Afonso I han Portugal

Hi Alfonso I o kun ha Pinortuges Afonso I (Europeo nga Pinortuges: [ɐˈfõsu]; 1106 / 25 Hulyo 1109 / Agosto 1109 / 1111 – 6 Disyembre 1185), nga gin-agnayan "an/nga Malupigon" (Pinortuges: O Conquistador), "an/nga Nagtúkod" (O Fundador) o "an/nga Harangdon" (O Grande) han Portuges, ngan El-Bortukali [ha Inarabo البرتقالي] ("an/nga Portuges") ngan Ibn-Arrink [ha Inarabo ابن الرَّنك o kundi man ابن الرَنْق] ("anak ni Enrique", "Enriquez", "Henriques") han mga Moro nga iya gin-awayan, amo an syahan nga Hadi han Portugal. Kilalado gihapon hiyá ha ngaran nga Alfonso Enriquez o kun ha Pinortuges, Afonso Henriques. Nakuha niya an paglugaríng han salatan nga bahin han Ginhadian han Galicia, an Kondado han Portugal, tikang han namumuno han Galicia, an Hadi han León, han 1139, nga diin nagtukod hiya hin bag-o nga ginhadian ngan gindoble an kahaluag hini upod han Reconquista, usá nga panuyo nga iya ginsunod tubtub han iya kamatay han 1185, katapos hin kap-atan-kag-unom ka tuig hin mga gera o pan-gubat patok han mga Moro.

Afonso I
Hi Hadi Afonso dida han Compendio de crónicas de reyes del Antiguo Testamento, gentiles, cónsules y emperadores romanos, reyes godos y de los reinos de Castilla, Aragón, Navarra y Portugal (c. 1312–25)
Hadi han Portugal
Paghadì	26 Hulyo 1139 – 6 Disyembre 1185
Pag-aklamar	26 Hulyo 1139
Nagsunod	Sancho I
Konde han Portugal
Paghadì	24 June 1128 – 25 Hulyo 1139
Nag-uná	Teresa
Natawo	Ginkakadelito: 1106, 1109 o 1111 Ginkakadelito: Coimbra, Guimarães o Viseu, Portugal; Tierra de Campos o Sahagún, León
Namatay	6 Disyembre 1185 (pangidaron 73–79) Coimbra, Portugal
Paglubong	Monasteryo han Santa Cruz, Coimbra, Portugal
Inasaw-an	Mafalda han Saboya
Anak upod hin iba ...	Urraca, Reyna han León Sancho I, Hadi han Portugal Teresa, Kondesa han Flandes
Panimalay	Borgonya
Amay	Enrique, Konde han Portugal
Iroy	Teresa, Kondesa han Portugal
Relihiyon	Katolisismo Romano

Tikang ha pagkatawo tubtub han rebelyon: an pagkabata ni Afonso

Hi Afonso amo an anak nira Enrique han Borgonya ngan Teresa, an anak ha gawas ni Hadi Alfonso VI han León ngan Castilla ngan han iya kapadis nga hi Jimena Núñez de Lara.. Sumala han Crónica de Portugal de 1419, ni Fernão Lopes, an magigin hadi nga Portuges natawo ha Guimarães, nga hadto nga panahon amo an pinaka-importante nga sentro hin politika han iya mga kag-anak. Ginkarawat ini han kadam'an ha pag-iskolar nga Portuges tubtub han pagproner han 1990 ni Torquato de Sousa Soares nga an Coimbra, an sentro han kondado han Coimbra ngan usá gihapon nga sentro han kan Afonso mga ginikanan, nga amo an lugar nga iya natawhan, nga nagdangat hin dako nga kasina ha Guimarães ngan hin polémico nga barubalyo han hiní nga historyador ngan ni José Hermano Saraiva. Ha urhe nagproponer hi Almeida Fernandes nga Viseu an lugar nga natawhan ni Afonso nga ginbase niya didâ han Chronica Gothorum, nga nagsiring nga natawo hi Afonso han 1109. Iní nga posisyon ginsunod ni José Mattoso han iya biograpiya han hadì. Hi Abel Estefânio nagsuhestyon hin lain nga petsa ngan thesis, nga diin nagproponer hiyá nga 1106 an pitsa han pagkatawo ngan an rehiyon han Tierra de Campos o bisan pa man Sahagún nga posible nga mga lugar nga nataw'han nga ginbase han mga nasabtan nga mga itineraryo han mga konde Enrique ngan Teresa.

Naghadî hin dugtong an magpadis nga konde ngan kondesa han Portugal kutub han kamatay ni Enrique han 22 Mayo 1112 han paglikus han Astorga, ngan katapos hiní nag-usaan paghadì hi Teresa.

Waray masabtan kun hin-o an magturutdo ni Afonso. Mga urhe nga mga tradisyon, nga posible nagtikáng kan João Soares Coelho (usá nga bastardo nga tulín ni Egas Moniz hin linyea nga binabaye) han mga butnga-nga-ika-13 nga gatostuig ngan ginpahilawig hin mga urhe nga mga susumaton sugad han Crónica de Portugal de 1419, nagsiríng nga an magturutdo hi Egas Moniz de Ribadouro, posible upod hin bulig hin mga ginyakan nga mga paghinumdom nga nagpahanungod han magturutdo han panimalay han Ribadouto. Bisan pa man, mga kontemporaneo nga dokumento, nga tikang han kansilyeriya ni Afonso han iya mga syahan nga tuig nga konde han Portucale, nagpapakita sumala kan José Mattoso nga an posible nga magturutdo ni Afonso Henriques amo an suhag nga bugto nga lalaki ni Egas Moniz nga hi Ermígio Moniz, nga, dugang han pagin maguráng nga bugto han panimalay han Ribadouro, amo an nagin "dapifer" ngan "majordomus" ni Afonso I tikang 1128 tubtub han hiya kamatay han 1135, nga nagpapakita hin pagkahiruhirani niyá ngadto han prinsipe.

Hin panuyo nga makakuha hin darudako nga bahin han panurundon nga Leonés, an iya iroy nga hi Teresa nakig-api kan Fernando Pérez de Trava, an gigamhanan nga konde ha Galicia. An Portuges nga mga hadianon dinmiri han alyansa han Galicia ngan Portugal ngan dinmaop hirá hin pag-ugop kan Afonso. An Arsobispo han Braga ginkahulop gihapon han pagkagamhanan han Galicia, ngan nabaraka han mga pag-unat ha pansingbahan han iya bag-o nga katipa, an Galyego nga Arsobispo han Santiago de Compostela, nga hi Diego Gelmírez, nga nag-angkon hin nabilngan kuno nga mga relikya ni Santiago ha iya bungto, kumu paagi hin makakuha hin gahom ngan karikohan labaw han iba nga mga katedral ha Rawis Ibérico. Han 1122, inmabot hi Afonso han edad hin napulo-kag-upat, an panuigon hin pagkadumaku-on han ika-12 nga gatostuig. Naghimo hiyá han iya kalugaringon nga kabalyero ha iya pagbuot didto ha Katedral han Zamora han 1125, nga gintugotan han iya nanay. Katapos han kampanya militar ni Alfonso VII patok han iya iroy han 1127, nagrebelde hi Afonso patok han iya nanay ngan nagpadayon pagkuha han pagdumara han kondado tikang han reyna.

Konde nga naglulugaríng

Han 1128, harani ha Guimarães, ha Pag-awayan han São Mamede hi Afonso ngan han iya mga umurogop nanlupig hin mga kasundalohan ha ilarom han iya nanay ngan ni Konde Fernando Peres de Trava han Galicia. Ginpa-iwas ni Afonso an iya nanay ngadto ha Galicia, ngan nagkuha han pagdumara han Kondado han Portucale. Sugad man, nawara an posibilidad nga mahibalik hin pagdugtong an Portugal (nga tubtub hiní nga panahon gintawag nga Salatan nga Galicia) ngadto hin Ginhadian han Portugal ngan Galicia sugad han una ngan nagin nag-uusaan nga namumuno hi Afonso pagsunod hin mga hangyo hin paglugaríng tikang han singbahan ngan mga hadianon han kondado. Ginlupig gihapon ni Afonso an umangkon han iya nanay nga hi Alfonso VII han León, nga inmulpot pagbulig ha iya dadâ, ngan sugad man nahitalwas niya an nasod tikang han pagdepende hin politika han korona han iya patod nga kanan León. Han 6 Abril 1129, gindikta ni Afonso Henriques an sinurat nga diin nagsangyaw hiyá han iya kalugaringon nga Prinsipe han Portugal.

Sunod, hi Afonso binmalhin han iya pakig-away patok han nagpapabilin nga problema han mga Moro ha salatan. Nagin-malinamposon an iya mga kampanya, ngan han 25 July 1139, nakadaog hiyá hin nakakalupig nga pagdaog ha Pag-awayan han Ourique, ngan dayon katapos posible ginpasangyaw hin waray may natipa nga Hadi han mga Portuges han iya mga kasondalohan, nga gintukod an iya pagkapatas hin ranggo han iba nga mga ginhadian han rawis, bisan man kun an syahan nga pagtawag han iya hadianon nga titulo natikang han 1140. An syahan nga katitirok han Portuges nga Cortes nga nagtirok ha Lamego (nga diin hahatagan hiya han korona tikang han Arsobispo han Braga, ha pagkumpirma han iya paglugaring) usá nga hinimohimo han ika-17 nga gatostuig ha Pinortuges nga kasaysayan.

Pagin-hadi

Bisan pa man, an paglugaríng o independensya tikang han suseraniya ni Alfonso VII han León, dirì la butáng nga iya matatagmtamán pinaagi hin militar. An Kondado han Portugal kinahanglan pa nga makilal-an ha diplomasiya han mga hagrani nga mga nasod nga usá nga ginhadian, ngan labaw ha ngatanan han Singbahan Katoliko Romano ngan han Papa. Nag-asawa hi Afonso kan Mafalda han Saboya, anak nga babaye ni Amadeo III, Konde han Saboya, ngan nagpadará hiyá hin mga embahador ngadto ha Roma basi makigsabot han Papa. Nagmalinamposon hiyá han pagsalikway han suseraniya han iya patod nga hi Alfonso VII han León, ngan nagin vasalyo lugod han papado, sugad han mga hadi han Sicilia ngan Aragón ugsa ha iya. Han 1179 an bula nga Manifestis Probatum nagkarawat han bag-o nga hadi nga vasalyo là han papa ngan waray iba.

Hi Hadi Afonso I ha Pagpalibot han Lisboa.

Ha Portugal nagpahimo hiyá hin pipira nga mga monasteryo ngan kumbento ngan naghátag hiyá hin mga importante nga mga pribilehiyo hin mga orden nga relihiyoso. Hiyá an nagpatukod han Monasteryo han Alcobaça, nga diin ginpatawag niya an Orden Cisterciense han iya batâ nga hi Bernardo han Claraval han Borgonya. Han 1143, nagsurat hiyá kan Papa Inocencio II nga nagdeklara hiya han iya kalugaringon ngan han ginhadian nga mga surugoon han singbahan, nga naghurar hin pagpadayon hin pagpa-iwas han mga Moro tikang han Rawis Ibérico. Ha paglaktaw hin bisan hin-o nga hadi han León, nagdeklara hi Afonso han iya kalugaringon nga liege nga tawo han papado. Nagpadayon hi Afonso hin paginkilalado pinaagi han iya mga buhat patok han mga Moro, nga naagawan niya an Santarém (kitaa an Paglupig han Santarém) ngan Lisboa han 1147 (kitaa Pagpalibot han Lisboa). Nalúpig gihapon niya in importante nga bahin han tuna ha salatan han Salog Tajo, bisan pa man, nawad'an iní balik ngadto han mga Moro ha mga sumuronod nga tuig.

Ha laín nga bahin, hi Hadi Alfonso VII han León (patod ni Afonso) nagkitâ han naglulugaríng nga namumuno han Portugal nga rebelde là. Masúrong ngan mapaít an pag-awayan ha ira nga duhá ha mga sumurúnod nga túig. Nahibulig hi Afonso hin gyera, nga diin inmúgop hiyá han Aragonés nga hadì, nga kaaway han Castilla. Basi masiguro an alyansa, an iya anak nga hi Sancho ginbalato kan Dulce, an bugto han Konde han Barcelona ngan Infanta of Aragon. Ha kataposan, katapos han pagdaog ha Pag-awayan ha Valdevez, nagtukod an Tratado han Zamora (1143) hin kamuráyaw han duhá nga magpatod ngan hin pagkilala han Ginhadián han León nga soberano nga ginhadi-an an Portugal.

Han 1169 an lagas na nga Dom Afonso nahulog tikang han iya kabayo didâ hin pag-atubangay harani ha Badajoz ngan posible nga napiangan, ngan nabihag han mga kasundalohan han hadì han León nga hi Fernando II nga iya gihapon umágad. Tikang hiní nga panahón, waray na mangabayo an Portuges nga hadì, kundi diri sigurado kun tungod ba han pagkapi-ang: sumalâ han urhe nga nahig-araan nga kasaysayan nga Portuges, nahinabô iní kay makinahanglan daw magsurender hin utro hi Afonso kan Fernando II han León o kundi man magkakaada hin gyera han duha nga mga ginhadi-an kun mangabayo hiyá. Napiritan an Portugal pagsurender hin paglukat para ha iyá an haros tanan nga mga nasakop nga mga katunaan ni Afonso ha Galicia (amihan han Salog Minho) han mga naglabay nga tuig.

Hi Afonso ha Pag-awayan ha Ourique nga nagsaksi han Milagro han Krus (ginpitsahan ha tuig 1793 ni Domigos Sequeira)

Han 1179 ginbaydan an mga pribilehiyo ngan mga pabor nga ginhatag han Singbahan Katoliko Romano. Ha waray pagluluya nga paningkamot hin pira nga mga api, sugad han Primado nga Arsobispo han Braga nga hi Paio Mendes, ha korte han papa, ginpasamwak an bula papal nga Manifestis Probatum nga nagkarawat han bag-o nga hadì nga basalyo la han papa. Didâ han bula, ginkilala gihapon ni Papa Alejandro III hi Afonso nga Hadì ngan an Portugal nga usá nga naglulugaríng nga korona nga mayda katungod nga sumakop hin mga katunaan tikan ghan mga Moro. Upod hiní nga panalangin han santo papa, nadig-on an Portugal hin pagin ginhadi-an.

Han 1184, an Almohad nga kalifa nga hi Abu Yaqub Yusuf nagtirok hin dako nga puwersa hin Almohade nga bumulós patok han mg Portuges nga pagsulong nga ginbuhat tikang mahuman in lima-ka-tuig nga kasabotan han 1178 ngan iya ginpalibotan an Santarém, nga dinadapigan ni Sancho nga anak ni Afonso. Waray magmalinamposon an Almohade nga pagpalibot han pag-ulpot hin mga sumat nga kinmada hin pagdepensa han syudad an arsobispo han Compostela ngan hi Fernando II han León ngahaw gihapon upod han iya army. An mga Almohade naghunong han ira pagpalibot ngan han ira pag-atras nahimo nga kapirdihan tungod hin pagpanic dida han ira kampo, nga diin nasamaran an Almohade nga kalifa (sumala hin usá nga bersyon, tungod hin bolt hin crossbow) ngan namatay dida han tikadto ha Sevilla. Namatay hin diri maiha hi Afonso, posible tungod hin tigda nga nadangat hin kamatayan, dida han 6 Disyembre 1185. Gintatahuran hi Afonso nga bayani han mga Portuges, tungod han iya personal nga pamatasan ngan tungod nga amo an nagtukod han ira nasod. Mayda mga sumat hin mitiko nga kinahanglan hin 10 ka tawo hin pagdara han iya espada, ngan hi Afonso karuyag makig-away hin personal nga kombate han iba nga mga monarka, kundi waray may naruyag pagkarawat han iya pag-ayat. Ginsusumat gihapon, nga bisan man han iya maupay ngan pasidungganon nga batasan, nga maisog hiya hin kasinahon. Mayda mga ginsaysay nga naghatang hin pananglitan hin usá nga legado han santo papa nga nagdara ha iya hin mensahe tikang kan Papa Pascual II nga dumiri pagkilala han kan Afonso pag-angkon hin pagin-hadi: an nahinabo tungod kay sunod hini nakatalapas o nakasala hin gutiay nga pagtalapas patok han hadi o kundi man katapos la pagbasa han surat, hi Afonso duro hin kasina ngan hapit niya patayon an representante han santo papa, nga diin pipira nga mga Portucalense nga mga noble ngan mga kasundalohan nagkinahanglan nga pugngan an batan-on nga magigin-hadi.

Mga sumurunod nga katulinan

Hi Afonso I han Portugal.

Han 1146, nag-asawa hi Afonso kan Mafalda, anak ni Amadeo III, Konde han Saboya ngan Mahaut han Albon, ngan an duha nagpakita hin syahan nga mag-upod han Mayo hadto nga tuig nga nagkumpirma hin mga karta nga hadianon. Mayda hira han mga sumurunod nga katulinan:

• Enrique (5 Marso 1147 – 1155), gin-ngaranan ha dungog han iya apoy ha amay, hi Enrique, Konde han Portugal, namatay hiya han walo ka tuig pa la an iya edad. Bisan man kun bata pa hiya, nagrepresenta hiyá han iya amay hin konseho ha Toledo ha edad hin tulo ka tuig;
• Urraca (1148 – 1211), nag-asawa kan Hadi Fernando II han León ngan amo an amay ni Hadi Alfonso IX. Gin-anular an pag-asawa didâ han 1171 o kundi man han 1172 ngan nagretiro hiyá ngadto ha Zamora, usá han mga villa nga nakaráwat niya nga bahin han iya arras, ngan ha urhe ha Monasteryo han Santa María ha Wamba, Valladolid nga diin hiyá ginlubong.;
• Teresa (1151 – 1218), Kondesa nga konsorte han Flandes tungod han iya pag-asawa kan Felipe I ngan Dukesa nga konsorte han Borgonya pinaagi han iya ikaduha nga pag-asawa kan Odo III;
• Mafalda(1153 – katapos han 1162). Han Enero 1160, an iya amay ngan hi Ramón Berenguer IV, Konde han Barcelona, nakigsabot han pagpa-asawa kan Mafalda kan Alfonso, an magigin Hadi Alfonso II han Aragon nga hadto nga panahon mga tulo o upat ka tuig pa la. Katapos han kamatay ni Ramón Berenguer IV han verano han 1162, ginkumbinsi ni Hadi Fernando II han León an balo niya, hi Reyna Petronilla, nga igkanselar an mga plano hin pag-asawa han infante kan Mafalda ngan hi Alfonso mag-asawa lugod kan Sancha, an anak nga babaye ni Alfonso VII han León ngan an iya ikaduha nga asawa nga hi Reyna Riquilda han Polonya. Namatay hi Mafalda han iya pagkabata hin waray mahisurat nga pitsa.
• Sancho, an magigin Hadi Sancho I han Portugal (11 Nobyembre 1154 – 26 Marso 1211). Ginbunyagan hiyá han ngaran nga Martín kay natawo hiya han adlaw nga pyesta han santo.;
• Juan (1156–25 Agosto 1164); ngan
• Sancha (1157 – 14 Pebrero 1166/67), natawo mga napulo ka adlaw ugsa han kamatay han iya iroy, namatay hi Sancha ugsa umabot hin edad nga napulo ka tuig han ika-14 han Pebrero sumala han rehistro hin kamatayan ha Monasteryo han Santa Cruz (Coimbra) nga diin hiyá ginlubóng.

Ugsa han iya pag-asawa kan Mafalda, hi Hadi Afonso nakapaburod kan Chamoa Gómez, anak nga babaye ni Konde Gómez Núñez ngan Elvira Pérez, bugto nira Fernando ngan Bermudo Pérez de Traba: han iya suhag nga anak nga lalake.

• Afonso (1140 – 1207). Natawo han mga 1140, sumala hin mga diri pa la maiha nga mga pag-imbestiga, hiyá an amo la gihapon nga tawo nga agsob tinatawag nga Fernando Afonso nga amo an alferes-mor han hadi ngan ha urhe Gran Maestro han Kabalyeros Hospitalaryos. An iya presensya ha korte syahan nga gintalaan dida han 1159. Han 1169 sinmunod hiyá nga alferes-mor han iya bugto-nga-tunga, hi Pedro Pais da Maia, an lehitimo nga anak han iya nanay ngan Paio Soares da Maia.

An iya mga anak-ha-gawas kan Elvira Gálter amo hira:

• Urraca Afonso. Han 1185, gitagaan hiya han an iya amay an villa han Avô, nga diin gintugon nga ini nga villa puyde la ma-ereder han mga anak niya ha iya bana nga hi Pedro Afonso de Ribadouro (nga kilalado gihapon nga Pedro Afonso Viegas), nga apo ni Egas Moniz, nga posible nagpapakita hin lain nga na-una o nagsunod nga pag-asawa. Han 1187, nakigbalyo hiya ngan han iya bugto-nga-tunga, hi Hadi Sancho hiní nga villa para han Aveiro. Namatay hiyá katapos han 1216, an tuig nga naghimo hiyá hin hatag ngadto han Monasteryo han Tarouca.
• Teresa Afonso. Ha pipira nga mga talaan hin katulinan, aada hiyá nga anak ni Elvira Gálter, ngan ha iba nga anak ni Chamoa Gómez. An iya syahan nga pag-asawa kan Sancho Nunes de Barbosa nga diin nagkaada hiyá hin anak nga babaye, hi daughter, Urraca Sanches, nga nag-asawa kan Gonçalo Mendes de Sousa, an amay ni Mendo Gonçalves de Sousa nga kilalado nga "Sousaõ". An iya ikaduhá nga bana hi Fernando Martins Bravo, Ginoó han Bragança ngan Chaves, nga waray mga anak tikang hiní nga pag-asawa.

Hi Hadi Afonso amo gihapon an amay ni:

• Pedro Afonso (namatay han 1183), Ginoó han Arega ngan Pedrógão, alkalde han Abrantes han 1179, alferes ni Hadi Afonso I han mga butnga han 1181 ngan 1183, ngan Maestro han Orden han Aviz.

Bibliograpiya

• Arco y Garay, Ricardo del (1954) (in ES). Sepulcros de la Casa Real de Castilla. Madrid: Instituto Jerónimo Zurita. Consejo Superior de Investigaciones Científicas. OCLC 11366237. 
• Baquero Moreno, Humberto (2006). "Portugal e o reino das Astúrias no período de formação" (in pt). Astúrias e Portugal. Relações históricas e culturais. Actas do Colóquio 5 a 7 de Dezembro de 2005. Lisbon: Academia Portuguesa da História. pp. 115–141. ISBN 972-624-164-2. 
• Caetano de Souza, Antonio (1735) (in pt). Historia Genealógica de la Real Casa Portuguesa. Vol. I. Lisbon: Lisboa Occidental, na oficina de Joseph Antonio da Sylva. ISBN 978-84-8109-908-9. http://purl.pt/776/4/hg-2593-v/hg-2593-v_item4/hg-2593-v_PDF/hg-2593-v_PDF_24-C-R0150/hg-2593-v_0000_1-800_t24-C-R0150.pdf. 
• Calderón Medina, Inés (2004). "La nobleza portuguesa al servicio del rey de León 1157–1187. Pero Pais de Maia y Vasco Fernandes de Soverosa" (in es). Actas IV Simposio Internacional de Jóvenes Medievalistas, Lorca 2008. Universidad de Murcia, Sociedad Española de Estudios Medievales, Ayuntamiento de Lorca, et al. pp. 39–50. ISBN 978-84-8371-801-8. http://jovenesmedievalistas.net/archivo/lorca2008/IVSIMPOSIO.pdf. 
• Freitas do Amaral, Diogo (2000) (in pt). D. Afonso Henriques. Lisbon: Bertrand. ISBN 972-25-1157-2. 
• Mattoso, José (2014) (in pt). D. Afonso Henriques. Lisbon: Temas e Debates. ISBN 978-972-759-911-0. 
• Previte-Orton, C.W. (1912). The Early History of the House of Savoy: 1000–1233. Cambridge University Press. 
• Rodrigues Oliveira, Ana (2010) (in PT). Rainhas medievais de Portugal. Dezassete mulheres, duas dinastias, quatro séculos de História. Lisbon: A esfera dos livros. ISBN 978-989-626-261-7. 
• Sánchez Candeira, Alfonso (1999). Rosa Montero Tejada (edition sponsored by Fundación BBV, Fundación Ramón Areces, Caja Madrid Fundación). ed (in ES). Castilla y León en el siglo XI, estudio del reinado de Fernando I. Madrid: Real Academia de la Historia. ISBN 978-84-8951241-2. 
• Sotto Mayor Pizarro, José Augusto (1997) (in pt). Linhagens Medievais Portuguesas: Genealogias e Estratégias (1279–1325). Vol. I. Oporto: Doctorate thesis, author’s edition. http://hdl.handle.net/10216/18023. 
• Torres Sevilla-Quiñones de León, Margarita Cecilia (1999) (in es). Linajes nobiliarios de León y Castilla: Siglos IX-XIII. Salamanca: Junta de Castilla y León, Consejería de educación y cultura. ISBN 84-7846-781-5. 

Afonso I han Portugal Panimalay han Borgonya Cadet nga sanga han Panimalay han Capet Natawo: 1106, 1109 o kundi man 1111 Namatay: 6 Disyembre 1185
Mga titulo hin paghádì
Bag-o nga titulo Paglugaring tikang han León	Hadi han Portugal 1139–1185	Ginsundan ni Sancho I
Mga titulo hin paghádì
Gin-unahan ni Enrique ngan Teresa	Konde han Portugal 1112–1139 upod kan Teresa (1112–1126)	Paglugaring