An pagkakaiba han mga rebisyon han "Kraków"
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Bagis 1:
[[File:Krakow rynek 01.jpg|thumb]]
An '''Kraków''' ({{IPA-pl|krakuf}} <small>[[File:Speaker Icon.svg|13px|link=http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Pl-Krak%C3%B3w.ogg]] <span class="plainlinks">[[commons:File:Pl-Kraków.ogg|pamati-a]]</span></small>; Winaray nga fonetika: "KRA-kuf") o '''Krakovya''' (alternatibo nga kasurat ha Winaray: '''Krakovia'''; Kinatsila: ''Cracovia''; agsob liwat nga igsurat ha Ininglis nga ''Krakow'' (<small>kaluwás ha Ininggles:</small> {{IPAc-en|ˈ|k|r|æ|k|aʊ|,_|-|k|oʊ}}, <small>puyde gihapon</small> {{IPAc-en|US|ˈ|k|r|eɪ|k|-|,_|ˈ|k|r|ɑː|k|aʊ}}, {{IPAc-en|UK|ˈ|k|r|æ|k|ɒ|f}},<ref>{{cite web|url=https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/cracow|title=Cracow|work=[[Collins English Dictionary]]|publisher=[[HarperCollins]]|accessdate=3 Hunyo 2019}}</ref><ref>[https://en.oxforddictionaries.com/definition/us/Cracow "Cracow"] (US) ngan {{Cite Oxford Dictionaries|Cracow|accessdate=3 Hunyo 2019}}</ref>o ''Cracow'') amo an ikaduha nga gidakoi ngan usá han gimaihai ng mga syudad ha [[Polonya]]. Nahamutáng iní ha daplin han [[Vistula|Salog Vistula]] ha Lalawigan han [[Guruguti nga Polonya (lalawigan)|Guruguti nga Polonya]]. Natikang an syudad ngadto han ika-7 nga gatostuig.<ref name="History"/> An Kraków amo an opisyal nga pamunuan han Polonya kutob han 1596<ref>{{Cite web |title=History of the City |url=http://warsawtour.pl/en/about-warsaw/history-of-the-city-2076.html |access-date=22 March 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180322210302/http://warsawtour.pl/en/about-warsaw/history-of-the-city-2076.html |archive-date=22 Marso 2018 |publisher=Oficjalny portal turystyczny m.st. Warszawy |df=dmy-all }}</ref> ngan usá iní han mga minat-an nga nangunguna nga sentro hin Polako nga kinabuhi ha akademiko, ekonomiiya, kultura, ngan arte. Ginsiring iní nga usá han mga gimahusayi nga syudad ha Europa,<ref>[http://www.thenews.pl/1/12/Artykul/118486,Krakow-makes-top-ten-in-Conde-Nast-Traveler-poll Kraków makes top ten in Conde Nast Traveler poll] TheNews.pl.</ref> an [[Daan nga
Nagtubo an syudad tikang hin [[Panahon hin Kabatoan]] nga panimungto ngadto han ikaduhá nga pinaka-importante nga syudad han Polonya. Nagtikáng iní nga usá nga baranggay ha [[Kastilyo han Wawel|Pungtod han Wawel]] ngan daan na iní kilalado nga usá nga sentro hin masurong nga negosyo ha Butnga nga Europa dida han 965.<ref name="History"/> Ha pagtukod hin mga bag-o nga mga unibersidad ngan mga kamutangan nga pankultura dida han paggawás han [[Ikaduha nga Republika Polaka]] han 1918 ngan han panahon han ika-20 nga gatostuig, nabalik an Kraków han papel hiní nga usá nga dako nga sentro han nasod hin akademia ngan arte. Mayda an syudad kamolupyohan hin mga 770,000, ngan hin mga 8 ka milyon nga dugáng nga mga tawo nga nangungukoy hin 100 ka kilometro (62 ka milyas) nga radius tikang han [[Plaza hin Merkado han Kraków|plaza hin merkado]] hiní.<ref name="welcome"/>
Bagis 6:
Katapos han [[invasyon ha Polonya]] han Nazi nga Alemanya ha pagtikang han [[Ikaduha nga Gera Pangkalibotan]], an bag-o nga ginhimo nga [[Distrikt Krakau]] (Distrito han Kraków) nagin pamunuan han Aleman nga [[Kagamhanan hin Kasahiran]]. An Hudeyo nga kamolupyohan han syudad ginpirit ngadto hin ginbungbung nga zona nga gintawag nga [[Ghetto han Kraków]], ngan tikang dinhi, ginpadara hirá ngadto hin mga [[kampo hin exterminasyon]] sugad han harani nga [[kampo hin konsentrasyon han Auschwitz|Auschwitz]] nga diri na mabalik, ngan hin mga [[Nazi nga mga kampo hin konsentrasyon]] sugad han [[Kraków-Płaszów nga kampo hin konsentrasyon|Płaszów]].<ref name=ARC>{{cite web |title=Plaszow Forced Labour Camp |url=http://www.deathcamps.org/occupation/plaszow.html |year=2005 |website=ARC |accessdate=14 Nobyembre 2014}}</ref> Bisan pa man, natalwas an syudad tikang hin pagkabungkag ngan hin dagko nga panbomba.
Han 1978, hi Karol Wojtyła, nga [[arsobispo han Kraków]], napili ngadto han [[papado]] nga [[Papa Juan Pablo II]]—an syahan nga diri-Italyano nga papa hin 455 ka tuig.<ref name="Clark"/> Hadto gihapon nga tuig, gin-aprobahan han [[UNESCO]] an [[Daan nga Bungto han Kraków|an bug-os nga Daan nga Bungto ngan makasaysayan nga sawang han Kraków]] nga syahan dida han [[World Heritage Site|World Heritage List]] upod han [[Quito]].<ref name="Centre">{{cite web|url=https://whc.unesco.org/en/list/29|title=Historic Centre of Kraków|first=UNESCO World Heritage|last=Centre|website=whc.unesco.org}}</ref><ref name="unesco-02com"/> Ginklasipika an Kraków nga usá nga [[global nga syudad]] nga mayda pagranggo hin hitaas nga pagkasufisyente han [[GaWC]].<ref>{{cite news|url=http://www.lboro.ac.uk/gawc/world2016t.html |title=The world according to GaWC 2016 |access-date=21 Mayo 2017}}</ref> An damo nga kultural nga panurondon hiní tikang han mga panahon han [[Gothic nga arkitektura|Gothic]], [[Renasimyento nga arkitektura|Renasimyento]] ngan [[Baroque nga arkitektura]] naglalakip han [[Katedral han Wawel]] ngan an [[Kastilyo han Wawel|Kastilyo han hadi]] ha pangpang han [[Vistula]], an [[Basilica ni Santa Maria, Kraków|Basilica ni Santa Maria]], [[Singbahan nira San Pedro ngan San Pablo, Kraków|Singbahan nira San Pedro ngan San Pablo]] ngan an gidakoi nga [[medieval]] nga plaza hin merkado ha Europa, an [[Plaza hin Merkado han Kraków|Rynek Główny]].<ref>{{Cite news|url=https://www.telegraph.co.uk/travel/destinations/europe/poland/articles/poland-fascinating-facts/|title=10 amazing things you probably didn't know about Poland|newspaper=The Telegraph|access-date=13 Nobyembre 2016}}</ref> An Kraków amo an balayan han [[Unibersidad Jagiellonika]], usá han [[Talaan hin mga gimaihai nga mga unibersidad nga nagpadayon hin pagpadalagan|mga gimaihai nga mga unibersidad han kalibotan]] ngan an minat-an nga pinakamaupay hin pagkakiklala nga institusyon hin hataas nga pag-aram ha Polonya.
==Mga pinambasaran==
| |||