Wikipedia

Rafael Hernández Marín

Ha hini nga Espanyol nga ngaran; Hernández an syahan o kanan-amay nga apelyido ngan Marín an ikaduha o kanan-iroy nga apelyido.

Hi Rafael Hernández Marín (Oktubre 24, 1891 – Disyembre 11, 1965), nga natawo ha bungto han Aguadilla, Puerto Rico ngan kilalado gihapon ha agnay nga El Jibarito, amo an sinisiring hin damo nga amo an gimakariti nga kompositor hin Puertorriqueño nga musika.

Rafael Hernández Marín
Natawo Oktubre 24, 1891
Aguadilla, Puerto Rico
Namatay Disyembre 11, 1965
San Juan, Puerto Rico

Syahan nga bahin han kinabuhi igliwat

Natawo hi Rafael Hernández Marín han ika-24 han Oktubre, 1891 ha baryo han Tamarindo ha Aguadilla ha Puerto Rico. An iya mga kag-anak amo hira Miguel Ángel Rosa ngan hi María Hernández. Natawo hi Hernández ha kablas nga pamilya. Han bata pa hiya, nahibaro hiya han trabaho hin paghimo hin cigarro, nga tikang diin nakahimo hiya hin pagpakabuhi. Nagkaada hiya hin hilig ha musika ngan naghangyo hiya han iya mga kag-anak nga tugutan hiya nga magin istudyante hin musika. Han 12 an iya pangidaron, hi Hernández nag-aram hin musika ha San Juan, ha ilarom han pag-giya han mga profesor hin musika nga hira Jose Ruellan Lequenica ngan Jesús Figueroa. Nahibaro hiya pagtokar hin damo nga mga instrumento hin musika, sugad han clarinet, tuba, violin, piano ngan sista. Kondi, sumala hin damo nga mga historiador hin Puertorriqueño nga musika, dida han kahibaro hiya hin pagsurat hin musika nga an iya kinabuhi ngan an kaagi han musika Puertorriqueño nagbalhin hin kadayonan. Ha edad nga 14, nagtokar hiya para han Cocolia Orquestra. Binmalhin hi Hernández ngadto ha San Juan nga diin nagtokar hiya para han orkestra munisipal ha ilarom han direktor nga hi Manuel Tizol.

Gyera Pankalibotan I ngan Orkestra Europa igliwat

 
Hi Rafael Hernández (ha wala) upod han iya umangkon, c.1917 han Syahan nga Gyera-Pangkalibotan

Han 1917, hi Rafael Hernández nagtatrabaho komo musikero ha North Carolina, han pag-entra han U.S. han WWI. Inmapi hiya han Army ngan ginkadto hiya han ika-396 nga Infantry Regimant han Puerto Rico nga gintukod ha Nueva York. Ini nga rehimento, nga kilalado gihapon nga "The Harlem Hell fighters" han mga Aleman, nagsirbe ha Francia. Didto, nagsudoy hiya ha Europa upod han "Orchestra Europe" (Orkestra Europa).

Hi Hernández ngan hi Pedro Flores igliwat

Katapos han gyera, hi Hernández binmalhin ha New York City. Han dekada han mga 1920, nagtikang hiya pagsurat hin mga kanta ngan pag-organisa hi trio nga ginngaranan "Trio Borincano". Han 1926, an iya igkasi-Puertorriqueño nga hi Pedro Flores inmapi han Trio. Bisan man kon hi Hernández ngan hi Flores nagkasangkay ngan pirme nagpabilin nga magsangkay, nagbulag hira ngan nagkompentensya hira ha musika. Katapos han pagkabuhag han trio, naghimo hi Hernández han quartet nga an ngaran "Cuarteto Victoria" nga naglakip han magkaranta nga hi Myrta Silva, kilalado gihapon nga "La Guarachera" ngan "La Gorda de Oro". Upod hini nga duha nga grupo, hi Hernández naglinakat ngan nagtokar han iya musika ha bug-os han Estados Unidos, Latinamerica, Mexico, Cuba ngan Puerto Rico.

Han 1932, hi Hernández binmalhin ha Mexico, nga diin an mga Mexicano nagtratar ha iya komo usa hiya ha ira. Nagdumara hiya hin orkestra didto ngan nagrehistro hiya hin pag-iskwela han Nasodnon nga Music Conservatory han Mexico, agod maipadukwag an iya kinaadman ha musika. Nagin aktor gihapon hi Hernández ngan nag-organisa hiya han damo han mga musical score han kanan Mexico "bulawan nga panahon" han mga salida. An mga Mexicano han estado han Puebla nagtagad han iya komposisyon "Qué Chula es Puebla" nga ira kanta ngaran diri opisyal. An iya asawa (ngan nagin iya balo) Mexicana.

"Lamento Borincano" ngan "Preciosa" igliwat

Han 1937, ginsurat ni Hernández an usa han iya mga gimaupayi nga mga komposisyon, "Lamento Borincano". Hadton gihapon nga tuig, nagsurat hiya han sinisiring hin kadam-an nga amo an iya obra maestra, "Preciosa". Han 1947, inmuli hi Hernández ha Puerto Rico ngan amo an nagin direktor han Orkestra Simfoniya Puertorriqueño. Usa gihapon hiya nga magsaragdon (advisor) hin musika han tinatag-iyahan-han-gobyerno nga WIPR Radio.

An talento ni Rafael Hernández diri la tubtob hin pagkomposo hin musika patriotika. Nagkomposo gihapon hiya hin musika para han Pasko, mga danza, mga zarzuela, mga guaracha, mga bolero, mga waltz ngan damo pa nga iba. Damo ha Republika Dominicana nagtatagad han iya komposisyon nga "Linda Quisqueya" nga amo an ira ikaduha nga nasodnon nga kanta.

An mga kinomposo ni Hernández naglalakip han "Ahora Seremos Felices" (Yana magmamalipayon na kita), "Campanitas de Cristal", "Capullito de Aleli", "Culpable" (Sala-an), "El Cumbanchero", "Ese Soy Yo" (Hi Ako Ini), "Perfume de Gardenias", "Silencio", and "Tu No Comprendes" (Diri ka Nasabot), ha 3,000 pa nga iba. An iya musika nagin importante nga bahin han kultura Puertorriqueño.

Urhe nga bahin han kinabuhi igliwat

Hi Hernández amo an Honorary nga Presidente han Mga Manunurat ngan Mga Kompositor nga Katig-uban (o Authors and Composers Association). Hiya gihapon an nagtukod han little league nga baseball ha Puerto Rico. Hi Presidente John F. Kennedy nag-agnay ha iya nga "Mr. Cumbanchero".

Namatay hi Rafael Hernández ha San Juan han Disyembre 11, 1965. An iya mga nahabilin ginlubong ha Sta. Maria Magdalena ha Cementerio Pazzis han Viejo San Juan. Gintaga-an hiya hin dungog han Puerto Rico pinaagi hin pagngaran ha iya dungog hin mga edificio publico, mga avenida ngan mga iskwelahan. An aeropuerto ha Aguadilla ginngaranan nga Rafael Hernández Airport. Mayda mga iskwelahan ha Boston, Mass. ngan ha Newark, N.J. nga ginngaranan ha dungog ni Rafael Hernández. An kilalado nga Puertorriqueño nga iskultor nga hi Tomas Batista naghimo hin istatwa ni Hernández nga aada han municipio han Bayamon, Puerto Rico.

Mga komposisyon igliwat

  • Acompáñame.
  • Acuérdate de mi.
  • Adiós y dame un Beso.
  • Adiós Amor.
  • Adiós Mari.
  • Aguinaldo Puertorriqueño.
  • ¡Ah Que Bonita Eres tu!.
  • Ahora.
  • Ahora Seremos Felices.
  • A la Orillita del Río.
  • Alegre Trulla.
  • Aleluya.
  • Alucinación.
  • Amigo.
  • Amor Ciego.
  • Amor De Mi Bohio.
  • Amor No Me Quieras Tanto.
  • Añoranza Jíbara.
  • Aquella Tarde Gris.
  • Arroyuelo... Dime Adiós.
  • Así Soy yo.
  • Ausencia.
  • Ayer me Habló el Corazón.
  • Ay, Mi Mari.
  • Bendita Bandera.
  • Beso Cruel.
  • Buche y Pluma.
  • Cachita.
  • Calumnia.
  • Camina, Camina.
  • Caminar.
  • Campanitas de Cristal.
  • Canción Cobarde.
  • Canción del Alma.
  • Canción Del Corazón.
  • Canción del Dolor.
  • Canción de los Recuerdos.
  • Cansado de amarte.
  • Canta, Canta.
  • Canta Pajarito.
  • Canto de Cisne.
  • Cantos Carreteros.
  • Capullito de Alelí.
  • Cemí.
  • Chapultepec.
  • Chica, Perdona.
  • Chucu Chia.
  • Congoja.
  • Consejo.
  • Corazón, no Llores.
  • Crepuscular.
  • Cuando Nace el Amor.
  • Cuando nos Besamos.
  • Cuando te Volveré a Ver.
  • Cuatro Personas.
  • Cuenta Conmigo.
  • Culpable
  • Delirando.
  • De que te Vale.
  • Desdichadamente.
  • Desesperación.
  • Desmayo..
  • Despecho..
  • Desvelo de Amor..
  • Diablo.
  • Dicen Que.
  • Diez Años.
  • Diez Evas y un Adán.
  • Dolor Adentro.
  • Dominicana.
  • Don Caimito.
  • Donde Estará mi Amor.
  • Donde Tu Irás.
  • Don Elefante
  • El Buen Borincano
  • El Cumbachero.
  • El Curandero.
  • Ella Es Mi Vida.
  • El Llorón.
  • El Pastorcillo.
  • El Níspero.
  • El Ultimo Suspiro.
  • Enamorado de ti.
  • Ese Soy Yo.
  • Esos no Son de Aquí.
  • Esta Noche No.
  • Eterna Maldición.
  • Fantasía Lírica.
  • Flor Delys.
  • Flor Marchita.
  • Francia.
  • Gentil Princesita.
  • Gitana.
  • Gondolero
  • Herida Mortal.
  • Hossana.
  • Imagen.
  • Impaciencia.
  • Impía.
  • Inconsolable.
  • Jamás.
  • Japonesita.
  • Jugando Mamá, Jugando.
  • Jungla
  • La Araña.
  • La Carcacha.
  • Lamento Borincano.
  • Lamento Coplero.
  • Lamento Español.
  • La Noche... Tu y Yo.
  • La Palma de Coco.
  • La Piña.
  • La Sombra.
  • Las Pomarrosas.
  • La Trinitaria.
  • La Vida es Así.
  • Lejos De Ti.
  • Libertad.
  • Linda Quisqueya.
  • Llora Corazón.
  • Llora, Llora, Llora.
  • Locura de Amor.
  • Lola.
  • Lo Que Te Llevaste.
  • Los Aguacates y Los Aguacateros.
  • Los Carreteros.
  • Los Claveles.
  • Los Hijos de Buda.
  • Lo Siento por ti.
  • Los Pajaritos.
  • Los Que Nos Quedamos.
  • Los Soldaditos de Papel.
  • Lucerito De La Tarde
  • Madrigal.
  • Magnolia.
  • Malditos Celos.
  • Mamá, Borinquen Me Llama.
  • Mañana.
  • Mañanita Campanera.
  • María Elena... no Llores.
  • Más Allá Del Amor.
  • Me La Pagarás
  • Menéalo.
  • Mi Guajirita.
  • Mi Linda Mariposa.
  • Mi Provisa.
  • Mi Querer.
  • Muchos Besos.
  • Muñoz.
  • Murió La Reina.
  • Nada.
  • Nada Es Verdad.
  • Negro Nací.
  • Nochecita De Navidad
  • Noche De Navidad
  • Noche De Placer
  • Noche y Dia.
  • No Debo Perdonarte.
  • No La Quiero.
  • No Me Quieras Tanto.
  • No Quiero Que Me Digan.
  • No Vale La Pena.
  • Nuestro Café.
  • Nunca Lo Sabrás.
  • Oprobios.
  • Oui Madame.
  • Pa' Borinquen.
  • Pañuelito.
  • Pecado Mortal.
  • Perfume De Gardenias.
  • Perdón Madrecita.
  • Perla Marina Eres Tu.
  • Playita Aguadillana.
  • Pobre Gaviota.
  • Pobre Gitana.
  • Pobre Jibarito.
  • Pobre Payaso.
  • Pollito Flaco.
  • Por Eso.
  • Porque (Why).
  • Porque Se Fue.
  • Por Tus Ojos.
  • Preciosa.
  • Pregón Del Billetero.
  • Primavera.
  • Puchunga y La Pachanga.
  • Purísima.
  • Puro Engaño.
  • Que Bien, Que Bien.
  • Que Saben Los Astros.
  • Que Te Importa.
  • Quien Me Lloraba.
  • Quien Te Quiere A Ti.
  • Quimbamba.
  • Quisiera
  • Rebeldía.
  • Ridícula.
  • Rio Abajo.
  • Romance
  • Romance Hawayano.
  • Rosa Sin Alma.
  • Rumba Tambah.
  • Sacrificio.
  • Señorita.
  • Siciliana.
  • Sigue Tu Camino
  • Silencio.
  • Si Me Quisieras
  • Sin Amor.
  • Sinceridad.
  • Sin Rencor.
  • Sinvergüenza.
  • Si Pudieras.
  • Sus Ultimas Palabras.
  • Te Lo Debo A Ti.
  • Temporal.
  • Tengo Un Nuevo Amor.
  • Te Quiero Mucho.
  • Traición.
  • Triste Navidad.
  • Tristeza Oculta.
  • Tu Me Quitarás La Vida.
  • Tu No Comprendes.
  • Tus Flores Y Tu Pañuelo.
  • Tu Ultima Canción.
  • Tu Volverás.
  • Tu Y Yo.
  • Un Besito De Amor.
  • Un Mes.
  • Vagabundo.
  • Ven A Mi Bohio.
  • Ven A Verme.
  • Venecia.
  • Venus.
  • Ven, Ven, Ven.
  • Vete.
  • Villancico Yaucano
  • Viva El Amor.
  • Ya Lo Verás.
  • Ya Me Cansé.
  • Ya No Soy Yo.
  • Ya Sabíamos Eso.
  • Ya Se Durmió El Niño.
  • Ya Se Lo Que Es Amor.
  • Ya Te Convenciste.
  • Ya Ves Si Te Quiero.
  • Y Entonces.
  • Yo Contigo Me Voy.
  • Yo La Quiero.
  • Yo Quiero Bailar Contigo.
  • Yo Soy Tu Amor.
  • Yo Tengo Un Amor.
  • Y Ya.

Kitaa gihapon igliwat

Mga sumpay ha gawas igliwat

Ginkuha tikang ha "https://war.wikipedia.org/w/index.php?title=Rafael_Hernández_Marín&oldid=6340289"