Tigris

(Ginredirect tikang ha Salog Tigris)

An Salog Tigris[1] (Sumerian: 𒁇𒄘𒃼 Idigna or Idigina; Akkadian: 𒁇𒄘𒃼 Idiqlat; Inarabo: دجلةDijlah [didʒlah]; Syriac: ܕܹܩܠܵܬDeqlaṯ; Armenyo: Տիգրիս Tigris; Դգլաթ Dglatʿ; Hinebreo: חידקל Ḥîddeqel, ha Bibliya Hiddekel[2]; Tinurkiya: Dicle; Kinurdish: Dîcle, Dîjla دیجلە) in sinirangan nga api han duha nga dumagko nga mga salog nga naghahatag kasirigngon ha Mesopotamia, an usa amo an Eufrates. Nasúlog an salog pa-salatan tikang han mga kabugkiran han timugan nga dapit han Turkiya naagi ha Iraq ngan nagawas ha Gulpo han Persia.

Tigris
salog
Mga 100 ka km tikang han pagtikang, an Tigris naghihimo hin mabinungahon nga pag-uma ha gawas han Diyarbakır, Turkiya.
Secondary source Danaw Hazar
 - elebasyon 1,150 m (3,773 ft)
Garawsan Shatt al-Arab
 - namumutang Al-Qurnah, Basra Governorate, Iraq
Kahalaba 1,850 km (1,150 mi)
Mapa han Tigris-Eufrates nga basin area
Salog Tigris

HeyograpiyaIgliwat

An Tigris 1,750 ka km hin kahalaba, nagawas ha Kabugkiran Taurus ha sinirangan nga Turkiya mga 25 ka km ha timugan han syudad han Elazig nga mga 30 ka km tikang han ulohan nga katubigan han Eufrates. Nasulog an salog hin mga 400 ka km pinaagi hin Turkiya nga teritoryo ugsa magin katubtuban nga butnga han Sirya ngan Turkiya. Ini nga bahin hin 44 ka km amo la nga bahin han salog nga nahamutang ha Sirya.[3]

Harani han pag-ultan han Eufrates, nagbubulag an Tigris hin pipira nga mga kanal. Syahan, an hinimo nga Shatt al-Hayy nasanga pangadto han Eufrates harani ha Nasiriyah. Ikaduha, an Shatt al-Muminah ngan Majar al-Kabir nansasanga ha pagtubig han Central Marshes. Ha iruilawod, duha pa nga natubig nga mga kanal nasanga hin paggawas (an Al-Musharrah ngan Al-Kahla), nga nagtubig han Hawizeh Marshes. Napadayon tipailawod an dako nga pagsulog ha pasalatan ngan gindudugtongan han Al-Kassarah, nga nahubas han Hawizeh Marshes. Ha kataposan, nadugtong an Tigris han Eufrates harani ha al-Qurnah ngan naghihimo han Shatt-al-Arab. Sumala kan Plinio ngan iba nga mga kahadto nga magsaraysay, an Euprates han una mayda iya kalugaringon nga paggawas ngadto han lawod nga bulag tikang han Tigris.[4]

An Baghdad, nga pamunuan han Iraq, nahamutang ha mga pangpang han Tigris. An duruungan nga syudad han Basra nabalabag han Shatt al-Arab. Han kahadto nga mga panahon, damo han mga dagko nga syudad han Mesopotamia nahamutang dida han o harani han Tigris, nga nanhuhubas hin tubig tikang hin basi tubigon an sibilisasyon han mga Sumernon. Upod han mga kilalado nga mga syudad ha mga hubasan han Tigris an Nineveh, Ctesiphon, ngan Seleucia, samtang an syudad han Lagash gintubigan han Tigris pinaagi hin kanal nga ginhukab han mga 2900 B.C.

Mga kasariganIgliwat

  1. Baraan nga Biblia: An Maupay nga Sumat Para ha Imo (Biblia nga Ginhubad ha Pinulongan nga Samarenyo) Samarenyo Popular Version SPV 050 P PBS 2003-1 Philippine Bible Society 1978
  2. An Baraan nga Kasuratan Samarenyo Bible SAM 054 PBS 2000-1 Philippine Bible Society 1983
  3. Ipakita an sayop: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Isaev
  4. Pliny: Natural History, VI, XXVI, 128-131