Manók
An manók[1] (Gallus gallus, danay, Gallus gallus domesticus) usa ka klase nga hinoptan nga hayop. Tamsi ini nga nahatag hin pagkaon sugad hit ira bunay ngan karne. It iba nga manok nga sunoy ginaalagaan para panbulang.
| Manók | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Sunoy ngan ugang
| ||||||||||||||
| Kahimtang han Pagpapabilin | ||||||||||||||
|
Hinoptan
| ||||||||||||||
| Siyentipiko nga pagklasipika | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Binomial nga ngaran | ||||||||||||||
| Gallus gallus (Linnaeus, 1758) | ||||||||||||||
| Mga sinonimo | ||||||||||||||
|
Gallus gallus domesticus |
Sunoy it tawag ha lalaki nga manok. It babaye naman nga diri pa pisó-an amo an tinatawag nga dumaraga. It pisó-an nga babaye, ugang o umagak naman it tawag. It batan-on nga manok, tinatawag nga pisó o siwo.
Nabulig liwat it mga manok ha pagpukaw pamaagi it ira mga tugaok.
It manok nakaon hit tanum ug mga bunga hito upod it humay ngan bugas. Nakaon liwat hira hin mga gudtiay nga mga hayop sugad hit ulod ngan insekto.
Manok nga Pagkaon
igliwatGin'aataman an manok para sa kanya karne, gintatawag ini na broiler, ngan para sa bonay (layer). Nabubuhi an manok sa edad na 6 katuig ug lahos pa, pero an broiler na manok diri malahos 6 ka-semana para asalon.[2] It manok usa ha pinakasikat nga karne ha bug-os na kalibutan. Puydi ito lutuon ha tinola, adobo, prito, hatuk, sugba.
An White Leghorn, Plymouth Rock, ngan Rhode Island Red, amo an tulo sa daramo na klase sin broiler ngan layers na manok.
Manok nga Panbulang
igliwat
Ha Pilipinas, usa nga libangan an pagbulang han manok. Kinikilala an manok na panbulang ha iya kulay. An Busag nga manok tinatawag na ugis, an pili naman luro, an dulaw na may busag talisayon. Kabilyada naman an mapusyaw na pagkabaga. An kulay abo, abuhon an tawag.
Mga Sakit Sa Manok
igliwatHa Samar, an agsub na nadapu nga sakit han manok amo an Puko, ngan Takwaw. An Takwaw amo an usa nga klase sin sip'on ha manok ngan natapon ini ha igkasi manok ngan hataas an mortalidad.
Gin dadapuan liwat an manok sin oraora kadidigto na mananap na nasupsop sa kanra dugo, an habon.
Mayda gihap ini sakit tungod han gapeworms.
Pinanbasaran
igliwat- ↑ Abuyen, Tomas A. Diksyunaryo Waray-Waray [Visaya] English-Tagalog. Kalayaan Press Mktg. Ent., Inc. Quezon City. Tuig 2000. ISBN 971-08-6050-X. Pakli Ihap 227.
- ↑ "Broiler Chickens Fact Sheet // Animals Australia". Animalsaustralia.org. Ginkuhà 29 Agosto 2010.
Padugang nga barasahon
igliwat- Green-Armytage, Stephen (October 2000). Extraordinary Chickens. Harry N. Abrams. ISBN 0-8109-3343-8. https://archive.org/details/extraordinarychi0000gree_v2g2.
- Smith, Page; Charles Daniel (April 2000). The Chicken Book. University of Georgia Press. ISBN 0-8203-2213-X. https://archive.org/details/chickenbook0000smit.
- Biswas Siddharth 2014 Ginhipos 2014-05-03 han Wayback Machine Gallus gallus domesticus Linnaeus, 1758: Keep safe your domestic fowl from your domestic foul. Ambient Science, 1(1): 41-43
Mga sumpay ha gawas
igliwat| An Wikispecies in may-ada impormasyon nga may pagkahisumpay ha: Chicken |
| Wikimedia Commons has media related to: |
- Chickens ngada ha Open Directory Project
- Manók at Encyclopædia Britannica