Panahon han Panlalamrag

(Ginredirect tikang ha Age of Enlightenment)

An Panahon han Nalamragan amo an gios kultural ngan katundan nga pilosopiya ha ika 18 siglo. Ini nga kiwa, nagduduso nga an rason, amo an pangunahan nga ginikanan han mga buruhaton.

Mga mahinungdanon nga may aram

igliwat
 
Voltaire ha edad 70
 
Montesquieu nagin bantog han iya pagduso han teyorya han separation of powers.
 
Benjamin Franklin uska dumagko nga kusog han American Enlightenment
 
Antoine-Laurent de Lavoisier batog komo amay han moderno nga kimika.
 
John Locke, haluag nga pagkilala komo an Amay han Classical Liberalism.
 
An gidadakoi nga kusog han Scientific revolution, Sir Isaac Newton, uska igkasi han Royal Society of England.
Tawo Mga petsa Nasodnon Mga pabaro
Thomas Abbt 1738–1766 Aleman Awtor han "Vom Tode für's Vaterland" (Mamatay para han usa ka nasod).
Jean le Rond d'Alembert 1717–1783 Franses Matematiko ngan pisiko, usa ha mga editor han Encyclopédie.[1]
Francis Bacon 1561–1626 Ingles Pilosopo nga nagpatikang han rebolusyon ha empiriko nga ginsesering nga naghumog hin duro ha Panahon han Nalamragan.[2]
Pierre Bayle 1647–1706 Franses Literaryo kritiko nga nagin bantog tungod han iya newsletter nga "Nouvelles de la république des lettres" ngan an iya makagarahom nga Dictionnaire historique et critique, ngan usa ha giuunahi nga nakaimpluwensiya ha mga maghurunahuna han Nalamragan nga nagduduso hin pag-ilobay ha butnga han pagtuo hit durudilain nga relihiyon.
Cesare Beccaria 1738–1794 Italyano Tigreporma han Balaod Criminal, nagin bantog tungod han iya treatise nga Ha mga Krimen ngan mga pag-sirot (1764).
Balthasar Bekker 1634–1698 Dutch Usa nga panguna nga kusog han uruuna nga Nalamragan. Ha iya libro nga De Philosophia Cartesiana (1668) Hi Bekker in nagsesering nga an theolohiya ngan pilosopiya in tagsa-tagso may bulag nga mga lugar ngan an Nature in diri nakakahatag hin baton hin mga eksplenasyon tikang ha Skriptura ngan an kamatuoran han theolohiya in diri makakakuha hin baton tikang ha Nature.
George Berkeley 1685–1753 Irlandanon Pilosopo ngan matematiko nga nagin sikat tungod han iya pagpadukwag han teyorya han subhektibo nga idealismo.[3]
Justus Henning Boehmer 1674–1749 Aleman Eklesyastikal nga hurista, usa ha mga syahan nga nagrereporma han balaod han singbahan ngan an balaod sibil nga nagin basehan han padayon nga mga pagreporma ngan nagpadayon tubtob ha ika-20 gatostuig.
Ruđer Bošković 1711–1787 Ragusan (Croatiano) Usa nga pisiko, astronomo, matematiko, pilosopo, diplomatiko, maniriday, teyologo, Heswita nga padi, ngan may aram tikang ha syudad han Dubrovnik ha Republika han Ragusa (ha pagkayana Croatia), nga nag-aram ngan nag-ukoy ha Italya ngan Fransya kun diin hiya in nagmantala han kadam-an han iya mga binuhat. Hiya in nagpagawas han inunhan han teyorya atomiko ngan naghimo hin damo nga kontribusyon ngadto ha astronomiya, lakip an syahan nga heyometriko nga pamaagi hin pagbibiling han ekwador han natuyok nga planeta tikang ha tulo nga mga obserbasyon ha bawbaw nga bahin ngan an pagkokompyut han orbito han uska planeta tikang ha tulo nga mga obserbasyon han posisyon hiton. Han tuig 1753, hiya liwat an nakapabaro han kawarayan atmospera ha Bulan.
James Boswell 1740–1795 Escosya Biograpo ni Samuel Johnson, nakabulig han pagtukod han mga sinusurat para han pagsurat hin biograpiya ha kasahiran.
G.L. Buffon 1707–1788 Franses Biolohista, awtor han L'Histoire Naturelle ginkokonsidera an Natural nga Pagpili ngan an mga kaparehas han mga tawo ngan kaamoan.
Edmund Burke 1729–1797 Irlandanon Parliamentariano ngan pilosopo political, nagin bantog tungod han iya pragmatismo, ginsesering nga mahinungdanon han Nalamragan ngan konserbatibo nga panhunahuna.
Dimitrie Cantemir 1673–1723 Moldaviano Pilosopo, historiano, kompositor, musicolohista, linguistika, ethnograpo, ngan heyograpo.
Émilie du Châtelet 1706–1749 Franses Matematiko, pisiko, ngan awtor. Naghubad han kan Newton Principia nga may komentaryo.
Anders Chydenius 1729–1803 Finnish-Swedish Priest and an ecclesiastical member of the Riksdag, contemporary known as the leading classical liberal of Nordic history.
Francisco Javier Clavijero 1731–1787 Mexicano Historiano, nagin bantog tungod han iya Antigo nga Kasaysayan han Mehiko.
Marquis de Condorcet 1743–1794 Franses Pilosopo, matematiko, ngan uruuna nga sayantista politikal nga naghimo han konsepto nga uska pamaagi Condorcet.
Ekaterina Dashkova 1743–1810 Ruso Direktor han Imperyal Akademya han Artes ngan Syensyas (ha pagkayana kilala komo an Rusyano Akademya han mga Syensya).
Denis Diderot 1713–1784 Franses Nagtukod han Encyclopédie, naghunahuna hiunong han talwas nga panhunahuna ngan pagigin maka materyales nga butang, nakabulig ha teyorya han literatura.
Benito Jerónimo Feijóo y Montenegro 1676–1764 Espanyol An pinakaprominente nga nagduduso han kritikal nga empirisista nga pamatasan ha pagtikang han pagsirang han Panlalamrag ha Espanya.
Christlieb Feldstrauch 1734–1799 Ruso ngan Aleman Magturutdo ngan pilosopo. Awtor han [4] Beobachtungen über den Geist des Menschen und dessen Verhältniß zur Welt
1700s Franses Encyclopédistes
Bernard le Bovier de Fontenelle 1657–1757 Franses Awtor.
Denis Fonvizin 1744–1792 Ruso Manunurat ngan dramaturgo.
José Gaspar Rodríguez de Francia 1766–1840 Paraguayanon Syahan nga mangulo han Paraguay. Nagpatikang han mga radikal nga mga ideya politikal nga waray pa kakikit-i ha Salatan Amerika ngada ha PAraguay, nga naghimo han iya nasod nga mainuswagon ngan mas may seguridad kaysa ha iba ha Salatan nga Amerika.
Benjamin Franklin 1706–1790 Amerikano Tawo han estado, sayantista, pilosopo politikal, awtor. Komo uska pilosopo, nagin sikat tungod han iya mga sinurat mahitungod han nasyonalidad, mga butang hiunong han ekonomiya, mga aphorismo nga naimantala ha Poor Richard's Almanac nga polemico nga nag-uuyon ha Katalwasan han Amerika. Nanginlabot ha pagsurat han United States Declaration of Independence ngan an Batakan Balaod han 1787.
Luigi Galvani 1737–1798 Italyano Mananambal, pisiko ngan pilosopo nga nagpatikang han mga pag-aram han Bioelektrisidad.[5]
Antonio Genovesi 1712–1769 Italyano Manunurat ha pilosopiya ngan ekonomiya politikal.
Edward Gibbon 1737–1794 Ingles Historyano nga nagin kilala tungod han iya Decline and Fall of the Roman Empire.
Johann Wolfgang von Goethe 1749–1832 Aleman Mahugot nga nakilala tungod han mga Enlightenment values, nagin progresibo tikang Sturm und Drang ("Storm and Stress"); namuno ha Weimar Classicism.
Olympe de Gouges 1748–1793 Franses Dramaturgo ngan aktibista nga nagduduso han feminista nga pulitika.
Alexander Hamilton 1755–1804 Amerikano Ekonomista, teyorista political ngan politiko. Usa nga dako nga bida han Batakan Balaod han Estados Unidos, ngan usa nga dako nga kontributor han The Federalist Papers, nagduduso han kanan batakan-balaod pagraratipika pinaagi han detalyado nga eksaminastyon han pag-ayad iton ngan mga basehan moral, ngan panuyuan.
Joseph Haydn 1732–1809 Austriano Kompositor nga nagrebolusyon han porma simponiko.
Claude Adrien Helvétius 1715–1771 Franses Pilosopo ngan manunurat. Nagin sikat tungod han iya De l'esprit (Ha hunahuna).
Johann Gottfried von Herder 1744–1803 Aleman Theologian and linguist. Proposed that language determines thought, introduced concepts of ethnic study and nationalism, influential on later Romantic thinkers. Early supporter of democracy and republican self-rule.
Thomas Hobbes 1588–1679 Ingles Philosopher who wrote Leviathan, a key text in political philosophy. While Hobbes justifies absolute monarchy, this work is the first to posit that the temporal power of a monarch comes about, not because God has ordained that he be monarch, but because his subjects have freely yielded their own power and freedom to him - in other words, Hobbes replaces the divine right of kings with an early formulation of the social contract. Hobbes' work was condemned by reformers for its defense of absolutism, and by traditionalists for its claim that the power of government derives from the power of its subjects rather than the will of God.
Baron d'Holbach 1723–1789 Franses Author, encyclopaedist and Europe's first outspoken atheist. Roused much controversy over his criticism of religion as a whole in his work The System of Nature.
Ludvig Holberg 1684-1754 Norwegiano Writer, essayist, philosopher, historian and playwright.
Henry Home, Lord Kames 1696–1782 Escosya Abogado ngan pilosopo. Patron ni Adam Smith ngan David Hume.
Robert Hooke 1635–1703 Ingles Probably the leading experimenter of his age, Curator of Experiments for the Royal Society. Performed the work which quantified such concepts as Boyle's Law and the inverse-square nature of gravitation, father of the science of microscopy.
Wilhelm von Humboldt 1767–1835 Aleman Linguist, founder of the modern educational system, philosopher, diplomat.
David Hume 1711–1776 Escosya Historian, philosopher and economist. Best known for his empiricism and rational skepticism, advanced doctrines of naturalism and material causes. Influenced Kant and Adam Smith.[6]
Thomas Jefferson 1743–1826 Amerikano Statesman, political philosopher, educator. As a philosopher best known for the United States Declaration of Independence (1776), especially "All men are created equal," and his support of democracy in theory and practice. A polymath, he promoted higher education as a way to uplift the entire nation .
Gaspar Melchor de Jovellanos 1744–1811 Espanyol Main figure of the Spanish Enlightenment. Preeminent statesman.
Immanuel Kant 1724–1804 Aleman Philosopher and physicist. Established critical philosophy on a systematic basis, proposed a material theory for the origin of the solar system, wrote on ethics and morals. Prescribed a politics of Enlightenment in What is Enlightenment? (1784). Influenced by Hume and Isaac Newton. Important figure in German Idealism, and important to the work of Fichte and Hegel.
Vasyl Karazin 1773–1842 Ruso ngan Ukrainianon Enlightenment figure, intellectual, inventor, founder of The Ministry of National Education in Russian Empire and scientific publisher in Ukraine. Founder of Kharkiv University, which now bears his name. Also known for opposing to what he saw as colonial exploitation of Ukraine by the Russian Empire, even though he himself was ethnically Serbian.
Hugo Kołłątaj 1750–1812 Polonyanon Active in the Commission for National Education and the Society for Elementary Textbooks, and reformed the Kraków Academy, of which he was rector in 1783–86. Co-authored the Polish-Lithuanian Commonwealth's Constitution of May 3, 1791, and founded the Assembly of Friends of the Government Constitution to assist in the document's implementation.
Ignacy Krasicki 1735–1801 Polonyo Nangunguna nga maniriday han Paglalamrag han Polonya.
Joseph-Louis Lagrange 1736–1813 Italyano-Franses Major mathematician, famous for his contributions to analysis, number theory, and mechanics.
Antoine Lavoisier 1743–1794 Franses Nagtukod han moderno nga kimika; ginbitay ha Rebolusyon Franses tungod han iya politika
Gottfried Leibniz 1646–1716 Aleman Pilosopo ngan matematiko; karibal ni Newton.
Giacomo Leopardi 1798–1837 Italyano Poet, essayist, philosopher, and philologist.
Gotthold Ephraim Lessing 1729–1781 Aleman Dramatista, kritiko, pilosopo politikal. Naghimo hin tyatro ha pinulongan Aleman
Carl von Linné Carl Linnaeus 1707–1778 Swediko Botanista, mananambal, ngan zoologista, naglatag hin panukod para han moderno nga iskima han binomial nomenclature. Kilala komo an amay han moderno nga taxonomiya.
John Locke 1632–1704 Ingles Philosopher. Important empiricist who expanded and extended the work of Francis Bacon and Thomas Hobbes. Seminal thinker in the realm of the relationship between the state and the individual, the contractual basis of the state and the rule of law. Argued for personal liberty emphasizing the rights of property.
Mikhail Lomonosov 1711–1765 Ruso Polymath, scientist and writer, who made important contributions to literature, education, and science.
James Madison 1751–1836 Amerikano Statesman and political philosopher. Played a key role in the writing of the United States Constitution and providing a theoretical justification for it in his contributions to The Federalist Papers; author of the American Bill of Rights.
Moses Mendelssohn 1729–1786 Hudeyo Aleman Philosopher of Jewish Enlightenment in Prussia (Haskalah), honoured by his friend Lessing in his drama as Nathan the Wise.
Jean Meslier 1664-1729 Franses Roman Catholic priest, philosopher and first atheist writer since ancient times. Author of Testament, a book length essay, which supplied arguments and rhetoric used by other enlightenment authors such as Denis Diderot, Baron d'Holbach and Voltaire.
La Mettrie 1709-1751 Franses Physician and early French materialist philosopher. Best known as author of L'homme Machine (Man a Machine).
James Burnett, Lord Monboddo 1714–1799 Escosya Philosopher, jurist, pre-evolutionary thinker and contributor to linguistic evolution. See Scottish Enlightenment
Josef Vratislav Monse 1733–1793 Czech Propesor hin Balaod ha University of Olomouc, nangunguna nga kusog hin Paglalamrag ha Habsburg Monarchy
Montesquieu 1689–1755 Franses Political thinker. Famous for his articulation of the theory of separation of powers, taken for granted in modern discussions of government and implemented in many constitutions all over the world. Political scientist, Donald Lutz, found that Montesquieu was the most frequently quoted authority on government in colonial America.[7]
Leandro Fernández de Moratín 1760–1828 Espanyol Dramatista ngan manhuhubad, nasuporta han republicanismo ngan talwas nga panhunahuna. Nasumpay nga kusog tikang ha Romantisismo.
Wolfgang Amadeus Mozart 1756–1791 Austriano Usa nga nangunguna nga kompositor han panahon.
José Celestino Mutis 1755–1808 Espanyol Botanista; nanguna han syahan nga ekspedisyon botanika ha Salatan nga Amerika, ngan nagtukod hin dumagko nga katitirok hin mga tanaman.
Sir Isaac Newton 1642–1727 Ingles Lucasiano propesor hin matematika, Cambridge University; awtor, 'Philosophiae Naturalis Principia Mathematica'.
Nikolay Novikov 1744–1818 Ruso Philanthropista ngan peryodista nga nagbibiling hin pagpaalsa hin kutura ha mga magbarasa nga Rusyano ngan nakipagdebate ha publiko ha Emperadora
Dositej Obradović 1739–1811 Serbiano Manunurat, lingguwistika, manunutdo, maimpluwensya nga proponente han Serbyano nga nasyonalismo kultural, ngan nagtukod han An Ministro han Nasodnon nga Pag-aram ha kan Karađorđe Serbia, ngan nagtukod han an University of Belgrade.
Zaharije Orfelin 1726–1785 Serbiano Maniniday, manunurat, historyano, manhuhubad, man-uukit, editor, publisher, ngbp.
Francesco Mario Pagano 1748–1799 Italyano Hurista ngan pilosopo, usa ha mga nanguna han moderno nga balaod kriminal.
Thomas Paine 1737–1809 Ingles/Amerikano Pamphleteer, nagin sikat tungod han iya Common Sense (1776) nga nagtatawag hin paglulugaring han Amerika komo an pinaka rasyonal nga solusyon.
Marquis of Pombal 1699–1782 Portuguese Tawo han estado nga nagin bantog han iya madagmit ngan maupay nga liderato kahuman han tuig 1755 nga linog han Lisbon. Hiya liwat an nagpatuman han dako nga pagbabag-o han mga polisiya panekonomiya nga nasakop han mga aktibidad han komersyo ngan nagpapatupong han kalidad ha bug-os nga nasod.
Stanisław August Poniatowski 1732–1798 Polonyo giuurhii nga hadi han naglulugaring nga Polonya, ngan nangunguna nga kapawa han Paglalamrag han Polonya-Litwanya nga Komonwelt, ngan usa hiya ha mga awtor han kanan kalibutan pinakasyahan nga moderno nga batakan-balaod, an Batakan-Balaod han Mayo 3, 1791.
François Quesnay 1694–1774 Franses Ekonomista ha eskoylahan Physiocratico.
Alexander Radishchev 1749–1802 Ruso Manunurat ngan pilosopo. Gindara niya an minat-an han radicalismo ha literatura Rusyano pakadto ha pagigin prominente.
Jovan Rajić 1726–1801 Serbiano Manunurat, historyano, biyahero, ngan magturutdo, hiya in sinisiring nga usa ha giuupayi nga Serbyano nga akademiko han ika-18 gatostuig.
Thomas Reid 1710–1796 Escosyo Pilosopo nga nagpadukwag han Common Sense Realismo.
Jean-Jacques Rousseau 1712–1778 Swiso pilosopo political; nakaimpluwensya han kadam-an nga kusog han Enlightenment pero hiya nga kalugaringon in diri natuo han primasiya han rason ngan mas harani hiya ha pagigin Romanticism.
Adam Smith 1723–1790 Escosya Ekonomista ngan pilosopo. Nagsurat han The Wealth of Nations, kun diin iya ginduduon nga an bahandi in diri la aada ha kwarta, pero iton bahandi in nakukuha tikang ha pagdugang hin balor tikang ha paghimo hin mga papliton tungod han ginpuhunan nga kapital ngan pananabrahoan. Danay hiya in senisiring nga nagtukod nga amay han ekonomika nga teyorya han laissez-faire, pero ha tuod la in nagduduso hin mayda pagkontrol han gobyerno para makabilin hin pagkapatas. San-o la ini, hiya in nagsurat han Theory of Moral Sentiments, nga nanginginsayod kun uunano it humans function ngan panginlabotay nga iya gintatawag nga simpatiya, nga naglalatag hin mahinungdanon nga konteksto para han An Bahandi han mga Nasod.
Jan Śniadecki 1756–1830 Polonyo Matematiko, pilosopo, ngan astronomo
Jędrzej Śniadecki 1768–1838 Polonyo Manunurat, physician, kimiko, ngan biolohista
Baruch Spinoza 1632–1677 Hudeyo Dutch Pilosopo nga nagbulig pagbutang hin panukod para han ika-18 gatostuig nga Panlalamrag.
Alexander Sumarokov 1717–1777 Ruso Maniniday ngan dramaturgo nga naghimo han tyatro klasikal ha Rusya
Emanuel Swedenborg 1688–1772 Swediko Natural nga pilosopo ngan teyologo nga an pagbiling niya han operasyon han kalag ha lawas in napangadto hiya hin paghimo hin detalyado nga metapisikal nga modelo hin espiritu-natural nga hinongdanon.
Giambattista Vico 1668–1744 Italyano Pilosopo politikal, historyano ngan hurista.
Voltaire François-Marie Arouet 1694–1778 Franses Maimpluwensya nga manunurat, historyano ngan pilosopo. Hiya an nagduso han Newtonianismo.
Adam Weishaupt 1748–1830 Aleman Nagtukod han Orden han Illuminati.
Christian Wolff 1679–1754 Aleman Pilosopo.
Mary Wollstonecraft 1759–1797 Britaniko Manunurat, ngan nagpauna han feminista.

Pinanbasaran

igliwat
  1. "The Encyclopedia of Diderot & D'Alembert Collaborative Translation Project." The Encyclopedia of Diderot & D'Alembert Collaborative Translation Project. N.p., n.d. Web. 17 Nov. 2014.
  2. Enlightenment (Stanford Encyclopedia of Philosophy), Plato.stanford.edu, 2010-08-20, ginkuhà 2012-02-17
  3. Downing, Lisa. "George Berkeley." Stanford University. Stanford University, 10 Sept. 2004. Web. 16 Nov. 2014.
  4. http://philpapers.org/archive/VASPPT.3.pdf
  5. Sabbatini, Renato. "The Discovery of Bioelectricity. Galvani and Volta." Sabbatini, R.M.E.: The Discovery of Bioelectricity. Galvani and Volta. The State University of Campinas, 1998. Web. 17 Nov. 2014.
  6. Fieser, James. "David Hume." Internet Encyclopedia of Philosophy. N.p., n.d. Web. 17 Nov. 2014.
  7. "The Relative Influence of European Writers on Late Eighteenth-Century American Political Thought", American Political Science Review 78,1 (March 1984), 189-197.

Padugang nga barasahon

igliwat

Reperensya ngan mga survey

igliwat
  • Becker, Carl L. The Heavenly City of the Eighteenth-Century Philosophers. (1932), a famous short classic
  • Bronner, Stephen. The Great Divide: The Enlightenment and its Critics (1995)
  • Burns, William. Science in the Enlightenment: An Encyclopædia (2003) 353pp
  • Chisick, Harvey. Historical Dictionary of the Enlightenment. 2005. 512 pp
  • Delon, Michel. Encyclopædia of the Enlightenment (2001) 1480pp
  • Dupre, Louis. The Enlightenment & the Intellectual Foundations of Modern Culture 2004
  • Gay, Peter. The Enlightenment: The Rise of Modern Paganism (1966, 2nd ed. 1995), 952 pp; excerpt and text search vol 1; The Enlightenment: The Science of Freedom, (1969 2nd ed. 1995), a highly influential study excerpt and text search vol 2;
  • Greensides F, Hyland P, Gomez O (ed.). The Enlightenment (2002)
  • Fitzpatrick, Martin et al., eds. The Enlightenment World. (2004). 714pp; 39 essays by scholars
  • Hazard, Paul. European thought in the 18th century: From Montesquieu to Lessing (1965)
  • Himmelfarb, Gertrude. The Roads to Modernity: The British, French, and American Enlightenments (2004) excerpt and text search
  • Israel, Jonathan. Democratic Enlightenment: Philosophy, Revolution, and Human Rights, 1750–1790 (2011), 1152pp; intellectual history focused on radicalism
  • Jacob, Margaret Enlightenment: A Brief History with Documents 2000
  • Kors, Alan Charles. Encyclopædia of the Enlightenment (4 vol. 1990; 2nd ed. 2003), 1984pp excerpt and text search
  • Munck, Thomas. Enlightenment: A Comparative Social History, 1721–1794 England. (1994)
  • Outram, Dorinda. The Enlightenment(1995) 157pp excerpt and text search
  • Outram, Dorinda. Panorama of the Enlightenment (2006), emphasis on Germany; heavily illustrated
  • Porter, Roy (2001), The Enlightenment (2nd ed.), ISBN
  • Reill, Peter Hanns, and Wilson, Ellen Judy. Encyclopædia of the Enlightenment. (2nd ed. 2004). 670 pp.
  • Schmidt, James “Inventing the Enlightenment: Anti-Jacobins, British Hegelians, and the ‘Oxford English Dictionary,’” Journal of the History of Ideas 64, no. 3 (July 2003): 421–43 [1].
  • Yolton, John W. et al. The Blackwell Companion to the Enlightenment. (1992). 581 pp.

Mga pinaurog nga pag-aram

igliwat
  • Aldridge, A. Owen (ed.). The Ibero-American Enlightenment (1971).
  • Andrew, Donna T. "Popular Culture and Public Debate: London 1780". The Historical Journal, Vol. 39, No. 2. (June 1996), pp 405–423. in JSTOR
  • Brewer, Daniel. The Enlightenment Past: reconstructing 18th-century French thought. (2008).
  • Broadie, Alexander. The Scottish Enlightenment: The Historical Age of the Historical Nation (2007)
  • Broadie, Alexander. The Cambridge Companion to the Scottish Enlightenment (2003) excerpt and text search
  • Bronner, Stephen. Reclaiming the Enlightenment: Toward a Politics of Radical Engagement, 2004
  • Brown, Stuart, ed. British Philosophy in the Age of Enlightenment (2002)
  • Buchan, James. Crowded with Genius: The Scottish Enlightenment: Edinburgh's Moment of the Mind (2004) excerpt and text search
  • Campbell, R.S. and Skinner, A.S., (eds.) The Origins and Nature of the Scottish Enlightenment, Edinburgh, 1982
  • Cassirer, Ernst. The Philosophy of the Enlightenment. 1955. a highly influential study by a neoKantian philosopher excerpt and text search
  • Chartier, Roger. The Cultural Origins of the French Revolution. Translated by Lydia G. Cochrane. Duke University Press, 1991.
  • Cowan, Brian, The Social Life of Coffee: The Emergence of the British Coffeehouse. New Haven: Yale University Press, 2005
  • Darnton, Robert. The Literary Underground of the Old Regime. (1982).
  • Europe in the age of enlightenment and revolution. New York: The Metropolitan Museum of Art. 1989. ISBN 0870994514. 
  • Edelstein, Dan. The Enlightenment: A Genealogy (University of Chicago Press; 2010) 209 pages
  • Golinski, Jan. "Science in the Enlightenment, Revisited," History of Science (2011) 49#2 pp 217–231
  • Goodman, Dena. The Republic of Letters: A Cultural History of the French Enlightenment. (1994).
  • Hesse, Carla. The Other Enlightenment: How French Women Became Modern. Princeton: Princeton University Press, 2001.
  • Hankins, Thomas L. Science and the Enlightenment (1985).
  • Israel, Jonathan I. Enlightenment Contested: Philosophy, Modernity, and the Emancipation of Man 1670–1752 (2008)
  • Israel, Jonathan. Radical Enlightenment: Philosophy and the Making of Modernity, 1650–1750. (2001).
  • Israel, Jonathan. A Revolution of the Mind - Radical Enlightenment and the Intellectual Origins of Modern Democracy. (2009).
  • May, Henry F. The Enlightenment in America. 1976. 419 pp.
  • Melton, James Van Horn. The Rise of the Public in Enlightenment Europe. (2001).
  • Porter, Roy. The Creation of the Modern World: The Untold Story of the British Enlightenment. 2000. 608 pp. excerpt and text search
  • Redkop, Benjamin. The Enlightenment and Community, 1999
  • Reid-Maroney, Nina. Philadelphia's Enlightenment, 1740–1800: Kingdom of Christ, Empire of Reason. 2001. 199 pp.
  • Roche, Daniel. France in the Enlightenment. (1998).
  • Sorkin, David. The Religious Enlightenment: Protestants, Jews, and Catholics from London to Vienna (2008)
  • Staloff, Darren. Hamilton, Adams, Jefferson: The Politics of Enlightenment and the American Founding. 2005. 419 pp. excerpt and text search
  • Till, Nicholas. Mozart and the Enlightenment: Truth, Virtue, and Beauty in Mozart's Operas. 1993. 384 pp.
  • Tunstall, Kate E. Blindness and Enlightenment. An Essay. With a new translation of Diderot's Letter on the Blind (Continuum, 2011)
  • Venturi, Franco. Utopia and Reform in the Enlightenment. George Macaulay Trevelyan Lecture, (1971)

Panguna nga pagkukuhaan

igliwat
  • Broadie, Alexander, ed. The Scottish Enlightenment: An Anthology (2001) excerpt and text search
  • Diderot, Denis. Rameau's Nephew and other Works" (2008) excerpt and text search.
  • Diderot, Denis. "Letter on the Blind" in Tunstall, Kate E. Blindness and Enlightenment. An Essay. With a new translation of Diderot's Letter on the Blind (Continuum, 2011)
  • Diderot, Denis. The Encyclopédie of Diderot and D'Alembert: Selected Articles (1969) excerpt and text search
  • Gay, Peter, ed. The Enlightenment: A Comprehensive Anthology (1973) [2]
  • Gomez, Olga, et al. eds. The Enlightenment: A Sourcebook and Reader (2001) excerpt and text search
  • Kramnick, Issac, ed. The Portable Enlightenment Reader (1995) excerpt and text search
  • Schmidt, James, ed. What is Enlightenment?: Eighteenth-Century Answers and Twentieth-Century Questions (1996) excerpt and text search

Mga sumpay ha gawas

igliwat
Iton Wikiquote mayda tinirok nga mga puplonganon, darahonon o ginyakan nga nahanunungod han/kan: