Buyogan Festival
An Buyogan Festival hin usa nga kapiyestahan nga kada ika-27 han Agosto hin guinseselebrar ha bungto hit Abuyog ha probinsya han Leyte. Guinhimo ini nga festival ni Wenceslao "Jun" Katindoy. [1] An pulong na “Buyog” hin nakabase ha insekto na “Bubuyog”, kun ngain nakuha han bungto an ira ngaran.[2] Ini nga selabrasyon hin guinpapasundayag para igsalin-urog an kapiyestahan ni San Francisco Javier. Dugang hini, an ira kapiesyahan hin bumulig na ha magkadirudilain nga piyesta ha Pilipinas. Upod na ini an Pintados Kasadyaan Festival ha siyudad han Tacloban, Sinulog Festival ha siyudad han Cebu ngan an Aliwan Festival ha siyudad han Pasay.[2]
Kasaysayan han Abuyog, Leyte
igliwatAn ngaran han bungto han “Abuyog” hin nagtikang pa ha panahon han pagdunggo han mga Kastila ha usa nga ira salug. Han pakakita nira han baybayon, nakakita hira hin mga bubuyog. An mga kastila hin nagpakiana hin, “Como si y llama el pueblo?” Kun ha waray pa, nagpakiana hira kun ano an ngaran hini nga lugar. Damu nga duro it mga adik hini nga lugar, sanglit paghinay it mga mabisita. An huna han mga mulupyo ha lugar kay guinpapakinhan hira han ngaran han nalupad na insekto. Mahitungod hini, bumaton hira hin “buyog”. Guin-utro ini han mga Kastila hin pagsiring, “Ah! Buyog”. Asya ini an rason kun kay ano guintawag na Abuyog ini nga bungto.[1]
Leyenda
igliwatSumala han leyenda, an bungto han Abuyog hin may misteryoso nga linarang nga nagngangaran na Opayda. Sumala han mga pulong, ini nga linarang hin usa nga buotan na engkantada nga nabuling ha mga parupangisda nga makabalik ha baybayon gamit han iya boses. Hiya guihap hin nabulig para matambal an mga biktima hin mga sugod tikang han mga bubuyog.[3]
Mga Elemento
igliwatGuinpapasundayag ngadi hini nga kapiyestahan an artistiko nga pagsayaw na narepresentar hin magkaridudilain na kadako, porma ngan kolor han mga bubuyog. An mga mananayaw hin nagsusul-ot hin mga bubuyog na mga panul-oton, samtang an mga mulupyo nga nagkikita han mga manarayaw hin mayda mga “henna tattoo” ha ira mga nawong, nga narepresentar hitun etniko nga kasaysayan ngan kariko han kultura han Abuyog. An mga kabataan hin naapi hini na panhitabo nga baga hin mga bubuyog nga naglilibot-libot ha usa nga putyokan.[3]
Pasundayag ha Sulod han Nasud
igliwat
Pintados Kasadyaan Festival
igliwatHira an nakadaog han siyahan nga Pintados Kasadyaan Festival ha probinsya han Leyte han Oktubre 1996, ngan ini guinsumpayan pa hin magsunod na kadaugan hin upat ka tuig. Mahitungod hini, hira hin guindeklara nga “Hall of Famer” han Pintados Kasadyaan Festival. Bumalik hira ha pagpasundayag hini nga kompetisyon han tuig 2007 nga guindumara ha siyudad han Tacloban kun diin hira utro an guinproklamar nga daog.[4] Han tuig 2008 hin nadepensahan nira an ira titulo kun diin hira an guindeklara na "Grand Champion" nga guinsundan han Karatong Festival han Dulag, Leyte, Alikaraw Festival han Hilongos, Leyte, Pamilipig Festival han Santa Fe, Leyte ngan Pasaka Festival han Tanauan, Leyte.[5] Han tuig 2010 hin utro nga nagdaog ini nga tribu, kun diin hira liwat an nakakuha han pinakamaupay na pagpasundayag ha karsada ngan pinakamaupay ha musika. Guinsundan hira han Karatong Festival han Dulag, Leyte, Viajedores Festival han La Paz, Leyte, Pasaka Festival han Tanauan Leyte ngan an Pamilipig Festival han Santa Fe, Leyte.[6] Han tuig 2015 hin utro nga nagdaog hira hini nga pasundayag, kun diin guinsundan hira han Lingganay Festival han Alang-Alang, Leyte, Sanggutan Festival han Barugo, Leyte, Mayaw-mayaw Festival han Pinabacdao, Samar ngan an Tulo-usa Festival han Tolosa, Leyte.[7] Han tuig 2016, hira an guinproklamar ha ika-tulo nga pwesto, kun diin nagdaog an Sanggutan Festival han Barugo Leyte ngan ika-duha nga pwesto an Tulo-usa Festival han Tolosa, Leyte.[8] Han tuig 2017 hin hira liwat umuli hin ika-duha nga pwesto, kun diin nagdaog an Buraburon Festival han Burauen, Leyte.[9]
Sinulog Festival
igliwatHan pag-api hini nga tribu ha Sinulog 2009, hira an guindeklara na "Grand Champion" para han kategorya han gawasnon an interpretasyon kun diin hira guinsundan han Lumad Basakanon han siyudad han Cebu, bungto han Carmen ha probinsya han Cebu, "The Land of Beauty and Bounty" han probinsya han Lanao Del Norte, ngan an Karatong Festival han Dulag, Leyte.[10] Han ira pag-api han tuig 2011, hira hin guinproklamar ha ika-duha nga pwesto para han kategorya ha gawasnon an interpretasyon, kun diin nagdaog an Tribu Himag-ulaw han Placer, Masbate. Han pareho nga tuig, hira guihap an guindeklara nga pinakamaupay na panmado para ha kategorya han gawasnon an interpretasyon.[11] Han ira pagbulig han tuig 2015, hira an guindeklara nga daog para han kategorya ha gawasnon an interpretasyon nga guinsundan han Lingganay Festival han Alang-Alang, Leyte, Tribu Himag-ulaw han Placer, Masbate, Tribu Katbalaugan han siyudad han Catbalogan ngan Lumad Basakanon han siyudad han Cebu. Ha pareho nga tuig, hira guihap an guindeklara nga pinakamaupay an musika para han kategorya han gawasnon an interpretasyon.[12][13] Han ira pagbulig han tuig 2016, hira an guindeklara ha ika-tulo nga pwesto han kategorya ha gawasnon an interpretasyon, kun diin nagdaog an probinsya han Lanao Del Norte. Ha pareho nga tuig, hira an nagdaog nga pinakamaupay an pagpasundayag ha karsada.[14] Han ira pag-api han tuig 2018, hira naman an guindeklara ha ika-duha nga pwesto para han kategorya ha gawasnon an interpretasyon, kun diin nagdaog an Tribu Kandaya han Daanbantayan, Cebu. Ha pareho nga tuig, hira an guinproklamar nga ika-siyahan na puwesto para han pagpasundayag ha karsada ngan musika.[14]
Aliwan Festival
igliwatHan pag-api nira han Aliwan 2009, hira an guindeklara nga "Grand Champion" nga guinsundan han Kasag Festival han Banate Iloilo ngan Dinagyang Festival han siyudad han Iloilo.[15] Ha ira utro nga pagbalik han tuig 2012, hira naman an guinproklamar ha ika-duha nga puwesto, kun diin nagdaog an Dinagyang Festival han siyudad han Iloilo.[16]
Pagpasundayag ha Gawas han Nasud
igliwatWorld Culture Festival
igliwatIni na tribo han Abuyog, Leyte hin guin imbita nga magpasundayag ha World Culture Festival han tuig 2016 nga guindumara ha New Delhi, India, kun diin hira sumayaw para magpasalamat ha mga bumulig para makatindog utro an ira bungto tikang kan paglasurbo han Bagyo Yolanda. Guinpangunahan ini na delegado han alkalde han Abuyog, Leyte na hi Octavio Traya, direktor ha artistiko nga hi Victor Hao Cuenco, Frenil Palang, Johnrey Collamat, ngan an mga miyembro han “Art of Living Philippines na hira Siaw San Liew ngan Madel Pajarillo.[17]
Ginkuhaan
igliwat- ↑ 1.0 1.1 https://triptheislands.com/events/the-buyogan-festival-of-abuyog-leyte/
- ↑ 2.0 2.1 https://greedypeg.org/leyte/Buyogan-Festival.html
- ↑ 3.0 3.1 http://lagawan.org/buyogan-festival/
- ↑ https://www.pressreader.com/philippines/the-freeman/20160219/281616714430429.
- ↑ https://gerryruiz.wordpress.com/2008/07/01/799/
- ↑ https://kabyahe.wordpress.com/2010/06/27/leyte-pintados-kasadyaan-2010-winners/
- ↑ http://www.choosephilippines.com/do/festivals/3185/pintados-kasadyaan-festival-2015-winners
- ↑ "Archived copy". Ginhipos tikang han orihinal han 2018-04-13. Ginkuhà 2018-04-13.CS1 maint: archived copy as title (link)
- ↑ https://faq.ph/pintados-kasadyaan-festival-2017-leytes-festival-of-festivals/
- ↑ http://cebu.sunstar.com.ph/sinulog/blog/2009/01/20/sinulog-2009-winners/
- ↑ http://cebu.sunstar.com.ph/sinulog/blog/2011/01/22/sinulog-2011-winners/
- ↑ http://www.cebu.gov.ph/news/second-round-applause-sinulog-2015-winners/
- ↑ https://www.cebutours.ph/sinulog-festival-2015-winners/
- ↑ 14.0 14.1 http://newsinfo.inquirer.net/756295/tangub-city-lanao-norte-top-winners-in-sinulog-2016-parade
- ↑ http://www.exploreiloilo.com/blog/aliwan-2009-winners-results-for-streetdance-float-and-festival-queen-pageant/
- ↑ https://outoftownblog.com/aliwan-fiesta-2012-winners/
- ↑ https://www.ourawesomeplanet.com/awesome/2016/03/world-culture-festival-delhi.html