Italya

Repúblika Italyana
Repúblika Italyana; Repubblica Italiana (Initalyano)
	Bandira Eskudo
	Awit: Il Canto degli Italiani (Initalyano); "An Kanta han mga Italyano"
	Kahamutang han Italya (dark green) – ha kontinente nga Europeo (light green & dark grey); – ha Unyon Europea (light green) — [Legend]
Pamunuan; ngan gidako-i nga syudad	Roma; 41°54′N 12°29′E / 41.900°N 12.483°E
Opisyal nga mga pinulungan	Initalyanoa
Tuminongnong nga mga pinulogan	kitaa an bug-os nga talaan
Ethniko nga mga grupo (2017)	91.5% Italyano; 8.5% iba;
Relihiyon (2017)	78% Katoliko Romano; 15% Diri-reliyoso; 7.0% iba;
(Mga) Tawag hin tawo	Italyano
Kagamhanan	Unitaryo nga parlamentarya nga republika
• Mangulo	Sergio Mattarella
• Primer Ministro	Giuseppe Conte
• Mangulo han Senado	Elisabetta Casellati
• Mangulo han ; Kamara hin mga Tinubyanan	Roberto Fico
Magbabalaod	Parlamento
• Igbaw nga balay	Senado han Republika
• Ubos nga balay	Kamara hin mga Tinubyanan
Pagkahimo
• Paghiusa	17 Marso 1861
• Republika	2 Hunyo 1946
• Yana nga konstitusyon	1 Enero 1948
• Nagtukod han KEE (yana UE)	1 Enero 1958
Langyab
• Bug-os	301,340 km2 (116,350 sq mi) (ika-71)
• Katubigan (%)	2.4
Kamolupyohan
• 2020 estimate	60,317,116 (ika-23)
• 2011 nga census	▲ 59,433,744
• Densidad	201.3/km2 (521.4/sq mi) (ika-63)
GDP (PPP)	2019 nga banabana
• Bug-os	$2.443 trillion (ika-12)
• Per capita	$40,470 (ika-33)
GDP (nominal)	2019 nga banabana
• Bug-os	$1.989 trillion (ika-8)
• Per capita	$32,947 (ika-25)
Gini (2018)	33.4; medium
HDI (2018)	▲ 0.883; hataas hin duro · ika-29
Salapi	Euro (€)b (EUR)
Zona hin oras	UTC+1 (CET)
• Summer (DST)	UTC+2 (CEST)
Format hin pitsa	dd/mm/yyyy; yyyy-mm-dd (AD)
Dapit hin pagmanehar	tuo
Kodigo hin pagtawag	+39c
Internet TLD	.itd
	An Inaleman co-opisyal ha Sudtirol; an Frinanses co-opisyal ha Siong han Aosta; an Esloveno co-opisyal ha lalawigan han Trieste ngan ha lalawigan han Gorizia; an Ladin co-opisyal ha Sudtirol, ha Trentino ngan ha iba nga mga lugar ha amihan; an Sinardo co-opisyal ha Sardinya.; Ugsa han 2002, an lira Italyano. An euro ginkakarawat ha Campione d'Italia pero iton opisyal nga panalapi hini an Swiss nga franc.; Pagtawag ha Campione d'Italia, kinahanglan gamiton an Swiss nga kodigo +41.; An .eu nga domain ginagamit gihapon, kay ginsasaroan iní upod han iba nga api nga mga estado han Unyon Europeo.;

An Italya (Initalyano: Italia [iˈtaːlja] ( listen)), nga tinatawag hin opisyal nga Repúblika Italyana (Initalyano: Repubblica Italiana [reˈpubblika itaˈljaːna]),^[11]^[12]^[13]^[14] amo in usa nga nasod ha salatan nga Europa. Ini nakomponer han baga-hin-botas-an-kahimo nga Italyano nga peninsula, an Salog Po nga siong, ngan duha nga dagko nga puro o isla ha Dagat Mediterraneo, Sicilia ngan Serdenya, ngan ginsasaroan an amihanan nga alpine nga linea han Fransya, Suisa, Austrya ngan Eslovenya. An naglulugaring nga mga kanasoran han San Marino ngan an Syudad han Vaticano mga enclave ha sakob han teritoryo Italyano.

Administratiba nga pagbahin-bahin

An Italy ginbahin ngadto hin karuhaan (20) nga mga rehihyon (regioni, kon uusa regione). Lima hini nga mga rehiyon mayda ispisyal nga status hin autonomiya nga natugot ha ira nga maghimo hin mga pamalaod mahitungod han ira mga lokal nga mga butang; ini gintigamnan hin asterisko (*) dida han tabula ha ubos. Iton nasod ginbahin pag ngadto hin mga 109 nga mga lalawigan (province) ngan 8,101 nga mga munisipyo (comuni).

Rehiyon	Kapital	Kahaluag (km²)	Katawhan
Abruzzo	L'Aquila	&0000000000010794.00000010,794	&0000000001324000.0000001,324,000
Siong han Aosta*	Aosta	&0000000000003263.0000003,263	&0000000000126000.000000126,000
Apulia	Bari	&0000000000019362.00000019,362	&0000000004076000.0000004,076,000
Basilicata	Potenza	&0000000000009992.0000009,992	&0000000000591000.000000591,000
Calabria	Catanzaro	&0000000000015080.00000015,080	&0000000002007000.0000002,007,000
Campania	Napoles	&0000000000013595.00000013,595	&0000000005811000.0000005,811,000
Emilia-Romagna	Bologna	&0000000000022124.00000022,124	&0000000004276000.0000004,276,000
Friuli-Venezia Giulia*	Trieste	&0000000000007855.0000007,855	&0000000001222000.0000001,222,000
Lazio	Roma	&0000000000017207.00000017,207	&0000000005561000.0000005,561,000
Liguria	Genova	&0000000000005421.0000005,421	&0000000001610000.0000001,610,000
Lombardiya	Milan	&0000000000023861.00000023,861	&0000000009642000.0000009,642,000
Marche	Ancona	&0000000000009694.0000009,694	&0000000001553000.0000001,553,000
Molise	Campobasso	&0000000000004438.0000004,438	&0000000000320000.000000320,000
Piemonte	Turin	&0000000000025399.00000025,399	&0000000004401000.0000004,401,000
Sardinya*	Cagliari	&0000000000024090.00000024,090	&0000000001666000.0000001,666,000
Sicilia*	Palermo	&0000000000025708.00000025,708	&0000000005030000.0000005,030,000
Toscana	Florensya	&0000000000022997.00000022,997	&0000000003677000.0000003,677,000
Trentino-Alto Adige*	Trento	&0000000000013607.00000013,607	&0000000001007000.0000001,007,000
Umbria	Perugia	&0000000000008456.0000008,456	&0000000000884000.000000884,000
Veneto	Venesya	&0000000000018391.00000018,391	&0000000004832000.0000004,832,000

Pinanbasaran

↑ "Foreign citizens 2017". ISTAT. Ginhipos tikang han orihinal han 6 Agosto 2017. Ginkuhà 15 Hunyo 2018.
↑ "Being Christian in Western Europe" (PDF). Pew Research Center. 2018. Ginhipos tikang han orihinal (PDF) han 2 Agosto 2019. Ginkuhà 7 Enero 2020.
↑ https://www.istat.it/it/archivio/238447. Missing or empty |title= (help)
↑ "La popolazione legale del 15° Censimento della popolazione". www.istat.it (ha Italian). 19 Disyembre 2012. Ginkuhà 18 Septyembre 2019.
↑ ^5.0 ^5.1 ^5.2 ^5.3 "World Economic Outlook Database, October 2019". IMF.org. International Monetary Fund. Ginkuhà 30 Oktubre 2019.
↑ "Gini coefficient of equivalised disposable income – EU-SILC survey". ec.europa.eu. Eurostat. Ginkuhà 12 Septyembre 2019.
↑ "Human Development Report 2019" (ha English). United Nations Development Programme. 10 Disyembre 2019. Ginhipos tikang han orihinal (PDF) han 30 Abril 2020. Ginkuhà 10 Disyembre 2019.
↑ An format nga Tuig-bulan-adlaw ginagamit gihapon hin agsob, bisan diri ini masurong, kasagaran ginagamit ha mga kontexto hin pan-komputadora. Kitaa an Pagsurat hin pitsa ngan oras ha Italya.
↑ "Legge Regionale 15 ottobre 1997, n. 26". Regione autonoma della Sardegna – Regione Autònoma de Sardigna. Ginhipos tikang han orihinal han 2021-02-26. Ginkuhà 2020-04-05.
↑ "Comune di Campione d'Italia". Comune.campione-d-italia.co.it. 14 Hulyo 2010. Ginhipos tikang han orihinal han 30 Abril 2011. Ginkuhà 30 Oktubre 2010.
↑ Search the agreements database Ginhipos 29 Marso 2014 han Wayback Machine Council of the European Union (ginkuhà 13 Oktubre 2013).
↑ Italy: The World Factbook Ginhipos 9 Hulyo 2017 han Wayback Machine Central Intelligence Agency (ginkuhà 13 Oktubre 2013).
↑ "Country names". Ginhipos tikang han orihinal han 19 Mayo 2011.
↑ "BBC News – Italy profile – Facts". BBC News. 17 Disyembre 2015. Ginhipos tikang han orihinal han 25 Septyembre 2013.

Bibliograpiya

Italy - Eyewitness Travel Guides. DK. 2005. ISBN 1-4053-0781-1.
Northern Italy - Insight Guides. APA Publications. 2004. ISBN 981-234-903-0.
Hacken, Richard. "History of Italy: Primary Documents". EuroDocs: Harold B. Lee Library: Brigham Young University. Ginkuhà 6 Marso 2010.
"FastiOnline: A database of archaeological excavations since the year 2000". International Association of Classical Archaeology (AIAC). 2004–2007. Ginkuhà 6 Marso 2010.
"Italy History – Italian History Index" (ha Italian ngan English). European University Institute, The World Wide Web Virtual Library. 1995–2010. Ginhipos tikang han orihinal han 2021-08-15. Ginkuhà 6 Marso 2010.

Mga sumpay ha gawas

Dugang nga pamiling mahitungod han Italya ha kanan Wikipedia mga bugto nga proyekto:
	Mga kasirigngon tikang ha Wiktionary
	Sarigan nga basahon tikang ha Wikibooks
	Mga hulád tikang ha Wikiquote
	Gintikangan nga mga kasuratan tikang ha Wikisource
	Mga imahe ngan medya tikang ha Commons
	Mga sumat notisya tikang ha Wikinews
	Pagkukuhaan hin pagtuon tikang ha Wikiversity

Online resources about Italy Ginhipos 2008-12-16 han Wayback Machine at UCB Libraries GovPubs
Italya ngada ha Open Directory Project
Datos Heyograpiko nga may pagkahisumpay han Italya ha OpenStreetMap
Italian Higher Education for International Students
Italian National and Regional parks
Italian tourism official website Ginhipos 2009-10-18 han Wayback Machine

	Unyon Europea
Alemanya \| Austrya \| Belhika \| Bulgarya \| Dinamarka \| Eslovakya \| Eslovenya \| Espanya \| Estonya \| Finlandya \| Fransya \| Gresya \| Hungarya \| Irlanda \| Italya \| Kroasya \| Letonya \| Lituanya \| Luxemburg \| Malta \| Nederlandes/Paises Bajos \| Polonya \| Portugal \| Rumanya \| Suwesya \| Republika Tseka \| Tsipre

Mga Nasod ha Europa

Mga Nasod ngan teritoryo ha Mediterraneo
Albanya \| Arhelya \| Bosnya ngan Hersegovina \| Ehipto \| Eslovenya \| Espanya \| Fransya \| Gresya \| Israel \| Italya \| Kroasya \| Libano \| Libya \| Malta \| Morocco \| Monako \| Montenegro \| Palestina \| Sirya \| Tsipre \| Tunisya \| Turkeya

An Wikimedia Commons mayda media nga nahahanungod han: Italy

[1] "Foreign citizens 2017". ISTAT. Ginhipos tikang han orihinal han 6 Agosto 2017. Ginkuhà 15 Hunyo 2018.

[2016Montaigne-IFOP-2] "Being Christian in Western Europe" (PDF). Pew Research Center. 2018. Ginhipos tikang han orihinal (PDF) han 2 Agosto 2019. Ginkuhà 7 Enero 2020.

[3] ttps://www.istat.it/it/archivio/238447. Missing or empty |title= (help)

[4] "La popolazione legale del 15° Censimento della popolazione". www.istat.it (ha Italian). 19 Disyembre 2012. Ginkuhà 18 Septyembre 2019.

[IMFWEOIT-5] 5.0 ^5.1 ^5.2 ^5.3 "World Economic Outlook Database, October 2019". IMF.org. International Monetary Fund. Ginkuhà 30 Oktubre 2019.

[6] "Gini coefficient of equivalised disposable income – EU-SILC survey". ec.europa.eu. Eurostat. Ginkuhà 12 Septyembre 2019.

[UNHDR-7] "Human Development Report 2019" (ha English). United Nations Development Programme. 10 Disyembre 2019. Ginhipos tikang han orihinal (PDF) han 30 Abril 2020. Ginkuhà 10 Disyembre 2019.

[8] An format nga Tuig-bulan-adlaw ginagamit gihapon hin agsob, bisan diri ini masurong, kasagaran ginagamit ha mga kontexto hin pan-komputadora. Kitaa an Pagsurat hin pitsa ngan oras ha Italya.

[9] "Legge Regionale 15 ottobre 1997, n. 26". Regione autonoma della Sardegna – Regione Autònoma de Sardigna. Ginhipos tikang han orihinal han 2021-02-26. Ginkuhà 2020-04-05.

[10] "Comune di Campione d'Italia". Comune.campione-d-italia.co.it. 14 Hulyo 2010. Ginhipos tikang han orihinal han 30 Abril 2011. Ginkuhà 30 Oktubre 2010.

[11] Search the agreements database Ginhipos 29 Marso 2014 han Wayback Machine Council of the European Union (ginkuhà 13 Oktubre 2013).

[12] Italy: The World Factbook Ginhipos 9 Hulyo 2017 han Wayback Machine Central Intelligence Agency (ginkuhà 13 Oktubre 2013).

[13] "Country names". Ginhipos tikang han orihinal han 19 Mayo 2011.

[14] "BBC News – Italy profile – Facts". BBC News. 17 Disyembre 2015. Ginhipos tikang han orihinal han 25 Septyembre 2013.

[11]

[12]

[13]

[14]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Repúblika Italyana Repubblica Italiana (Initalyano)
Bandira Eskudo
Awit: Il Canto degli Italiani (Initalyano) "An Kanta han mga Italyano"
Show globe Show map of Europe Kahamutang han Italya (dark green) – ha kontinente nga Europeo (light green & dark grey) – ha Unyon Europea (light green) — [Legend]

Pamunuan ngan gidako-i nga syudad	Roma 41°54′N 12°29′E / 41.900°N 12.483°E / 41.900; 12.483
Opisyal nga mga pinulungan	Initalyano^a
Tuminongnong nga mga pinulogan	kitaa an bug-os nga talaan
Ethniko nga mga grupo (2017)^[1]	91.5% Italyano 8.5% iba
Relihiyon (2017)^[2]	78% Katoliko Romano 15% Diri-reliyoso 7.0% iba
(Mga) Tawag hin tawo	Italyano
Kagamhanan	Unitaryo nga parlamentarya nga republika

• Mangulo	Sergio Mattarella
• Primer Ministro	Giuseppe Conte
• Mangulo han Senado	Elisabetta Casellati
• Mangulo han Kamara hin mga Tinubyanan	Roberto Fico

Magbabalaod	Parlamento
• Igbaw nga balay	Senado han Republika
• Ubos nga balay	Kamara hin mga Tinubyanan
Pagkahimo

• Paghiusa	17 Marso 1861
• Republika	2 Hunyo 1946
• Yana nga konstitusyon	1 Enero 1948
• Nagtukod han KEE (yana UE)	1 Enero 1958

Langyab
• Bug-os	301,340 km² (116,350 sq mi) (ika-71)
• Katubigan (%)	2.4
Kamolupyohan
• 2020 estimate	60,317,116^[3] (ika-23)
• 2011 nga census	▲ 59,433,744^[4]
• Densidad	201.3/km² (521.4/sq mi) (ika-63)
GDP (PPP)	2019 nga banabana
• Bug-os	$2.443 trillion^[5] (ika-12)
• Per capita	$40,470^[5] (ika-33)
GDP (nominal)	2019 nga banabana
• Bug-os	$1.989 trillion^[5] (ika-8)
• Per capita	$32,947^[5] (ika-25)
Gini (2018)	33.4^[6] medium
HDI (2018)	▲ 0.883^[7] hataas hin duro · ika-29
Salapi	Euro (€)^b (EUR)
Zona hin oras	UTC+1 (CET)
• Summer (DST)	UTC+2 (CEST)
Format hin pitsa	dd/mm/yyyy yyyy-mm-dd (AD)^[8]
Dapit hin pagmanehar	tuo
Kodigo hin pagtawag	+39^c
Internet TLD	.it^d
An Inaleman co-opisyal ha Sudtirol; an Frinanses co-opisyal ha Siong han Aosta; an Esloveno co-opisyal ha lalawigan han Trieste ngan ha lalawigan han Gorizia; an Ladin co-opisyal ha Sudtirol, ha Trentino ngan ha iba nga mga lugar ha amihan; an Sinardo co-opisyal ha Sardinya.^[9] Ugsa han 2002, an lira Italyano. An euro ginkakarawat ha Campione d'Italia pero iton opisyal nga panalapi hini an Swiss nga franc.^[10] Pagtawag ha Campione d'Italia, kinahanglan gamiton an Swiss nga kodigo +41. An .eu nga domain ginagamit gihapon, kay ginsasaroan iní upod han iba nga api nga mga estado han Unyon Europeo.