Bagyo Yolanda

Superbagyo han 2013 nga naglasurbo ha Sinirangan nga Kabisay-an
(Ginredirect tikang ha Typhoon yolanda)

An Bagyo Yolanda (internasyunal nga ngaran: Bagyo Haiyan) usa nga bagyo nga inmagi ha Kabisay-an ngan butnga nga dapit han Pilipinas han Nobyembre 2013. Usa ini han gimakusogi nga mga bagyo nga naitala ha kalibutan.

Bagyo Yolanda (Haiyan)
Typhoon (JMA)
Category 5 super bagyo (SSHS)
Bagyo Yolanda naharani han Pilipinas han Nobyembre 7, 2013
Bagyo Yolanda naharani han Pilipinas han Nobyembre 7, 2013
Nahimo Nobyembre 3, 2013 (2013-11-03)
Nagdisipar Nobyembre 11, 2013 (2013-11-11)
Gihataasi nga mga kahanginan 10-minute sustained:
230 km/h (145 mph)
1-minute sustained:
315 km/h (195 mph)
Gihamuboi nga presyur 895 mbar (hPa); 26.43 inHg
(Preliminary)
Mga nagkamatay 273 nga nakumpirma, >10,000 reported
Nagkaguba $6.8 million ({{{Year}}} USD)
(Preliminary total)
Mga apektado nga lugar Chuuk, Yap, Palau, Philippines, Vietnam, Salatan nga Tsina
Kabahin han 2013 nga panahon hin pagbagyo ha Pacifico

Mga pag-andam igliwat

Pilipinas igliwat

 
Gin-animate nga enhanced infrared satellite loop han Bagyo Haiyan tikang han peak intensity kutob han landfall ha Pilipinas

Ginbutang han mga opisyal hin mga pulis ha Bicol nga Rehiyon ugsa han bagyo.[1] Ha mga lalawigan han Samar ngan Leyte, ginsuspendir an mga klase ngan an mga nangungukoy ha mga lugar nga bangin magbaha o landslide ginpa-evacuate.[2] In pira han mga maiigo-han-bagyo naapektohan han nahauna nga linog ha Bohol.[3] Naghangyo an Mangulo han Pilipinas han militar nga pag-andam hin mga idro ngan helikopter ngadto han rehiyon nga maapektohan.[4] Tungod kay madagmit an dalagan han Bagyo Yolanda, nagpagawas an PAGASA hin mga notisya hin dirudilain nga mga level ha mga 60 han mga 80 nga mga lalawigan, upod an pamunuan nga Metro Manila. [5]

Pag-igo igliwat

Ha Syudad han Surigao, mga 281.9 mm (11.10 in) hin pag-uran naitalaan, nga an kadam-an hin naguran hin mga ubos hin 12 ka oras.[6]

Syahan nga inmigô an Yolanda ha Guiuan, Eastern Samar ha 4:45 am (lokal nga oras)/2045 (UTC) nga may kakusgon hin hangin nga 196 ka milyas kada oras (315 km/h), ngan an bagyo amo an gimakusugi nga bagyo nga inmigo han kalibutan.[7][8] Naitalaan gihapon han PAGASA nga an Yolanda inmigô han Kabisay-an hin maka-unom ka beses.[9] Hadton 9 Nobyembre 2013 (2013 -11-09)

tulo nga mga patay nakonpirma han National Disaster Risk Reduction Management Council (NDRRMC) ngan pito nga mga nasamaran. Mga pagsaka han bagyo naitalaan gihapon hin damo nga mga lugar. Ha mga purô han Leyte ngan Samar, naitalaan han PAGASA in 5-6 ka metro (15-19 ka pye) nga mga balod.[10]

Narumpag an terminal han luparan han Tacloban hin pagsaka han bagyo kutob han ikaduha ka handana. An pagsaka han bagyo ginbanabana nga 5.2 ka metro (17 ka pye) [11] upod hin mga balod nga kutob 15 ka metro (45 ka pye). Mga syahan nga banabana inin mga labaw hin 1000 ka tawo namatay ha Tacloban. Mayda mga kahadlok labi na ha sidlangan nga dapit han Tacloban nga duro gud hin naapektohan. Ha katundan nga dapit han Samar diri gud duro an pagsaka han bagyo.[kinahanglan hin ginkuhaan] Mayda dako nga nagkarun-og tungod han pagsaka han bagyo, nga diin damo nga mga building nagkabungkag.[12]


Tinmabok an bagyo han Kabisay-an hin haros usa ka adlaw, ngan nagdangat ini hin damo nga mga pagbaha. Ha Sugbo ngan Iloilo, nga naigo hin linog hadton duha ka semana nga nauna, nagkabungkag an mga syudad. [13] Han aga han Nobyembre 8, nakapasamwak an mga estasyon han medya hin live an nabungkag han Yolanda. Kundi, ugsa han kulop, an tanan nga mga komunikasyon ha Kabisay-an nagka uutod.. Ginkuri-an hin pagkomunikar an Presidential Communications Department ni Mangulo Noynoy kan Maghirilom han Interyor nga Gobyerno Lokal nga hi Mar Roxas ngan han Maghirilom han Depensa nga hi Voltaire Gazmin ha Iloilo hin pagplano hin pagbulig. [14] Mga damo nga pagkautod hin koryente, mga landslide nga mga pagbaha ginpahayag gihapon. An mga dagko nga karsada nabalandrahan hin mga kakahoyan ngan diri maagian. 453 ka domestiko ngan panglangyaw nga mgapaglarga ginkansela. In pira nga mga luparan ginsira hadton Nobyembre 8 ngan 9. Naapiktohan an mga ferry. An mga pagbulig ngan pagreskatar nga mga panggios nagtikang han Nobyembre 9, pero mayda mga lugar nga mga isolated ngan waray komunikasyon tungod hin dako nga pagkabungkag. [15]

Mga kasarigan igliwat

  1. Ellalyn B. De Vera and Aaron B. Recuenco (Nobyembre 6, 2013). "Super Typhoon 'Yolanda' may hit Visayas Friday". Manila Bulletin. Ginkuhà 7 Nobyembre 2013.
  2. FR Jimenez (Nobyembre 7, 2013). "PNoy, nagbabala sa seryosong peligrong dala ng 'super typhoon' na si 'Yolanda'". GMA News. Ginkuhà Nobyembre 7, 2013.
  3. Joey Gabieta, Jani Arnaiz, Nestor Burgos, Doris Bongcac, Carla Gomez, Carmel Loise Matus and Jhunnex Napallacan (Nobyembre 7, 2013). "Evacuation centers, rescue plans set in Visayas for supertyphoon Yolanda". Inquirer. Ginkuhà Nobyembre 7, 2013.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  4. Kristine Angeli Sabillo (Nobyembre 7, 2013). "Aquino: PH ready to face supertyphoon 'Yolanda'". Inquirer. Ginkuhà Nobyembre 7, 2013.
  5. ANC (7 Nobyembre 2013). "'Yolanda' accelerates, signal number 4 up over parts of E. Visayas". ANC and Yahoo. Ginhipos tikang han orihinal han 8 Pebrero 2015. Ginkuhà Nobyembre 7, 2013.
  6. Eric Leister (Nobyembre 9, 2013). "Official: Super Typhoon Death Toll Could Reach 1,200". AccuWeather. Ginhipos tikang han orihinal han 2013-11-07. Ginkuhà Nobyembre 9, 2013.
  7. Mullen, Jethro (8 Nobyembre 2013). "Super Typhoon Haiyan, one of strongest storms ever, hits central Philippines". CNN. Ginkuhà 8 Nobyembre 2013.
  8. Williams, Rob (8 Nobyembre 2013). "Typhoon Haiyan: Most powerful storm to ever hit land batters Philippines with 200mph winds". The Independent. Ginkuhà 8 Nobyembre 2013.
  9. Brian K. Sullivan, Cecilia Yap & Joel Guinto (Nobyembre 8, 2013). "Super Typhoon Haiyan Slams Philippines With Category-5 Power". Bloomberg. Ginkuhà Nobyembre 8, 2013.
  10. Our Foreign Staff (Nobyembre 8, 2013). "Super Typhoon Haiyan smashes in to Philippines". Telegraph. Ginhipos tikang han orihinal han 2020-07-25. Ginkuhà Nobyembre 8, 2013.
  11. "Super Typhoon Haiyan, one of the strongest storms ever seen, hit the Philippines with record force".
  12. "Typhoon Haiyan: Hundreds feared dead in Philippines".
  13. Mark Tran (Nobyembre 8, 2013). "Philippines rescue services brace for devastation of typhoon Haiyan". The Guardian. Ginkuhà Nobyembre 9, 2013.
  14. Frances Mangosing (Nobyembre 8, 2013). "Manila loses contact with Roxas, Gazmin in Leyte". Inquirer. Ginkuhà Nobyembre 9, 2013.
  15. Staffs (8 Nobyembre 2013). "Super typhoon Haiyan shuts airports, flights cancelled across Philippines". News Australia. Ginhipos tikang han orihinal han 8 Nobyembre 2013. Ginkuhà 9 Nobyembre 2013.