Mga Tinuohan han mga Waraynon
MGA TINUOHAN HAN MGA WARAYNON
I. TINUOHAN MAHITUNGOD HIN PATAY
1.1 Kun may patay diri puydi an pagkaon hin dagmay na utan kay magdudulay dulay / magpipiling piling ka.
1.2 Kun an patay ig lulubong na, kinahanglan na magbuong hin bas okay para may unong / mautod. Kay kun diri magbuong bangin magsunod sunod it mamatay ha iyo pamilya.
1.3 Katapos han lubong kinahanglan na maghunaw an mga nakilubong ha tubig na haruan hin magkadurudilain na mga tanum, kay basi mahugasan it ira mahugaw na kamut.
1.4 Pagkatapos daraw han patay kinahanglan na magliwan dayun, labis na kun may masakit kay para diri dumuro it iya sakit.
1.5 An may ada katul / samad diri puydi dumaraw kay maduro lugod it iya katul.
1.6 An bana / asawa diri puydi umupod / dul ong paglubong kay bangin sumunod dayun kamatay.
1.7 Kun madaraw hin patay diri puydi an pagsarit kay bangin umupod it patay.
1.8 Diri puydi panilhig kun may patay, kay baga hin igin kakadiri mo an patay.
1.9 Diri puydi bumisita it burod kay mamamatay it iya anak.
1.10 Kun makikilubong, diri puydi an pagsul ot hin pula nga bad okay baga hin igin kakaklipay mo ia pagkamatay.
1.11 Kinahanglan diri sumangko an lungon han patay ha puatahan , kay para diri magpabilin it kalag hit patay.
1.12 Diri puydi kumarigo kun may patay kay baga hin igin kakadiri mo na patay.
1.13 Diri puydi an pagpakodak ha patay kun natawa kay baga hin imo igin kakalipay an iya pagkamatay. 1.14 An mga gamit han patay kinahanglan na sunugon kay para diri kamo pagngaraton.
1.15 Diri puy an pagdara hin pagkaon na tikang ha patay kay bangin mamatay ka mamatay gihap.
1.16 An lungon han usa nga nadisgrasya kinahangalan na mabutangan hin piso an baw-baw han lungon kay para pagtinuktukan it konsyensya han may sala.
1.17 Diri puydi an paghigda nga nahuyang ka kay bagin ka pag ngaraton.
1.18 Kun mag inop ka nga nagabutan ka hin ngipon karoyag sidngon may ada mamamatay ha iyo pamilya.
1.19 Diri puydi an pagppakodak na tulo la kamo kay mamamatay it butnga.
1.20 Kun makilubong diri puydi an paglingi lingi kay bangin ka pakitaon han patay.
II. TINUOHAN MAHITUNGOD HIN PAG ASAWA
2.1 Kun magkukuhit hin kan on dapat an siyahan nga nagkuhit amo la gihap an magkuhit ha ikaduha kay para diri pagliwan liwanan hin asawa.
2.2 Diri puydi tipigon an kinaran anan kun may ada pa nakaon labi na kun babayi kay diri makaka asawa.
2.3 Diri puydi kumaon an usa na daraga hin prutas kun kinutkutan hin mananap kay diri ka pagtatangkoran hit imo asawa.
2.4 Diri puydi an paglinakat hin nakaluhod kay ma iilo.
2.5 Diri puydi an pagdoble han lingkoran kay magduduha it imo asawa.
2.6 Diri puydi mag upod pagsimba an mag uyab kay diri magkakadayun.
2.7 Diri puydi kumaon it usa nga babayi na malingkod ha purtahan kay mauuklang pag asawa.
2.8 Kun makaon diri puydi an pagduha hin pinggan kay madamu it imo asawa.
III. TINUOHAN MAHITUNGOD HIN BUROD
3.1 An usa nga tawo nga mabisita ha usa nga panimalay, kinahanglan na umuswag kun may burod kay bangin diri gumawas it bata kun manganak.
3.2 Kun an usa manok tumuga ok ha banda iraya / ilawod karuyag sidngon na may burod na daraga hiton nga dapit.
3.3 Kun magtutu on, an igsusungo kinahanglan na an ulu-ulo kay para diri masuhi it bata kun manganak.
3.4 Diri puydi magtahi it burod kay mag aalingbod it pusod hit bata.
3.5 Diri puydi kumaon an usa nga burod hin batikulon hit manok kay magkukori pag anak.
3.6 Kun maraksot an usa nga burod karuyag sidngon lalaki it iya anak.
3.7 Diri puydi kumaon it burod hin kapaya kun diri uotdan an pugtot kay kun mag anak waray bubot it iya anak.
3.8 Diri puydi kumaon it burod hin pasayan ngan masag kay mapupunit it iya anak. 3.9 Diri puydi kaunon an salin na pagkaon han burod kay paghihinuyamon ka.
3.10 Diri puydi takpan an kaledero kun may ada pa lowag kay masushi it pag anak. 3.11 Diri puydi kumaon hin gin badilan na isda an bag o nga nanganak kay mabuboghat. 3.12 Diri puydi kumaon it burod hin nagdudukot na saging kay bangin magdukot iya anak.
IV. TINUOHAN MAHITUNGOD HIN KABABALAGHAN
4.1 Para masabtan na an imo kaatubang na tawo in usa nga sawang, tutoki la it iya mata ngan kita a kun baliktad ka.
4.2 Pra masabtan kun an imo kaatubang na tawo in usa nga aswang, tuwad la kay masasabtan mo it iya panalipdanan.
4.3 Kun malabog hin si ot ha masirum nga dapit, kinahanglan na manabi kay bangin ka makaigo / makasabod hin diri sugad ha at.
4.4 Kun an usa na kikik, an iya huni in dako pa karuyagsidngon nga hirayo pa iton, peor kun an huni han kikik guti ay na karuyagsidngon ada na iton ha imo harani.
4.5 Diri puydi magtagutago ay kun gab I na kay mabulig it mga agta.
4.6 Diri puydi maglara kun gab i kay gin uolpot hin panulay.
V. TINUOHAN MAHITUNOD HIN MANANAP
5.1 Kun mahuni it taguto , kinahanglan na magtuktok para humirayo it magra ot.
5.2 Pagnasagka it mga serum / tobak ha balay, mauran daw.
5.3 Kun an mga tambuboray maglinupad lopad ha banda kulop, karuyagsidngon may tiarabot na bagyo.
5.4 Kun an alibang bang na brown maglinupad lopad ha sakob hit balay, may ada maabot na kwarta.
5.5 Kun an alibang bang na busag maglinupad lopad ha sakub hit balay karuyagsidngon na may maabot na surat.
5.6 Kun na alibang bang na itom maglinupad lopad ha sakub hit balay may ada na mara ot na mananabu ha usa hit imo pamilya.
5.7 Kun kagab ihon na maghinoni it mga pakla, karuyagsidngon na maabot na it tag sirak.
5.8 Kun an mga gamu-gamo maglinupad lopad ha mga suga , magbabarato daw it isda.
5.9 Kun kagab ihon na nga may ada sumakob ha iyo balay nga bokatkat, inin nagpapasabot nga may ti arabot na pag inuran.
5.10 Diri puydi magpatay hin halas an usa nga tatay labi na kun may minasus an kay uugmaran it iya anak.
5.11 Kun an mga bangka magkagawas ha kagab ihon , karuyagsidngon mag iinuran.
VI. TINUOHAN MAHITUNGOD HIN REGLA
6.1 An siyahan na regla kinahanglan na igpahid ha nawong kay basi diri pagpungguron. 6.2 Kun siyahan na regla kinhanglan na papaglinalakad lakaron ha mahamut na pahamut / mahamut na pulbo.Diri puydi kumarigo kun may ada regla kay masaka it dugo ngan malulurong ka.
6.3 Kun may regla diri puydi an paglampaso kay mabuboghat ka.
6.4 Kun may regla diri puydi kumaon hin mag aslum kay maukoy it imo regla.
6.5 Kun may ada regla diri puydi lumakad hit lanay na iti kay magmamabaho it regla.
6.6 An siyahan na regla kinahanglan na mga tulo la kakabo an igkakarigo kay normal an awash an regla.
VII. TINUOHAN MAHITUNGOD HIN SEMANA SANTA
7.1 Kun semana santa diri puydi pakaradulon it kaldero kun nagkuko hit kay madadaras an na waray pirmi sulod.
7.2 Kun semana santa diri puydi maglinakat kay bangin madaras an it paglinakat.
7.3 Kun semana santa diri puydi na masamad kay sunod pa na semana santa mauupay.
7.4 Kun semana santa diri puydi kumarigo kun byernes santo kay oras iton hit mga karaskahon.
7.5 Kun semana santa diri puydi an paglaba kun byernes santo kay magkukurog kurog it mga kamot.
7.6 Diri pyudi an pagkagod kun semana santa kay magpipiling piling ka. tinuohan mahitungod hin
VIII. TINUOHAN MAHITUNGOD HIN KASAL
8.1 Diri puydi ig sul ot hit babayi it iya trahe de boda kun an iya kasal buwas na kay diri matutuloy.
8.2 Diri puydi magkitaan igkakasal na buwas kay diri mananayon it iyo kasal.
8.3 Diri puydi ig dungan an kasal han mag bugto kay kay usa it mamalason.
8.4 Kinahanglan na mauna tukdaw it lalaki ha altar kay para diri mara ug d daog hit iya asawa / ma under de saya.
IX. TINUOHAN MAHITUNGOD HIN BALAY
9.1 Kun nagpapanday hin balay kinahanglan na mag alay hin dugo hin manok ngadto hit siyahan na harigi hit balay para maminus it disgrasya.
9.2 Diri puydi it magtungod na purtahan kay it grasya maderitso paggawas ngan diri mapundok.
9.3 An bag o nga balay kinahanglan may butang na asin, bugas, gatas, tubig ngan dapat may tanom na kalipayan it siyahan na harigi kay para maupay it panhuna huna.
X. TINUOHAN MAHITUNGOD HIN GAMIT
10.1 Kun may natatak tak na kutsara karuyag sidngon may ada daw maabot nga bisita na lalaki.
10.2 Kun may natatak tak na kubyertos karuyag sidngon na may maabot na babayi.
10.3 Diri puydi maniphid hit gab i kay mapahirayo it grasya.
10.4 Kun may nabubuong na baso karuyag sidngon may ada mamamatay hit imo pamilya.
10.5 Diri puydi manudlay hit gab i kay mamamatay hin timprano it imo mga kag anak.
10.6 Diri puydi maglampaso hit gab i kay nagawas it swerti.
10.7 Kun nawawara ka balikda la tim bad okay mahitutul tol ka.
10.8 Diri puydi an pagpalit hin dagom / raysang kun gab i kay pagtatau uyon it salin.
10.9 Kun mamaklo hin kulo igkadto ha gitara an siyahan na baklo kay para mabaro pag gitara.
10.10 Diri puydi an pagdurog hin kutsilyo kay bangin ka panulayan.
10.11 Kun nag aarot han imo buhok kinahanglan na igkadto ha malagay na dapit hit tuna an gin arot kay para tumubo dayon.
10.12 An gin arot na buhok, kinahanglan na iglabog hin maupay kay para diri dagiton kay kun madagit malulurong ka.
10.13 Kun diri nangangaturog baliktara la tim ulonan ngan ig burubaliktad it taklap kay mangangaturog kan.
XI. TINUOHAN MAHITUNGOD HIN KAG ANAK
11.1 Diri puydi kaunon an salin na pagkaon han imo anak kay maato hiya ha imo.
11.2 Diri puydi pasul uton hin bado it baby na kanan iya tatay kay maato haim.
11.3 Diri puydi magbaklo hit kulo hit gab i kay mamamatay n atimprano tim kag anak.
XII. TINUOHAN MAHITUNGOD HIN PAGKAON
12.1 Diri puydi kaunon an saging na pinughakan kay madudunot it iyo suso.
12.2 Ugsa magkuhit hin kan on, kinahanglan krusan anay kay ma isakto it grasya.
12.3 Diri puydi mag arug hin manok kun bag o na tubig, kay malupad lugod it grasya.
12.4 Kinahanglan na makompleto an dose na maglidong na prutas kun bag o nga tuig para diri magkuri it imo pamilya pamiling hin kwarta.
12.5 Diri puydi magkinantahon ha abohan kun nagluluto kay matuyo it pagkaon.
12.6 Kun nag gigisa hin pagkaon, dir puydi an manighawak kay matuyo it pagkaon.
12.7 Diri puydi magtu ok ha atubangan hit pagkaon kay mapahirayo it grasya.
12.8 Diri puydi molayan an pagkaon kay kun kaunon mo na magsasakit tim tiyan.
12.9 Diri puydi kumaon hin nagdudukot na saging kay magduduha it imo asawa.
XIII. TINUOHAN MAHITUNGOD HIN UYAB
13.1 Diri puydi magbunyog it mag uyab pagsimba kay diri magkakadayunan.
13.2 Diri puydi tagan hin panyo it babayi hit iya uyab kay magtitinu ok la pirmi.
13.3 Kun usa ha mag uyab in may birthday, diri puydi na maglinakat kun gab i kay harani la iton ha disgrasya.
13.4 Diri puydi kaptan hit lalaki it buhok hit babayi kay magrurubo it buhok hit babayi.
XIV. TINUOHAN MAHITUNGOD HIN KWARTA
14.1 Diri puydi it bata magkinaput hin kwarta kay magigin makikwarta.
14.2 Diri puydi ig tatsi it kwarta kay mapopobre.
14.3 Diri puydi mangutang hit aga pa kay mabubuysit it tindahan.
14.4 Diri puydi sumukot hin aga pa kay madadaras an na waray la pirmi kwarta.
14.5 Diri puydi sumukot kun bag o nga tuig kay mamalason ha bug os na tuig.
14.6 Diri puydi mangutang kun bag o na tuig kay madadaras an ha bug os na tuig.
XV. TINUOHAN MAHITUNGOD HIN PAG GRADWAR
15.1 Diri puydi maglinakat kun adlaw hit imo pag gradwar kay harani ka hit disgrasya.
15.2 Diri puydi ig sukol an imo toga kay bangin diri manayon it imo pag gradwar.
XVI. TINUOHAN MAHITUNGOD HIN BATA
16.1 Diri puydi ugayon an bata kun gutom ka kay bangin ma usog.
16.2 Kun an bata mausog, lasu a it iya bado ngan ig labar ha iya kay mawawara it usog.
16.3 Kun na usog an bata palawayi la han naka usog kay mawawara it usog.
16.4 Diri puydi bakluhan it bata kun byernes kay masasakit it bata. . 16.5 Diri puydi pakaturugon an bata kun masirom kay mahalipot la it iya kinabuhi.
Tawo nga gin paki anhan:
http://war.wikipedia.org/w/index.php?title=Tinuohan&action=edit&redlink=1http://war.wikipedia.org/w/index.php?title=Tinuohan&action=edit&redlink=1
Name: ROSALIA R. PEDROSA
Age: 76 Years old
Address: Blk 4 Lot 12 Phase 1, V&G Subdivision Tacloban City