoriya ha duha nga mga balayan hin magbabalaod. Bisan pa man, an Birmano nga militar nagpapabilin nga makusog nga puwersa ha politika.

An Birmania api han East Asia Summit, Non-Aligned Movement, ASEAN ngan BIMSTEC, kundi diri iní api han Commonwealth of Nations. Usá ini nga nasod nga riko hin jade ngan mamahalon nga mga bato, lana, natural gas ngan iba nga mga mineral nga katigayunan. Dako gihapon hin katigayunan an Birmania hin renewable nga enerhiya; an nasod amo an mayda gidakoi nga potential in solar nga koryente kun igtanding ha iba nga mga nasod han Dako nga Mekong nga Subrehiyon.[14] Han 2013, an GDP (nominal) hiní nahamutáng ha US$56.7 ka bilyon ngan an GDP (PPP) hiní nahamutáng ha US$221.5 ka bilyon.[15] An income gap ha Birmania usá han mga gidako-i ha kalibutang, tungod kay dako nga bahin han ekonomiya ginduduramahan hin mga nasuporta han kasanhi nga militar nga kagamhanan.[16] Han 2016, an Myanmar nahamutang hin 145 tikang hin 188 nga mga nasod han pagpadukwag hin katawhan, sumala han Human Development Index.[7]

Etimolohiya

igliwat

An mga ngaran nga Birmania, Burma ngan Myanmar ginkuhà tikang han sarusayo nga Birmano nga ngaran Myanma, usá nga ethnonimo para han mayoriya nga Bamar nga ethniko nga grupo, nga diri sigurado an etimolohiya.[17] An mga pulong ginsisiring gihapon nga posible ginkuhà tikang ha Brahma Desha nga nahahanungod kan Brahma.[18]

Han 1989, an kagamhanan militar ginbalhin hin opisyal an mga paghubad ha Ininglis hin damo nga mga ngaran nga natikang han panahon nga kolonyal han Birmania o kundi man han panahon ugsa hini, upod han mga ginbalhin an ngaran han nasod mismo: an Burma nahimo nga Myanmar. An pagbag-o hin ngaran nagpapabilin nga kontrobersyal nga butang.[19] Damo nga mga politikal ngan ethniko nga mga oposisyon nga grupo ngan mga nasod nagpapadayon paggamit han Burma tungod kay diri nira ginkikila an pagkalehitimo han nagdudumara nga gobyerno militar o kundi man an katungod hiní pagbalhin han ngaran han nasod.[20]

Han Abril 2016, waray kaiha katapos paglingkod ha puwesto, nagsiríng hi Aung San Suu Kyi mahitungod han pakiana kun anó nga ngaran an angay gamiton nga, "adà la iton ha iyo, kay waray dida han konstitusyon han aton nasod nga nasiring nga kinahanglan kamo gumamit hin ano là nga pulong hin partikular". Nagpadayon hiyá, "Nágámit hi ako hin agsob hit Burma kay nahiara hi ako nga gumámit hiní. Kundi diri nanganghulogán nga nakinahanglan hi akó nga ibá nga mga tawo magsugad liwat. Ngan maniningkamot akó nga sumiríng hin Myanmar hin pira nga mga panahon basi kamo nga tanan magin kumportable".[21]

An opisyal nga bug-os nga ngaran han nasod "Repúblika han Paghiusá han Myanmar" (ha Ininglis: Republic of the Union of Myanmar; ပြည်ထောင်စုသမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော်, Pyihtaungsu Thamada Myanma Naingngantaw, ginluluwás [pjìdàʊɴzṵ θàɴməda̰ mjəmà nàɪɴŋàɴdɔ̀]). An mga nasod nga diri nakilala hiní nga ngaran nan-gagamit lugod han halaba nga porma nga "Paghiusa han Burma" o "Paghiusa han Birmania" (ha Iningles "Union of Burma").[1][22]

Ha Ininglis, an nasod tinatáwag nga Burma o kundi man Myanmar. Iní nga duhá nga mga ngaran ginkuhà tíkang han ngaran han mayoriya nga Birmano nga Bamar nga ethniko nga grupo. It ngaran nga Myanmar amo an sinísiring nga literaryo o kundi man pormal nga kahimo han ngaran han grupo, samtang an ngaran nga Burma ginkuha tikang han "Bamar", an diri pormal nga kahimo han ngaran han grupo.[19] Depende han register nga ginagamit, an pagluwás puyde Bama (ginluluwás [bəmà]) o kundi man Myamah (ginluluwás [mjəmà]).[19] An ngaran nga Burma gin-gamit ha Ininglis tíkang han ika-18 nga gatostuig.

Ginpapadayon an paggamit han ngaran nga Burma ha Ininglis han kagamhanan han Reino Unido.[23][24] An opisyal nga polisiya han Estados Unidos nagpapabilin han paggamit han ngaran nga Burma nga ngaran han nasod, bisan pa man kun an websayt han Departamento hin Estado naglilista han nasod nga Burma (Myanmar) ngan hi Barack Obama nagtáwag han nasod han duhá nga ngaran.[25] An CIA World Factbook naglilista han nasod nga Burma ha kataposan nga pagkita dida han Agosto 2019.[1] An kagamhanan han Canada han uná naggamit han Burma,[23] sugad dida han 2007 nga pamalaod hini nga nagbutang hin mga sanction,[26] kundi tikang dida han butnga han dekada han mga 2010 agsob nga ginmamit han Myanmar.[27] An Republika Czeka opisyal nga nagamit hit Myanmar, bisan man kun an Ministro hin Langyawanon nga mga Butang nagamit hin ngaduhá nga ngaran nga Myanmar ngan Burma didâ ha websayt hiní.[28] Nágámit hit Myanmar an Nasyones Unidas, pati gihapon an Association of Southeast Asian Nations, Australia,[29] Rusya, Alemanya,[30] Tsina, India, Bangladesh, Norway,[31] Hapon[23] ngan Swiza.[32]

Kadam'an han mga nayakan-hin-Ininglis nga mga internasyonal nga mga media hin sumat nátáwag han násod ha ngaran nga Myanmar, upod han BBC,[33] CNN,[34] Al Jazeera,[35] Reuters,[36] ngan an Australian Broadcasting Corporation (ABC)/Radio Australia.[37]

An Birmania tinatawag hin ngaran tikang han Burma imbes nga Myanmar ha Kinatsila, Initalyano, Rinomania, ngan Griniyego – pananglitan, an ngaran nga Birmania amo an lokal nga bersyon han Burma ha Kinatsila. An Birmania gintawag nga Birmânia ha Pinortuges, ngan Birmanie ha Frinanses.[38] Sugad han una, an media ha Frinanses-nga-pinulongan ha yanâ padayon nga nagamit hit Birmanie.[39][40]

Mga pagluwás han Myanmar ha Ininglis

igliwat

Ginluluwás it Myanmar hin mga siyam nga paagi ha Ininglis: /ˌmjænˈmɑːr/, /ˈmənmɑːr/, /ˌmjɑːnˈmɑːr/ (  pamati-a), /ˈmjænmɑːr/, /miˈænmɑːr/, /ˈmjɑːnmɑːr/, /ˌm.ənˈmɑːr/, /mˈɑːnmɑːr/, /ˈmænmɑːr/.[41]

Heyograpiya

igliwat

Mga pagbahinbahin hin pagdumárà

igliwat
 Kachin nga EstadoMyitkyinaSagaingSagaingChin nga EstadoHakhaShan nga EstadoTaunggyiRakhine nga EstadoSittweMagway nga RehiyonMagweMandalay nga RehiyonMandalayKayah nga EstadoLoikawTeritoryo Unyon han NaypyidawBago nga RehiyonBagoYangon nga RehiyonYangonAyeyarwady nga RehiyonPatheinKayin nga EstadoPaanMawlamyaingMon nga EstadoDaweiTanintharyi nga Rehiyon
A clickable map of Burma/Myanmar exhibiting its first-level administrative divisions.

Ginbabahinbahin an Myanmar ngadto hin pitó nga mga estado (ပြည်နယ်) ngan pitó nga mga rehiyon (တိုင်းဒေသကြီး), nga gintáwag anay nga mga dibisyon o pagbahinbahin.[42] An mga rehiyon kasagaran mga Bamar (buot sidngon, gin-uukyan hin kadam'an han dominante nga ethniko nga grupo han Birmania). It mga estado, ha unob, mga rehiyon nga gin-uukyan hin mga partikular nga mga ethniko nga grupo. Ginbabahinbahin pa an ini nga pagbahinbahin ngadto hin mga distrito, nga mga ginbabahinbahin pa ngadto hin mga munisipyo, ward, ngan mga baranggay.

Ha ubós an ihap han mga distrito, munisipyo, syudad/bungto, katitirok hin mga baranggay, ngan mga baranggay ha tagsa pagbahinbahin ngan estado han Myanmar tikan ha 31 Disyembre 2001:[43]

Ihap. Estado/Rehiyon Mga distrito Mga munisipyo Mga Syudad/
Mga Bungto
Mga Ward Mga katitirok
hin mga baranggay
Mga baranggay
1 Kachin nga Estado 4 18 20 116 606 2630
2 Kayah nga Estado 2 7 7 29 79 624
3 Kayin nga Estado 3 7 10 46 376 2092
4 Chin nga Estado 2 9 9 29 475 1355
5 Sagaing nga Estado 8 37 37 171 1769 6095
6 Tanintharyi nga Rehiyon 3 10 10 63 265 1255
7 Bago nga Rehiyon 4 28 33 246 1424 6498
8 Magway nga Rehiyon 5 25 26 160 1543 4774
9 Mandalay nga Rehiyon 7 31 29 259 1611 5472
10 Mon nga Estado 2 10 11 69 381 1199
11 Rakhine nga Estado 4 17 17 120 1041 3871
12 Yangon nga Rehiyon 4 45 20 685 634 2119
13 Shan nga Estado 11 54 54 336 1626 15513
14 Ayeyarwady nga Rehiyon 6 26 29 219 1912 11651
Kabug-osan 63 324 312 2548 13742 65148

Mga tigaman

igliwat
  1. An kataposán nga r ha Myanmar dirí ginbubutang para hin pagluwás kundi aada basi maipakita an haluag nga ah (/ɑː/) nga tunog han Britaniko nga Iningles.

Mga kasarigan

igliwat
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 "Burma". The World Factbook. U.S. Central Intelligence Agency. Ginhipos tikang han orihinal han 6 Oktubre 2010.
  2. "The 2014 Myanmar Population and Housing Census- The Union Report: Religion" (PDF). myanmar.unfpa.org. Department of Population Ministry of Labour, Immigration and Population MYANMAR. Ginhipos tikang han orihinal (PDF) han 29 Marso 2018. Ginkuhà 3 Pebrero 2019.
  3. "ACT Health Community Profile, pg. 1" (PDF). Multicultural Health Policy Unit. Ginhipos tikang han orihinal (PDF) han 11 Abril 2015. Ginkuhà 5 Agosto 2018.
  4. 4.0 4.1 "Myanmar Population (2018) – Worldometers". worldometers.info.
  5. 5.0 5.1 5.2 5.3 "World Economic Outlook Database, October 2018". IMF.org. International Monetary Fund. Ginkuhà 5 Marso 2019.
  6. "GINI index (World Bank estimate)". data.worldbank.org. World Bank. Ginkuhà 5 Marso 2019.
  7. 7.0 7.1 "Human Development Indices and Indicators: 2018 Statistical update" (PDF). United Nations Development Programme. 15 Septyembre 2018. Ginkuhà 15 Septyembre 2018.
  8. "Asian Development Bank and Myanmar: Fact Sheet" (PDF). Asian Development Bank. 30 Abril 2012. Ginhipos tikang han orihinal (PDF) han 26 Nobyembre 2011. Ginkuhà 20 Nobyembre 2012. Cite uses deprecated parameter |deadurl= (help)
  9. O'Reilly, Dougald JW (2007). Early civilizations of Southeast Asia. United Kingdom: Altamira Press. ISBN 978-0-7591-0279-8. https://archive.org/details/earlycivilizatio0000orei. 
  10. Lieberman, p. 152
  11. "Burma". Human Rights Watch. Ginkuhà 6 Hulyo 2013.
    "Myanmar Human Rights". Amnesty International USA. Ginkuhà 6 Hulyo 2013.
    "World Report 2012: Burma". Human Rights Watch. 22 Enero 2012. Ginhipos tikang han orihinal han 30 Hunyo 2013. Ginkuhà 6 Hulyo 2013.
  12. Madhani, Aamer (16 Nobyembre 2012). "Obama administration eases Burma sanctions before visit". USA Today.
    Fuller, Thomas; Geitner, Paul (23 Abril 2012). "European Union Suspends Most Myanmar Sanctions". The New York Times.
  13. Greenwood, Faine (27 Mayo 2013). "The 8 Stages of Genocide Against Burma's Rohingya | UN DispatchUN Dispatch". Undispatch.com. Ginkuhà 13 Abril 2014.
    "EU welcomes "measured" Myanmar response to rioting". Reuters. 11 Hunyo 2012. Ginhipos tikang han orihinal han 6 Agosto 2012. Ginkuhà 6 Nobyembre 2019.
    "Q&A: Communal violence in Burma". BBC. Ginkuhà 14 Oktubre 2013.
  14. Vakulchuk, Roman; Kyaw Kyaw Hlaing; Edward Ziwa Naing; Indra Overland; Beni Suryadi and Sanjayan Velautham (2017). Myanmar’s Attractiveness for Investment in the Energy Sector. A Comparative International Perspective. Norwegian Institute of International Affairs (NUPI) ngan Myanmar Institute of Strategic and International Studies (MISIS) nga Report. p. 8.
  15. "Burma (Myanmar)". World Economic Outlook Database. International Monetary Fund.
  16. Eleven Media (4 Septyembre 2013). "Income Gap 'world's widest'". The Nation. Ginhipos tikang han orihinal han 15 Septyembre 2014. Ginkuhà 15 Septyembre 2014.
    McCornac, Dennis (22 Oktubre 2013). "Income inequality in Burma". Democratic Voice of Burma. Ginhipos tikang han orihinal han 15 Septyembre 2014. Ginkuhà 15 Septyembre 2014.
  17. Hall, DGE (1960). "Pre-Pagan Burma". Burma (3 ed.). p. 13. 
  18. Houtman, Gustaaf (1999). Mental Culture in Burmese Crisis Politics: Aung San Suu Kyi and the National League for Democracy. ILCAA. ISBN 9784872977486. https://books.google.com/books?id=bV3shLzx0B4C&pg=PA352. 
  19. 19.0 19.1 19.2 Houtman, Gustaaf (1999). Mental culture in Burmese crisis politics. ILCAA Study of Languages and Cultures of Asia and Africa Monograph Series No. 33. Institute for the Study of Languages and Cultures of Asia and Africa. pp. 43–54. ISBN 978-4-87297-748-6. https://books.google.com/books?id=bV3shLzx0B4C&pg=PA45. 
  20. Steinberg, David I. (2002). Burma: The State of Myanmar. Georgetown University Press. p. xi. ISBN 978-1-58901-285-1. https://books.google.com/books?id=CSTuWZ0BMmMC. 
  21. South China Morning Post, "What's in a name? Not much, according to Aung San Suu Kyi, who tells diplomats they can use Myanmar or Burma", Sabado, 23 Abril 2016
  22. "NCGUB". National Coalition Government of the Union of Burma. Ginhipos tikang han orihinal han 9 Septyembre 2015. Ginkuhà 3 Mayo 2012.
  23. 23.0 23.1 23.2 Dittmer, Lowell (2010). Burma Or Myanmar? The Struggle for National Identity. World Scientific. p. 2. ISBN 9789814313643. https://books.google.com/?id=aoHP2Q2I1p4C&lpg=PA103&dq=9789814313643&pg=PA2. 
  24. "UK and Burma". Foreign and Commonwealth Office. Ginkuhà 18 Enero 2015.
  25. "Burma or Myanmar? Obama calls it both on visit". Asian Correspondent. Bristol, England: Hybrid News Limited. Associated Press. 19 Nobyembre 2012. Ginhipos tikang han orihinal han 21 Nobyembre 2012. Ginkuhà 19 Nobyembre 2012. Yangon, Burma (AP) – Ha opisyal, tinatawag pa gihapon han America ini nga Timugan nga Asya nga nasod ha ngaran nga Burma, an ginpipili nga pagtawag hin mga disidente ngan mga pro-demokrasya nga mga aktibista nga nagtipa han kasanhi nga junta militar han pagbalhin han ngaran hini hin mga 23 ka tuig hadto.
    "Hosting Burma's Leader, Obama Repeatedly Calls the Country 'Myanmar'". CNS News. 21 Mayo 2013. Ginkuhà 30 Hulyo 2013.
    "Burma (Myanmar)". United States Department of State. Ginhipos tikang han orihinal han 20 Oktubre 2013. Ginkuhà 13 Abril 2014.
  26. "Special Economic Measures (Burma) Regulations". Government of Canada – Justice Laws Website. 25 Hunyo 2018. Ginkuhà 15 Nobyembre 2018.
  27. "Canada and Myanmar relations". Government of Canada – Global Affairs Canada. Ginhipos tikang han orihinal han 20 Nobyembre 2018. Ginkuhà 15 Nobyembre 2018.
  28. "The Ministry of Foreign Affairs of the Czech Republic provides CZK 2.5 million of immediate assistance to flood victims in Myanmar/Burma". Ministry of Foreign Affairs of the Czech Republic. 7 Agosto 2015. Ginkuhà 8 Nobyembre 2015.
  29. "Countries, economies and regions – Myanmar". Department of Foreign Affairs and Trade, Australian Government. Ginkuhà 14 Septyembre 2016.
  30. "Burma vs. Myanmar: What's in a Name". DW. 1 Septyembre 2007. Ginkuhà 2 Agosto 2013.
  31. Mudditt, Jassica (19 Nobyembre 2012). "Burma or Myanmar: Will the US make the switch?". Ginhipos tikang han orihinal han 21 Marso 2013. Ginkuhà 2 Agosto 2013.
  32. "Representations and travel advice – Myanmar". Federal Department of Foreign Affairs. Ginkuhà 14 Septyembre 2016.
  33. "Myanmar profile". BBC News. 16 Hulyo 2013.
  34. "Myanmar Fast Facts". CNN. 30 Hulyo 2013.
  35. "Myanmar blast hits anti-Muslim monk's event – Asia-Pacific". Al Jazeera. 22 Hulyo 2013.
  36. "Myanmar". Reuters. 9 Pebrero 2009. Ginhipos tikang han orihinal han 17 Marso 2014. Ginkuhà 6 Nobyembre 2019.
  37. Woodley, Naomi (12 Hulyo 2013). "Carr apprehensive about Rohingyas' future in Myanmar". AM. Australian Broadcasting Corporation. Ginkuhà 14 Septyembre 2016.
    "Aung San Suu Kyi arrives in Thailand for official visit". Radio Australia. 23 Hunyo 2016. Ginkuhà 14 Septyembre 2016.
  38. "'Birmanie ou Myanmar ? Le vrai faux débat francophone' – La France en Birmanie". Ambafrance-mm.org. Ginhipos tikang han orihinal han 8 Abril 2014. Ginkuhà 13 Abril 2014.
  39. "Birmanie: 87.000 Rohingyas réfugiés au Bangladesh en dix jours, selon l'ONU". L'Obs. 4 Septyembre 2017. Ginkuhà 9 Septyembre 2017.
  40. "L'actualité sur Birmanie par L'Obs". L'Obs.
  41. Martha Figueroa-Clark (26 Septyembre 2007). "How to say Myanmar". Magazine Monitor. An occasional guide to the words and names in the news from Martha Figueroa-Clark of the BBC Pronunciation Unit. BBC.
    "Definition of Myanmar – Oxford Dictionaries (British & World English)". Oxford Dictionaries. Ginhipos tikang han orihinal han 26 Disyembre 2018. Ginkuhà 1 Septyembre 2012.
    "Myanmar". Thefreedictionary.com. Ginkuhà 6 Hulyo 2013.
    Thackrah, J. R. "Definition of Myanmar". Collins English Dictionary. Ginkuhà 1 Septyembre 2012.
    "Myanmar – Definition and More from the Free Merriam-Webster Dictionary". Merriam-webster.com. Ginkuhà 1 Septyembre 2012.
    Ammon, Ulrich (2004). Sociolinguistics: An International Handbook of the Science of Language and Society. Volume 3/3 (2nd ed.). Walter de Gruyter. p. 2012. ISBN 978-3-11-018418-1. https://books.google.com/?id=LMZm0w0k1c4C&pg=PA2012. 
  42. "Myanmar. States & Regions". Myanmar's NET. Ginhipos tikang han orihinal han 4 Nobyembre 2013.
  43. List of Districts, Townships, Cities/Towns, Wards, Village Groups and Villages in Union of Myanmar published by Ministry of Home Affairs, Government of Union of Myanmar on 31 Disyembre 2001

Bibliograpiya

igliwat


Katig-uban han mga Nasod ha Salatan-Sinirangan Asya / Association of Southeast Asian Nations (ASEAN)
Birmania /Myanmar | Brunei | Cambodia/Camboya | Indonesia/Indonesya | Laos | Malaysia | Pilipinas | Singgapura | Taylandya/Thailand | Vietnam
Mga Nasod ha Timugan nga Asya
Birmania/Myanmar | Brunei | Cambodia/Camboya | Indonesia | Laos | Malaysia | Pilipinas | Singgapura/Singapur | Sinirangan nga Timor | Thailand/Tailandya | Vietnam
Mga Nasod ha Asya
Afganistan | Amihanan nga Korea | Arabya Saudi | *Armenya | *Aserbaiyan | Barein | Bangladesh | Birmania/Myanmar | Brunei | Butan | Cambodia/Camboya | *Ehipto | Emiratos Arabes Unidos | *Georgia | Hapon | Hordanya | India | Indonesia/Indonesya | Irak | Iran | Israel | *Kasahistan/Kazakhstan | Kirguistan | Kuwait | Laos | Libano | Malaysia | Maldivas | Mongolya | Nepal | Oman | Pakistan | Pilipinas | Qatar/Catar | *Rusia | Salatan nga Korea | Singgapura | Sinirangan nga Timor | Sirya | Sri Lanka | Taiwan (Republika han Tsina) | Tayikistan | Thailand/Tailandya | Tsina (Kanan Katawhan Republika han Tsina) | Turkmenistan | Turkeya | Usbekistan | Vietnam | Yemen