|
[[Image:Rama III.jpg|200px|thumbnail|right|Estatwa ni Rama III ha Bangkok]]
Hi '''Nangklao''' (o '''''Rama III''''') o '''Hadi Jessadabodindra''' (bug-os nga ngaran royal niya '''''Prabath Somdej Pra Paramadhiwarasetha Maha Jessadabodindra Siammintarawirodom Borommadhammikkarajadhirat Boromanathbopitra Phra Nangklao Chaoyuhua''''' o kon ha [[Thai]] nga kasurat: พระบาทสมเด็จพระปรมาธิวรเสรฐ มหาเจษฎาบดินทร์ สยามินทรวิโรดม บรมธรรมิกมหาราชาธิราช บรมนารถบพิตร พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว); [[Marso 31]], [[1788]] - [[Abril 2]], [[1851]]) ikatulo han [[Chakri nga dinastiya]], amo an hadi han [[Siam]] tikang [[1824]] tubtob [[1851]].
Hi Rama III amo an kataposan nga tradisyonal nga monarka han Siam. Bisan kon an mga nagsunod ha iya mga tradisyonalista, ira ginmodernisar an ginhadi-an hin mayda katubtoban.
Han 37 an iya edad, hi Hadi Rama II nasakit ngan namatay, nga waray magpili kon hin-o an masunod ha iya nga hadi. Sumala han balaod han pagsunod, hi Prinsipe Mongkut (nga amo an nagin Hadi [[Mongkut]] ha urhe nga panahon) amo unta an angay mahimo nga hadi. Pero an magurang nga Prinsipe Jessadabodindra ginkitâ nga mas naangay nga hadi, kay hiya an namuno han Departamento han Royal nga Panimalay, Departamento han ''Treasury'', Departamento hin mga Buruhaton ha Langyaw, Supremo nga ''Judicature'', ngan amo an namuno han nasod dida han panahon nga hapit na mamatay hi Hadi Rama II. Katapos hin pagtitirok an katig-uban han nobilidad nagpili kan Prinsipe Jessadabodindra nga amo an magigin ika-tulo nga Hadi. Hi Mongkut ginpili nga kumuha hin pag-aram komo [[mongha]] agod maiwas hiya ha politika.
== Pagngaran han iya takna hin paghadi ==
== Naming the reign ==
KingHi Hadi Rama I wasamo thean firstsyahan kingnga ofhadi thehan Bangkok periodnga intakna Thailand'shan history,kaagi andhan thusThailand, hengan wasamo knowngintawag ashiya nga "thean syahan firstnga kinghadi". HisAn succussornagsunod Kingha iya nga hi Hadi Rama II was knowngintawag asnga "thean middlenamumutnga kingnga hadi". InHini nga paagi nga thispagngaran naminghi Rama III wouldamo havedaw beenan calledtatawagon nga "thean kataposan lastnga kinghadi", whichnga wassinisirnga considerednga ausa badnga omende andmalas thusamo notnga usedwaray ini gamita. InsteadLugod, hi Rama III renamednagngaran han mga nanguna ha hisiya predecessorsnga Buddha Yodfa Chulalok andngan Buddha Loetla Nabhalai. TheAn namengaran nga Nangklao wasginhatag given tokan Rama III posthumouslykatapos byhan hisiya successor,kamatay. An nagngaran ha iya nga Nangklao amo an nagsunod ha iya nga hadi nga hi [[Mongkut]].
== TheAn WealthyRiko Kingnga Hadi ==
Dida han 27-ka-tuig nga paghadi ni Hadi Nangklao, an negosyo han Siam ngadto ha Tsina nagin malinamposon hin duro. An iya mga sakayan napakadto ha Tsina hin pirme ngan nagkaada hin dako nga ganansya. Hi Hadi Nangklao naghihipos han mga iya ganansya dida hin mga pula nga supot sapit han iya higdaan amo nga ini nga salapi tinawag nga ''Pula nga Supot nga Salapi''. Hi Hadi Nangklao nagsiring nga an Pula nga Supot nga Kwarta dida agod nga an Siam puyde makapalit han tuna kon magkaaway hira hin langyawanon nga nasod.
During the 27-year reign of King Nangklao, trade between Siam and China became very prosperous. His royal argosies constantly set sail for China and became very profitable. King Nangklao kept his profits in red bags beside his bed so this money was known as '''Red Bag Money'''. King Nangklao said that the Red Bag Money existed so that Siam would be able to buy the land back if it entered into a squabble with a foreign power.
== TheAn MightyGamhanan Kingnga Hadi ==
DuringDida han paghadi ni Rama III's reign, Siamnagin becamemakusug anga militarynasod powerha militar an Siam. ItNakapirde repulsedini hin mga [[Vietnamese peopleVietnam|Vietnamese]] invasionsnga mga pagsalakay, andngan dida han panahon ithan wasiya duringpaghadi hisnga reigndiin wherean [[Burma]] wasginpirde defeated by thehan [[British Empirenga Imperyo|British]] severalhin timesmakapira ka beses. HeNakakuha alsogihapon madehiya inroadshin intoteritoryo ha [[Cambodia]] - andngan theini countrynga wasnasod partitionedginbahinbahin betweenhan [[Vietnam]] andngan Siam. Ginsalakay gihapon ni Rama III also overranan [[Laos]] and orderedngan theiya destructionginpabungkag ofan [[Vientiane]] inhan [[1827]]-[[1828]].
== TheAn FaithfulMasunoron Kingnga Hadi ==
KingHi Hadi Nangklao waskilalado tungod famoushan foriya faithfullypagsunod followinghan [[BuddhismBuddhismo]]. HeIya fedginpakaon thean poormga eachkablas dayha aftertagsa becomingadlaw princekatapos han iya pagin-prinsipe, andngan releasediya animalsginbuhi-an everyin monasterymga day.hayop kada adlaw han monasteryo. More thanSobra 50 templesnga weremga builttemplo andan repairedginhimo inngan gin-ayad dida han hisiya reignpaghadi, includingupod thean firstsyahan Chinesenga styleIntsek-hin-estilo templenga attemplo ha [[Chom Thong (Bangkok)#Places|Rajaorasa]], thean highestgihataasi nga stupa atha [[Wat Arun]], thean GoldenBulawan Mountainnga atBukid ha Wat Sraket, thean metal templenga templo atha [[Wat Ratchanadda]], andngan an Templo Chetupol Temple oro [[Wat Pho]]. An Wat Pho isamo thean sitenahamutangan ofhan thesyahan firstnga [[universityuniversidad]] inha Thailand.
Katapos hin paghadi hin karuhaan kag unom (26) ka tuig, hi Hadi Nangklao ginsundan han iya bugto nga hi Prinsipe [[Mongkut]].
| 