Paulo C. Campos (July 7, 1921- June 2, 2007) ay usa ka Pilipino nga paragtambal ngan paragtutdo nga nagin kilala ha iya pagtindog ngan pagpasamwak han pag mangno hin kalawasan han kada usa nga tawo. Hiya gihapon an tinawag nga amay han Nuclear Medicine ha Pilipinas tungod han iya damo ngan naibulig dinhi na field. Hiya an pinakauna nga nagin ulo han Nasyonal na Akademiya ha Siyensiya ngan Teknolohiya, ngan hiya gihapon an intagan han titulo nga Nasyonal na Siyentista ha Pilipinas [1]hanin 1988.

Paulo C. Campos
Paypay:Paulocampos.jpg
Hi Pauo C. Campos
Natawo Batakan:Natawo
Dasmariñas, Cavite, Philippine Islands
Namatay Batakan:Namatay ngan idad
Medical Center Manila
Nasyonalidad Pilipino
Alma mater Unibersidad ha Oxford
Trabaho Internist
Nakilala han Nasyonal nga Siyentista ha Pilipinas

Nabulig ha Medisina

igliwat

Ha mga kaunahan nga 1950s umiskwela hi Campos ha Estados Unidos ha Unibersidad han Medisina han John Hopkins, ha eskwelahan nga pan tarambal ha Harvard ngan ha Institusyon hin Medisina ha Oak Ridge[2][3]. Inkadtuan ini niya nga mga eskwelahan para masabtan an mga kinaadman ha mga butang na Nukleyar. Siyahan niya nga naupayan an Nuclear Medicine han nag aram hiya ha John Hopkins[4] [3]ngan natapos niya an iya pag-istudyo didto ha Oak Ridge[3]. Pagkatapos han duha katuig na iya pagbalik ha Pilpinas pagka 1958, hiya an intagan han posisyon nga ulo han Kagawaran Medisna ha Unibersidad han Pilipinas ngan Kagawaran han mga Laboratoryo ha Pag-istudyo[5].

Nuclear Medicine

igliwat

Hi Campos an nagin siyahan nga nagpahimo hin laboratoryo na panradiostope. Ha bulig han paghatag han mga kwarta tikang ha Otoridad nga Paninternasyonal ha Atomiko na Enerhiya ngan iba pa nga institusyon ha Pilipinas[5], naitindog an laboratoryo ha General Ospital ha Pilipinas. Tungod hini nagin posible an una nga pag-istudyo ha mga saligan na panunaw ngan pagtambal gamit an radiyasyon gamit an iodine[6].[5]

Pag aram ha sakit na goyter

igliwat

Hanin 1960, bimnulig hi Campos ha pagtindog han pinakauna nga tarambalan hin thyroid ha Pilipinas[5]. Inin na tarambalan kay mabibilngan ha General Ospital han Pilipina. Nahimo ini na tarambalan gamit an bulig han IAEA ngan han World Health Organization. Dinhi hinin na tarambalan nahimo ni Campos an damo ha maupay nga pag-istudyo han sakit nga goyter; usa nga kumon nga sakit ha nasud. An iya grupo an una nga nagpasamwak han pagpaturok han iodized nga asyete para ha mga may sakit nga goyter. Ini nga pagtambal kay inkarawat han WHO nuruniyan.

Gamit an tarambalan ha thyroid, inpadayon ni Campos an pag-istudyo ha sakit nga goyter sugad han pagkita kun may ada ba koneksyon han genetiks han usa ka tawo ha pagkalat han sakita na goyter. An iya mga nahibaruan (mabibilngan ha iya papel nga ginhimo hanin 1961[7]); iginrekomenda niya didto nga an kakulangan han iodine kay usa la nga rason han pagkaada han sakit na goyter ngan dire ito amo an pinakasiyahan na rason han pagkaada hin sakit. Iginsurat gihap niya didto na an kada usa na mga parte han lawas ngan an era gamit kay mas importante nga pag araman para makit-an an mga posible na pagkasakit hin goyter kay mayda iba nga tawo nga nabuhi na waray kahimui hin kinahanglanon nga enzyme na makukuha gihap hin usa ka tawo ha iya kinakaon ngan iniinom.[8]

Paghatag han serbisyo na medikal ha bungto

igliwat

Ha rason na hi Campos an ulo han Kagawaran han Medisina, hiya an nagtikan han pagtututdo ha mga intern hin mga hirimuon mahitungod ha serbisyo na medikal ha kada bungto ha Los Banos, Laguna kada usa na bulan ha usa ka tuig[9]. Hanin 1963, an iya programa kay intindog ha bulig han mga organisasyon pareho han CCHP tungod han ginsabutan han Unibersidad han Pilipinas ngan DOH. An CCHP kay mabibilngan ha Laguna, Bay ngan amo ito hiya an naging sentro na tarambalan ha Laguna. Hasta han pagsara han CCHP hanin 1989, naging laboratoryo inin han kolehiyo han Medisina han Unibersidad ha Pilipinas ngan dinhi gihap inhimo ni Campos an iya pag-istudyo han gamit han iodized nga asyete para pantambal han sakit na goryo.[8]

Nagtindog gihap hi Campos hin ospital ha Emita, Manila na nagin sentro nga Medikal ha Manila. Dinhi niya nahimo an iya damo nga ideyo patungkol ha pagpaupay o pag mangno hin kalawasan han kada usa nga tawo ha mga sentro ha kada bungto.[10]

Iginbutang na ginkuha na yaraknon

igliwat

Waray naibutang

Ginkuhaan

igliwat

Lista han mga Pinagkuhaan

igliwat
  1. https://en.wikipedia.org/wiki/National_Scientist_of_the_Philippines
  2. Sabater, Madel R. (2007-06-05). "National Scientist Dr. Paulo Campos passes away at 85".  Manila Bulletin. Archived from the original on 2007-09-14. Retrieved 2017-3-10.
  3. 3.0 3.1 3.2 http://www.nast.ph/index.php/members/details/2/9#educational-background Ginhipos 2016-10-12 han Wayback Machine  Retrieved 3/10/2017
  4. De Guzman-Dizon, National Scientists of the Philippines, p. 142-143.
  5. 5.0 5.1 5.2 5.3 De Guzman-Dizon, National Scientists of the Philippines, p.143
  6.  De Guzman-Dizon, National Scientists of the Philippines, p.141
  7. The Genetic Factor in Endemic Goiter, In Proceedings of the Mexico Conference on the Uses of Radioisotopes in Animal Biology and the Medical Sciences, Mexico City (B.S. Baltazar, N. Grabato, L.T. Moya & A. Clemente, co-authors). See De Guzman-Dizon, National Scientists of the Philippines, p.152
  8. 8.0 8.1 De Guzman-Dizon, National Scientists of the Philippines, p. 144-45
  9. De Guzman-Dizon, National Scientists of the Philippines, p.144
  10. De Guzman-Dizon, National Scientists of the Philippines, p. 145.