An pagkakaiba han mga rebisyon han "Samar (purô)"

[[ImageFile:Ph locator map samar island.png|thumb|right|300px|An kahamutangan han Isla han Samar]]

An '''Samar''' ngaran hin usa nga isla o puro ha Sinirangan nga Kabisay'an. Ngaran liwat ini hin usa nga [[Samar (probinsya)|lalawigan]] nga ginngaranan han una nga ''Western Samar'' (Iningles para hiton: ''Kalondan nga Samar'' o ''Katundan nga Samar''). Ini nga artikulo mahitungod han isla han Samar.

== Heyograpiya han Isla ==

Iton Samar amo an pinaka-sinirangan nga isla ha [[Kabisay-an]]. Amo liwat ini an ika-tulo nga gidako-i nga isla han [[Pilipinas]]. Iton isla nahabulag tikang ha isla han [[Leyte]] han Estrecho han San Juanico (o San Juanico Strait), nga dida hiton pinakahalipot nga tarabokan dinhi, mga duha la ka kilometros iton kahaluag. Gindudugtong an Samar ha Leyte pinaagi han [[Tulay San Juanico]]. Iton Samar nahamutangan ha timugan o habagatan-sinirangan tikang han Peninsula Bicol ha [[Luzon]] (an gidako-i nga isla han Pilipinas). Iton Estrecho han San Bernardino nagbubulag hiton Samar tikang ha Luzon. Ha salatan han isla han Samar amo an Kalawdan o Golfo han Leyte. An kadagatan han Golfo han Leyte napadayon ngadto hiton [[Dagat Pilipinhon]], nga mabibilngan ha sinirangan han Samar ngan kabahin han Kalawdan Pacifico.

== Ngaran ==

Hi [[Antonio Pigafetta]], usa nga inupod han ekspedisyon nira [[Fernando de Magallanes]], ginlista an ngaran han lugar nga "''Zamal''". Sumala han mga pipira nga historiador, usa ini nga kasurat ni Pigafetta han ngaran nga "''Samar''".

Duduha an teorya kon kay-ano ginngaranan an isla nga "Samar". Sumala han syahan nga teorya, an mga Katsila nagpaki-ana hin usa nga taga-dida kon ano an ngaran han lugar. An ginpaki-anhan nga diri maaram magkinatsila hunahuna niya nga ginpaki-anhan hiya kon naano hiya ngan binmaton "samad" kay bag-o pa la hiya nga nasamaran han pag-abot han mga Katsila. An mga Katsila hunahuna nira nga an ngaran han lugar "Samad" ngan ha ira sayop nga kaluwas nahimo ini nga "Samar".

== Mga Lalawigan ha Samar ==

* [[Samar (probinsya)|Samar]] (han una, Western Samar o Kalondan nga Samar)

* [[Eastern Samar]] (Sidlangan nga Samar)

* [[Northern Samar]] (Amihanan nga Samar)

== Mga Yinaknan ha Samar ==

Binisaya nga [[Winaray]] an lumad nga yinaknan ha Samar (tinatawag liwat ini nga Binisaya nga Sinamar-Leytenhon o Lineyte-Samarnon). Kondi mayda mga bungto nga [[Sinugboanon]] o Cebuano an ira yinaknan, ngan an kasagaran hini mga isla-nga-bungto. Iton isla han Capul nga nalalakip han [[Northern Samar]], mayda nira kalugaringon nga yinaknan nga iton tawag [[Inabaknon]].

== Mga Sumpay ha Gawas ==

* [http://www.samarnews.net Samarnews.net]

* [http://www.samarnews.com Websayt han Samar News.com]

* [http://gugma.samarnews.net Gugma Han Samar]

* [http://www.leyte-samar.com/ Websayt han Leyte-Samar.com]