Cabadiangan (La Paz)

Cabadiangan, amo ini an una nga ngaran han La Paz usa ha ikalima nga klase nga bungto han probinsya han Leyte ha Sinirangan nga Kabisayaan nga ada ha ikawalo nga rehiyon ha Pilipinas. Sumala han 2010 census, mayda ini populasyon nga 19,133 ka tawo ha 3,473 nga panimalay.

Mapa han Leyte nga nagpapakita kon hain an La Paz

Kasaysayan

An alamat han La Paz, nga baga-baga hin produkto hin imahinasyon ngan kasaysayan, in nakakaikag gud man hin interes.

Ginsisiring nga han una nga panahon, may parag-isda, an ngaran Capuyong, nga tikang ha Samar ngan kumadto ha Abuyog para ibaligya an iya mga nadakop. Didto niya nakatapo ngan hinigugma hi Casinas ngan iginkasal kuno in hira, siring pa man han uru-istorya han kapanahunan han mga Espanyol. Katapos han ira kasal, bumaya hira ha Abuyog para mamiling hin lugar nga ira babalayan.

Han dumangat hira hin usa nga salog nga tinatawag nga Gibuga, ngan ira ginbaktas an kahilabaan hini nga salog hasta nga nakaabot hira hini nga usa pa nga salog, an tawag liwat, Cabadiangan, ngan didto hira pumirme. Nagkaada hira hin tulo nga anak: hira Garcia, Gabic ngan Badol. Pandagko hini nira, lumakat hi Gabic pakadto ha Hindang. Hi Badol liwat pumirmi ha Dagami. Hi garcia la an nagpabilin. Naka-asawa liwat ini hi Garcia hin babayi tikang ha Abuyog ngan nagkaada hira hin disi-otso (18) nga mga anak.

Han kapanahunan na kun diin an mga Espanyol pumirmi na gihap ha may ira dapit, nakurian ini nga mga Espanyol ha pagpatuod kanda Capuyong ngan Casinas para maging Katoliko kay madig-un gud an ira pagtuo han ira relihiyon. Tungod hini, iginhigot ini hira ha usa nga tipod nga puno hin mga bato ngan iginhapil ha may baybayon hit Dulag.

Pira-pira la kapamilya, tikang ha lahi nira Capuyong ngan Casinas, an nag-ukoy o naghuron didto dapit ha tutob 1876. may mga kriminal liwat nga nakakita kun gaano kaupay nga lugar an Cabadiangan para pagtaguan. Adi liwat in Teniente Paulino (Pauk) Camasin han Burauen nga nakabati nga an mga kriminal kuno nagtatago han mga kagugub-an han Cabadiangan amo nga nagdesisyon hiya pagdakop haira didto.

Han nakadto hiya, iya nakit-an an mataba nga katunaan ngan mag-upay nga kagugub-an han rehiyon. Amo nga han iya pagbalik ha Burauen, ginsumatan niya an mga taga-didto parte han "land of the promise" nga iya nakit-an. Naruyagan han mga taga-Burauen an pag-ukoy hin sugad kaupay nga katunaan amo nga nagdesisyon liwat hira nga humuron ngadto. Nagkaada hin sitio ngadto ngan ha tanan nga mangurukoy, nakadto hi Kapitan Estefanio de Paz tikang ha Dulag.

Nagtukod hira hin kapilya didto han sitio bag-o mag-1886. Gintawag liwat ini na kapilya nga "rosaryohan". May mga Espanyol nga misyonaryo nga nagbuburubisita didto dapit para magpasamwak ngan magtutdo han doktrina. An mga tawo liwat kinahanglan kumadto ha Dulag para maka-atendir han Semana Santa ngan han mga adlaw nga mayda misa.

Hi Teniente Pauk Camasin liwat, iginkasal kan Fermina, nga nagtikang ha lahi nira Capulong ngan Casinas. Waray hira magka-anak hin nuybi ka-tuig. Nangadi gud ini hira hin matuptup para maanakan hira ngan nagsaad nga ira proprotektaran an imahen han Rosaryohan kun mabatian an ira mga pangadi. Usa ka gab-i, ini hi Fermina nag-inop kan Nuestra Señora de la Paz y Buen Viaje. Ngan hito nga inop, napamatian an ira mga pangadi. Katapos han pira ka-bulan, in usa nga bata gud man an igin-anak nira.

Tuman gud man han ira saad, ini hi Pauk ngan Fermina, kinmadto hira ha Manila para makahimo hin madig-on nga ladawan para kan Nuestra Señora de la Paz. Han nakabati hini an Padi han Parokya han Burauen, dayon niya iginsugo nga ini nga ladawan mahingadto han ira simbahan. Pero an mga tawo ha Cabadiangan, in nahibaro na paghigugma hini na imahen o ladawan nga ira gintutuod nga mailagrosa. Bisan sugad, ginsunod la gihap an sugo han padi han parokya han Burauen pero katapos han pira kaadlaw nga nakadto ini nga imahen, tigda hiya nga nawara. Makalapos pa an duha kaadlaw, inin gintutuod na nga ginkawat gud man ini nga imahen pero nakit-an liwat han iya hadto nga kabutangan balik ha Kapilya han Cabadiangan.

Sensus han Populasyon La Paz, Leyte
Sensus	Populasyon		+/-
1990	14,311		—
1995	16,366		2.7%
2000	17,627		1.61%
2007	18,650		0.78%
2010	19,133		0.35%

Kada pagsusugo han padi han Burauen nga pagkuha han imahen, amo liwat an kada pagkawat han mga taga-Cabadiangan para mahibalik ini nga ira Señora de la Paz ha ira kapilya.

Usa kaadlaw, may usa ka tanom, inin nga "amor seco" ha tiilan han bado han Nuestra Señora, amo nagkaada hin samok ha sitio. Ira ini igintutuod nga nabalik la an Nuestra Señora nga mag-usaan ngan waray nakawat haiya. Sugadman, an padi han parokya han Burauen, nag-inop nga kun ibalik pa an imahen ha Burauen, may mananabo nga diri maupay haiya. tikang hadto, pumirmi na an Nuestra Señora de la Paz y Buen Viaje han iya kapilya.

Tikang hadto liwat, an sitio ginngaranan hin Cabadiangan. Han napag-uru-istoryahan na liwat an opisyal o pormal na ngaran, nagkasarayod hira nga "La Paz" an ngaran. Mahitungod han ira hinigugma nga patroness.

Mga Baranggay

An La Paz mayda katloan kag lima (35) nga baranggay.

Bagacay East Bagacay West Bongtod Bocawon Buracan Caabangan Cacao Cagngaran Calabnian Calaghusan Caltayan Canbañez

Cogon Duyog Gimenarat East Gimenarat West Limba Lubi-lubi Luneta Mag-aso Moroboro Pansud Pawa Piliway

Poblacion District 1 Poblacion District 2 Poblacion District 3 Poblacion District 4 Quiong Rizal San Victoray Santa Ana Santa Elena Tabang Tarugan

Pangiskwelahan

An La Paz in may 29 nga pampubliko na eskwelahan pan-elementarya:

Bagacay East Primary School Bagacay West Primary School Bongtod Primary School Buracan Elementary School Caabangan Primary School Cabadiangan Elementary School Cacao Primary School Calaghusan Elementary School Caltayan Primary School Canbanez Primary School Cogon Primary School Doyog Elementary School Gimiranat East Primary School Gimiranat West Elementary School Jacinta Vivero Memorial Primary School

La Paz Central School Limba Elementary School Luneta Elementary School Mag-aso Elementary School Miguel Gernale Memorial Primary School Moroboro Elementary School Nicasio Vivero Memorial Primary School Pansud Primary School Pawa Primary School Piliway Primary School Rizal Elementary School San Victoray Elementary School Santa Ana Elementary School Tarugan Primary School

Ngan may-ada ini tulo na pampubliko na eskwelahan pansekundarya:

Atty. Roque A. Marcos Memorial School (La Paz National High School) Buracan National High School Sta. Ana National High School

Pista

An piyesta han La Paz kada ikabaynte-siyete kutob ikabaynte-otso (27-28) hit Abril. Iginseselebrar nira an kamakagarahom han ira tinutuoran nga hi Nuestra Señora de la Paz y del Buen Viaje (Our Lady of Peace and Good Voyage). Dinhi gihap nagtikang an kadungan nga pista nira nga gintatawag nga Viajedores Festival kun diin ira igingagawas it ira damo nga psasalamat han mayabong nga ani ha parte han ira pagsasaka ngan iba pa nira nga mga pangkinabuhi.

Han nag-agi pala nga ika-disisais (16th) nga Pintados-Kasadyaan Festival ha Siyudad han Tacloban, nag-ika-upat ini nga panayaw han Viajedores Festival gikan La Paz, Leyte.

Mga Sumpay ha Gawas

• Philippine Standard Geographic Code Ginhipos 2012-04-13 han Wayback Machine
• 2000 Philippine Census Information Ginhipos 2005-09-23 han Wayback Machine

  
  

  Mga Ginkuhaan