An pagkakaiba han mga rebisyon han "Malaysia"

An pagtikáng han Malaysia didâ han mga Malay nga mga ginhadi-an nga didâ han lugar nga, tikang han ika-18 nga gatostuig, nahiilarom han [[Imperyo Britaniko]]. An syahan nga mga teritoryo nga Britaniko gintawag nga [[Mga Panimungto han mga Estrecho]], nga diin an pagtukod ginsundan han pagkahimo nga mga Britaniko nga protektorado han mga Malay nga mga ginhadi-an. An mga teritoryo ha Peninsular nga Malaysia nahiusa anay han [[Unyon Malayan]] han 1946. Ginliwat ha estruktura an Malaya nga [[Federasyon han Malaya]] han 1948, ngan nagkaada hin paglugaríng han 31 Agosto 1957. Naghiusa an Malaya ngan han [[Kolonya han Korona han Amihan nga Borneo|Amihan nga Borneo]], han [[Kolonya han Korona han Sarawak|Sarawak]], ngan han [[Kolonya han Singgapura|Singgapura]] han 16 Septyembre 1963 nga magin Malaysia. Waray magduhá ka tuig han 1965, ginpaiwas an Singgapura tikang han federasyon.<ref>{{cite book|author=Baten, Jörg |title=A History of the Global Economy. From 1500 to the Present.|date=2016|publisher=Cambridge University Press|page=290|isbn=9781107507180}}</ref> An nasod [[Mga ethniko nga grupo ha Malaysia|multi-ethniko]] ngan [[Kultura han Malaysia|multi-kultural]], nga nagdadara hin dako nga papel ha politika. Mga katunga han kamolupyohan mga ethniko nga [[Malaysiano nga Malay|Malay]], upod hin damo nga mga minoridad hin mga [[Malaysiano nga Tsino]] nga naghihimo gihapon han ikaduha nga gidako-i nga komunidad hin [[Tsino ha Gawas]] han kalibutan, mga [[Malaysiano nga Indyano]], ngan mga [[Orang Asal|tuminongnong nga mga tawo]]. Naghahatag an konstitusyon han kagawasan hin relihiyon, kundi nagkikilala han Islam nga amo an [[nahitukod nga relihiyon]] han estado. An sistema hin gobyerno ginharani hin pagmodelo han [[Westminster nga sistema|Westminster nga sistema parlamentaryo]] ngan han legal nga sistema nahibase ha [[kasahiran nga pamalaod]] (''common law''). An [[mangulo hin estado]] amo an hadì, nga tinatawag nga ''[[Yang di-Pertuan Agong]]''. Usá hiya nga [[Pinili nga monarkiya|pinili nga monarka]] nga pinili tikang han mga hereditaryo nga mga [[Mga monarkiya han Malaysia|manguna]] han siyam nga [[mga Malay nga estado]] ha tagsa limá ka tuig. An mangulo han kagamhanan amo an [[Primer Ministro han Malaysia|Primer Ministro]]. An opisyal nga pinulongan han nasod Bahasa Melayu nga tinatawag ha kasahiran nga Minalay o Minelayu o Malay nga pinulongan. Nagpapabilin an Ininggles nga baskog nga ikaduha nga pinulongan. An pagkakarit hin Ininggles ha Malaysia ginhataas nga pagranggo nga ikaduha hin gimaupayi ha Asya sunod han Singgapura ngan an ika-13 nga gimaupayi han kalibutan tikang han 2017.<ref>{{cite web|url=http://www.ef.com/ca/epi/regions/asia/malaysia/|title=EF English Proficiency Index – Malaysia|publisher=Education First|accessdate=6 Septyembre 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171110132551/http://www.ef.com/ca/epi/regions/asia/malaysia/|archivedate=10 Nobyembre 2017|deadurl=yes|df=dmy-all}}</ref>

 

 

An bag-o pa la nga nahinabo ngan bag-o nga malaksi hin pagpadukwag han Malaysia nagpamaupay hin lugar nga kinakadtoan hin mga ribo hin mga migrante nga trabahante tikang ha iba nga dapit han Asya ha mga diri pa la naiha nga mga tuig. An kadam-an hini mga diri dokumentado nga ginpapaningkamotan nga ibanan han gobyerno han Malaysia. An pagtratar ngan pag-crackdown hini han mga migrante nga trabahante agsob nga gin-critisar hin mga grupo hin internasyonal nga mga grupo-hin-pagbantay han mga katungdanan hin katawhan.<ref>{{cite web|url=http://www.thesundaily.my/news/2017/07/13/malaysia-criticised-migrant-worker-crackdown|title=Malaysia criticised for migrant worker crackdown|work=Agence France-Presse|publisher=The Sun|date=13 Hulyo 2017|accessdate=11 Septyembre 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171110132943/http://www.thesundaily.my/news/2017/07/13/malaysia-criticised-migrant-worker-crackdown|archivedate=10 Nobyembre 2017|deadurl=yes|df=dmy-all}}</ref> Yana, an Malaysia mayda [[bag-o nga na-industrialisar nga nasod|bag-o nga na-industrialisar]] nga [[market nga ekonomiya]], nga ginranggo hin ika-4 nga gidako-i ha Timugan nga Asya ngan [[Taramdan hin mga nasod ha GDP (nominal)|ika-38 nga gidako-i ha kalibutan]]. Upod hin GDP per capita nga $9,766 ngan hin HDI nga 0.78 ha yanâ, gintawag an Malaysia uga usá nga tigawas nga ekonomiya (''emerging economy'') han World Bank. Gintatawag gihapon han International Monetary Fund (IMF) an Malaysia nga tigawas ngan nagdudukwag nga nasod (''emerging and developing country'').<ref>{{cite web|url=https://www.investopedia.com/updates/top-developing-countries/|title=Top 25 Developed and Developing Countries|publisher=Investopedia|date=28 Septyembre 2016|accessdate=10 Nobyembre 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171110133513/https://www.investopedia.com/updates/top-developing-countries/|archivedate=10 Nobyembre 2017|deadurl=yes|df=dmy-all}}</ref> Usá ini nga nagtukod nga api han [[Association of Southeast Asian Nations]], han [[East Asia Summit]], ngan han [[Organisation of Islamic Cooperation]]. An Malaysia api gihapon han [[Asia-Pacific Economic Cooperation]], han [[Commonwealth of Nations]], ngan han [[Non-Aligned Movement]]. Han 2017, an mga bungtohanon nga Malaysian mayda [[Mga panginahanglanon hin visa para hin mga Malaysiano nga mga bungtohanon|waray-kinahanglan-hin-visa o kundi man visa-ha-pag-ulpot nga pagkadto]] hin 164 ka mga nasod ngan teritoryo, nga diin an [[Malaysiano nga pasaporte]] an ika-5 nga gigamhani ha kalibotan.<ref>{{cite web|url=https://asia.nikkei.com/Politics-Economy/Economy/Singapore-Malaysia-Brunei-top-ASEAN-citizenship-quality-ranking|title=Singapore, Malaysia, Brunei top ASEAN citizenship quality ranking|author=Justina Lee|publisher=Nikkei Asian Review|date=14 Septyembre 2017|accessdate=15 Septyembre 2017}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.passportindex.org/byRank.php|title=Global Passport Power Rank|publisher=Passport Index|year=2017|accessdate=15 Septyembre 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170915064602/https://www.passportindex.org/byRank.php|archivedate=15 Septyembre 2017|deadurl=yes|df=dmy-all}}</ref>