Alemanya

Federal nga Repúblika han Alemanya
Federal nga Repúblika han Alemanya; Bundesrepublik Deutschland (Inaleman)
	Bandira Eskudo
	Darahonon: ; "Einigkeit und Recht und Freiheit" (de facto); "Paghiusa ngan Hustisya ngan Kagawasan"
	Awit: "Deutschlandlied" (Inaleman) (ikatuló nga garay là); "Awit han Alemanya";
	Kahamutang han Alemanya (dark green) – ha kontinente nga Europeo (light green & dark grey); – ha Unyon Europea (light green) — [Legend]
Pamunuan; ngan gidako-i nga syudad	Berlin; 52°31′N 13°23′E / 52.517°N 13.383°E
Opisyal nga mga pinulungan	Inaleman
Ethniko nga mga grupo	91.5% Aleman, 2.4% Turkes, 6.1% nga iba
(Mga) Tawag hin tawo	Aleman
Kagamhanan	Federal nga Parlamentaryo nga republika
• Mangulo	Frank-Walter Steinmeier (CDU)
• Kansilyer	Olaf Scholz (CDU)
Kahimo
• Holy Roman Empire	2 Pebrero 962
• Paghiusa	18 Enero 1871
• Federal nga Republika	23 Mayo 1949
• Pagbalik hin pagkahiusa	3 Oktubre 1990
Langyab
• Bug-os	357,021 km2 (137,847 sq mi) (ika-63)
• Katubigan (%)	2.416
Kamolupyohan
• En. 1, 2010 estimate	▼ 81,757,600 (ika-14)
• Densidad	229/km2 (593.1/sq mi) (ika-36)
GDP (PPP)	2008 nga banabana
• Bug-os	$2.918 ka trilyon (ika-5)
• Per capita	$35,539 (ika-21)
GDP (nominal)	2008 nga banabana
• Bug-os	$3.673 ka trilyon (ika-4)
• Per capita	$44,728 (ika-19)
Gini (2000)	28.3; low
HDI (2015)	▲ 0.926; hataas hin duro · ika-4
Salapi	Euro (€) (EUR)
Zona hin oras	UTC+1 (CET)
• Summer (DST)	UTC+2 (CEST)
Kodigo hin pagtawag	49
Internet TLD	.de
	^ An Danes, Ubos nga Inaleman, Sorbian, Romany ngan Frisian opisyal nga ginkikilala ngan dinadapigan han ECRML.; ^ Ugsa han 2002: Deutsche Mark (DEM).; ^ Pati gihapon .eu, nga ginsasaroan hin iba nga mga estado nga api han Unyon Europeo.;

An Alemanya (Inaleman: Deutschland, ginluwás [ˈdɔʏtʃlant]; Ininglis: Germany, /ˈdʒɜːrməni/ ( pamati-a)), nga ha opisyal nga ngaran Repúblika nga Federal han Alemanya (Inaleman: Bundesrepublik Deutschland, listen (bulig·info)^{[lower-alpha 4]}^[5], Ininglis: Federal Republic of Germany), usá nga federal nga parlamentaryo nga repúblika ha butnga-katundan nga Europa. Naglalakip ini hin 16 nga konstituente nga mga estado, naglalakip hin langyab nga 357,021 square kilometres (137,847 sq mi), ngan mayda iní hin kamasurong temperate nga seasonal nga klima. Upod hin mga 82 ka ribo o milyo nga mga molupyo, an Alemanya amo an gidamo-i hin tawo nga api nga estado han Unyon Europeo. Sunod han Estados Unidos, amo ini an ikaduha nga pinaka-popular nga kinakadto-an hin mga inmigrante ha kalibutan.^[6]^[7] Berlin an pamunuan o kapital ngan gidako-i nga metropolis han Alemanya, samtang an gidako-i nga con-urbasyon hini amo an Ruhr, upod han mga prinsipal nga mga sentro hini han Dortmund ngan Essen. An iba nga mga dagko nga syudad han nasod amo an Hamburg, Munich, Cologne, Frankfurt, Stuttgart, Düsseldorf, Leipzig, Bremen, Dresden, Hannover ngan Nuremberg.

Pipira nga mga tribu Alemanyanon an inmukoy ha norte nga bahin han moderno nga Alemanya tikang pa ha antiquidad klasikal. An usa ka rehiyon nga may ngaran nga Germania an nai-dokumento san-o pa an 100 AD. Han panahon han Migrasyon, an mga tribu Alemanyanon in dinmako pasalatan. Tikang han ika-10 gatos tuig, an mga teritoryo han Alemanya in nahimo nga sentro nga bahin han Baraan nga Imperyo Romano.^[8] Han ika-16 siglo, an norte nga rehiyon han Alemanya in nagin sentro han Repormasyon Protestantehanon. Katima nawara an Baraan nga Imperyo Romano, an Konpederasyon Alemanya in naporma han tuig 1815. An mga rebolusyon Alemanya han 1848-49 in nagresulta han Parlamento han Frankfurt nga nagtukod han pipira nga mahinungdanon nga mga katungod pan-demokratiko.

Lista han Dibisyon Administratibo han Alemanya

Prinsipal nga barasahon: Mga administratibo nga pagbahin-bahin han Alemanya

Mga tigaman

↑
Ha mga kinikilala nga mga pamulong hin mga minoridad ngan an ginyayakan hin damo nga minoridad nga yinaknan han Alemanya:
- Danish: Forbundsrepublikken Tyskland
- Low German: Bundesrepubliek Düütschland
- Upper Sorbian: Zwjazkowa Republika Němska
- Lower Sorbian: Nimska Zwězkowa Republika
- Romani: Federalni Republika Jermaniya
- North Frisian: Bûnsrepublyk Dútslân
- Tinurkiya: Almanya Federal Cumhuriyeti
↑ Tikang han 1952 tubtob 1990, an Deutschlandlied amo an nasodnon nga awit kundi an ikatuló nga garay là an ginkanta ha opisyal nga mga okasyon. Tikang han 1991, an ikatulo nga garay nga nag-uusa là amo an nasodnon ngaawit.^[1]
↑ An Berlin amo an nag-uusá nga konstitusyonal nga pamunuan ngan de jure nga lingkoran han kagamhanan, kundi an kasanhi nga probisyonal nga pamunuan han Federal nga Republika han Alemanya, an syudad han Bonn, mayda han pinaurog nga titulo hin "federal nga syudad" (Bundesstadt) ngan amo an prinsipal nga lingkoran hin unom nga mga ministro; tanan nga mga ministro han kagamhanan mayda mga opisina ha duhá nga mga syudad.
↑ IPA nga transkripsyon han "Bundesrepublik Deutschland": [ˈbʊndəsʁepuˌbliːk ˈdɔʏtʃlant]

Mga kasarigan

↑ Bundespräsidialamt. "Repräsentation und Integration" (ha Inaleman). Ginkuhà 8 Marso 2016. Nach Herstellung der staatlichen Einheit Deutschlands bestimmte Bundespräsident von Weizsäcker in einem Briefwechsel mit Bundeskanzler Helmut Kohl im Jahr 1991 die dritte Strophe zur Nationalhymne für das deutsche Volk. [Han 1991, sunod han pagtukod han paghiusa han Alemanya, an Federal nga Mangulo nga hi von Weizsäcker, hin pagsuratsurat kan Kansilyer Helmut Kohl, nagdeklara han ikatuló nga garay [han Deutschlandlied] nga amo an nasodnon nga awit han Aleman nga katawhan.]CS1 maint: unrecognized language (link)
↑ "First demographic estimates for 2009" (PDF). Eurostat. Ginhipos tikang han orihinal (PDF) han 2013-04-13. Ginkuhà 2010-01-31.
↑ ^3.0 ^3.1 ^3.2 ^3.3 "Germany". International Monetary Fund. Ginkuhà 2009-10-01.
↑ "2016 Human Development Report" (PDF). United Nations Development Programme. 2016. Ginkuhà 23 Marso 2017.
↑ Mangold, Max, ed. (1995) (in German). Duden, Aussprachewörterbuch (6th ed.). Dudenverlag. pp. 271, 53f. ISBN 978-3-411-20916-3.
↑ "Germany Top Migration Land After U.S. in New OECD Ranking". Bloomberg. 20 Mayo 2014. Ginkuhà 29 Agosto 2014.
↑ "Trends in International Migrant Stock: The 2015 Revision". United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. 2015.
↑ The Latin name Sacrum Imperium (Holy Empire) is documented as far back as 1157. The Latin name Sacrum Romanum Imperium (Holy Roman Empire) was first documented in 1254. The full name "Holy Roman Empire of the German Nation" (Heiliges Römisches Reich Deutscher Nation, short HRR) dates back to the 15th century.
Zippelius, Reinhold (2006) [1994] (in German). Kleine deutsche Verfassungsgeschichte: vom frühen Mittelalter bis zur Gegenwart (7th ed.). Beck. p. 25. ISBN 978-3-406-47638-9.

Mga sumpay ha gawas

Dugang nga pamiling mahitungod han Germany ha kanan Wikipedia mga bugto nga proyekto:
	Mga kasirigngon tikang ha Wiktionary
	Sarigan nga basahon tikang ha Wikibooks
	Mga hulád tikang ha Wikiquote
	Gintikangan nga mga kasuratan tikang ha Wikisource
	Mga imahe ngan medya tikang ha Commons
	Mga sumat notisya tikang ha Wikinews
	Pagkukuhaan hin pagtuon tikang ha Wikiversity

Germany profile from the BBC News
www.deutschland.de – Topical multilingual website about Germany
Wikimedia Atlas han Germany
Germany nga entrada ha The World Factbook
Germany Ginhipos 2009-02-21 han Wayback Machine at UCB Libraries GovPubs
Alemanya ngada ha Open Directory Project
Datos Heyograpiko nga may pagkahisumpay han Alemanya ha OpenStreetMap
Official site of the Government
Official site of the Federal Presidents
Official site of German Chancellor Ginhipos 2012-10-14 han Wayback Machine
Official Germany Tourism Website

Usa ka turók ini nga barasahon. Dako it imo maibubulig ha Wikipedia pinaagi han pagparabong hini.

	Unyon Europea
Alemanya \| Austrya \| Belhika \| Bulgarya \| Dinamarka \| Eslovakya \| Eslovenya \| Espanya \| Estonya \| Finlandya \| Fransya \| Gresya \| Hungarya \| Irlanda \| Italya \| Kroasya \| Letonya \| Lituanya \| Luxemburg \| Malta \| Nederlandes/Paises Bajos \| Polonya \| Portugal \| Rumanya \| Suwesya \| Republika Tseka \| Tsipre

Mga Nasod ha Europa

An Wikimedia Commons mayda media nga nahahanungod han: Germany

[a-1] Ha mga kinikilala nga mga pamulong hin mga minoridad ngan an ginyayakan hin damo nga minoridad nga yinaknan han Alemanya:
Danish: Forbundsrepublikken Tyskland

Low German: Bundesrepubliek Düütschland

Upper Sorbian: Zwjazkowa Republika Němska

Lower Sorbian: Nimska Zwězkowa Republika

Romani: Federalni Republika Jermaniya

North Frisian: Bûnsrepublyk Dútslân

Tinurkiya: Almanya Federal Cumhuriyeti

[2] Danish: Forbundsrepublikken Tyskland

[3] Low German: Bundesrepubliek Düütschland

[4] Upper Sorbian: Zwjazkowa Republika Němska

[5] Lower Sorbian: Nimska Zwězkowa Republika

[6] Romani: Federalni Republika Jermaniya

[7] North Frisian: Bûnsrepublyk Dútslân

[8] Tinurkiya: Almanya Federal Cumhuriyeti

[3] Tikang han 1952 tubtob 1990, an Deutschlandlied amo an nasodnon nga awit kundi an ikatuló nga garay là an ginkanta ha opisyal nga mga okasyon. Tikang han 1991, an ikatulo nga garay nga nag-uusa là amo an nasodnon ngaawit.^[1]

[4] An Berlin amo an nag-uusá nga konstitusyonal nga pamunuan ngan de jure nga lingkoran han kagamhanan, kundi an kasanhi nga probisyonal nga pamunuan han Federal nga Republika han Alemanya, an syudad han Bonn, mayda han pinaurog nga titulo hin "federal nga syudad" (Bundesstadt) ngan amo an prinsipal nga lingkoran hin unom nga mga ministro; tanan nga mga ministro han kagamhanan mayda mga opisina ha duhá nga mga syudad.

[8] IPA nga transkripsyon han "Bundesrepublik Deutschland": [ˈbʊndəsʁepuˌbliːk ˈdɔʏtʃlant]

[PresidentsOffice-2] Bundespräsidialamt. "Repräsentation und Integration" (ha Inaleman). Ginkuhà 8 Marso 2016. Nach Herstellung der staatlichen Einheit Deutschlands bestimmte Bundespräsident von Weizsäcker in einem Briefwechsel mit Bundeskanzler Helmut Kohl im Jahr 1991 die dritte Strophe zur Nationalhymne für das deutsche Volk. [Han 1991, sunod han pagtukod han paghiusa han Alemanya, an Federal nga Mangulo nga hi von Weizsäcker, hin pagsuratsurat kan Kansilyer Helmut Kohl, nagdeklara han ikatuló nga garay [han Deutschlandlied] nga amo an nasodnon nga awit han Aleman nga katawhan.]CS1 maint: unrecognized language (link)

[population-5] "First demographic estimates for 2009" (PDF). Eurostat. Ginhipos tikang han orihinal (PDF) han 2013-04-13. Ginkuhà 2010-01-31.

[IMF-6] 3.0 ^3.1 ^3.2 ^3.3 "Germany". International Monetary Fund. Ginkuhà 2009-10-01.

[HDI-7] "2016 Human Development Report" (PDF). United Nations Development Programme. 2016. Ginkuhà 23 Marso 2017.

[9] Mangold, Max, ed. (1995) (in German). Duden, Aussprachewörterbuch (6th ed.). Dudenverlag. pp. 271, 53f. ISBN 978-3-411-20916-3.

[10] "Germany Top Migration Land After U.S. in New OECD Ranking". Bloomberg. 20 Mayo 2014. Ginkuhà 29 Agosto 2014.

[11] "Trends in International Migrant Stock: The 2015 Revision". United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. 2015.

[12] The Latin name Sacrum Imperium (Holy Empire) is documented as far back as 1157. The Latin name Sacrum Romanum Imperium (Holy Roman Empire) was first documented in 1254. The full name "Holy Roman Empire of the German Nation" (Heiliges Römisches Reich Deutscher Nation, short HRR) dates back to the 15th century.
Zippelius, Reinhold (2006) [1994] (in German). Kleine deutsche Verfassungsgeschichte: vom frühen Mittelalter bis zur Gegenwart (7th ed.). Beck. p. 25. ISBN 978-3-406-47638-9.

[lower-alpha 4]

[5]

[6]

[7]

[lower-alpha 1]

[lower-alpha 2]

[lower-alpha 3]

[1]

[2]

[3]

[4]

[2]

[3]

[8]

[1]

Federal nga Repúblika han Alemanya Bundesrepublik Deutschland (Inaleman)^{[lower-alpha 1]}
Bandira Eskudo
Darahonon: "Einigkeit und Recht und Freiheit" (de facto) "Paghiusa ngan Hustisya ngan Kagawasan"
Awit: "Deutschlandlied" (Inaleman) (ikatuló nga garay là)^{[lower-alpha 2]} "Awit han Alemanya"
Kahamutang han Alemanya (dark green) – ha kontinente nga Europeo (light green & dark grey) – ha Unyon Europea (light green) — [Legend]
Pamunuan ngan gidako-i nga syudad	Berlin^{[lower-alpha 3]} 52°31′N 13°23′E / 52.517°N 13.383°E / 52.517; 13.383
Opisyal nga mga pinulungan	Inaleman^[1]
Ethniko nga mga grupo	91.5% Aleman, 2.4% Turkes, 6.1% nga iba
(Mga) Tawag hin tawo	Aleman
Kagamhanan	Federal nga Parlamentaryo nga republika

• Mangulo	Frank-Walter Steinmeier (CDU)
• Kansilyer	Olaf Scholz (CDU)

Kahimo

• Holy Roman Empire	2 Pebrero 962
• Paghiusa	18 Enero 1871
• Federal nga Republika	23 Mayo 1949
• Pagbalik hin pagkahiusa	3 Oktubre 1990

Langyab
• Bug-os	357,021 km² (137,847 sq mi) (ika-63)
• Katubigan (%)	2.416
Kamolupyohan
• En. 1, 2010 estimate	▼ 81,757,600^[2] (ika-14)
• Densidad	229/km² (593.1/sq mi) (ika-36)
GDP (PPP)	2008 nga banabana
• Bug-os	$2.918 ka trilyon^[3] (ika-5)
• Per capita	$35,539^[3] (ika-21)
GDP (nominal)	2008 nga banabana
• Bug-os	$3.673 ka trilyon^[3] (ika-4)
• Per capita	$44,728^[3] (ika-19)
Gini (2000)	28.3 low
HDI (2015)	▲ 0.926^[4] hataas hin duro · ika-4
Salapi	Euro (€)^[2] (EUR)
Zona hin oras	UTC+1 (CET)
• Summer (DST)	UTC+2 (CEST)
Kodigo hin pagtawag	49
Internet TLD	.de ^[3]
^ An Danes, Ubos nga Inaleman, Sorbian, Romany ngan Frisian opisyal nga ginkikilala ngan dinadapigan han ECRML. ^ Ugsa han 2002: Deutsche Mark (DEM). ^ Pati gihapon .eu, nga ginsasaroan hin iba nga mga estado nga api han Unyon Europeo.