Bangus

Bangus
	;
Siyentipiko nga pagklasipika
Ginhadi-an:	Animalia;
Phylum:	Chordata;
Ubosphylum:	Vertebrata;
Labawklase:	Osteichthyes;
Klase:	Actinopterygii;
Orden:	Gonorynchiformes;
Banay:	Chanidae;
Genus:	Chanos;
Espesye:	Chanos chanos;
Binomial nga ngaran
	Chanos chanos; (Forsskål, 1775)
Mga sinonimo
	Chanos salmonoides Günther, 1879; Chanos mossambicus (Peters, 1852); Lutodeira mossambicus Peters, 1852; Butirinus argenteus Jerdon, 1849; Chanos nuchalis Valenciennes, 1847; Chanos mento Valenciennes, 1847; Chanos chloropterus Valenciennes, 1847; Chanos cyprinella Valenciennes, 1847; Chanos lubina Valenciennes, 1847; Lutodeira chloropterus (Valenciennes, 1847); Chanos orientalis Valenciennes, 1847; Cyprinus palah (Cuvier, 1829); Leuciscus palah Cuvier, 1829; Chanos indicus (van Hasselt, 1823); Lutodeira indica van Hasselt, 1823; Chanos arabicus Lacepède, 1803; Chanos salmoneus (Forster, 1801); Leuciscus salmoneus (Forster, 1801); Lutodeira salmonea (Forster, 1801); Mugil salmoneus Forster, 1801; Mugil chanos Forsskål, 1775; Lutodeira chanos (Forsskål, 1775); Channo chanos (Forsskål, 1775); Mugile chani Forsskål, 1775

An Bangus (Chanos chanos)^[5] in usa nga specie han isda sakob han Actinopterygii nga syahan ginhulagway ni Peter Forsskål hadton 1775. An Bangus in nahilalakip ha genus nga Chanos, ngan familia nga Chanidae.^[6]^[7] Waray hini subspecies nga nakalista.^[6] Usa an bangus sa mga paborito lutuon na isda sa mga Pilipino.

Deskripsyon ngan biolohiya

Symmetrical ngan streamlined an itsura san bangus, ngan mayaon forked na ukig. Nadako an bangus tubtob 1.70 m (5 pye 7 pulgada), kudi an kaurugan maabot la 1 m (39 pulgada) an kahilaba. Wara tango ngan lumot ngan invertbrates an ginkakaon san bangus.

Mahihiagian an bangus sa Indian Ocean ngan sa Dagat Pasipiko, ngan harani sa baybay ngan isla na may bakolod o bato. An sunoy naistar sa dagat sa sulod da duha tubtob tulo ka semana ngan mapakdto san may mga kabakhawan, estuaries, ngan danay sa mga lawa, ngan mabalik sa dagat para magmature sexually ngan magpadamo.

Pagtagabangus

An pag'ataman sa bangus pwede mahimo sa matapsi o sa brackishwater. Nanganganak an bangus sa gab'i. An sabalo mapaguwas san mga bonay ngan an lalaki mapaguwas san milt. An fertilization mahihinabo sa tubig. Diri na kinahanglan an hormone induction para mga mature breeders. An mga bonay kokolektahon sa aga, lilimpyuhan ini dikan dayon ibubutang sa larval ponds.

Magpupusa an bonay san bangus sa sulod sa 24 oras. An mga similya manginginaon san yolk sac sa sulod sa 2-3 kaadlaw. Magkakayaon morphological na transpormasyon an mga similya. Una magninginaon ini san mga natural na pagkaon na presente ngan mga zooplankton ngan phytoplanktons. Gintutubungan na ini san mga Commercial feeds pagdatung san last quarter san produksyon.

Sa nursery ginpapatubo an bangus magtikang sa kawag-kawag (fry) nagto sa hatirin (fingerling). Sa transition stage, an fingerlings ginpapatubo para magin juvenile o garungan, ngan sa grow-out stage ginpapadako an juveniles ngadto sa marketable sizes.

Sa Pilipinas daramo an mga lugar na bangusan sugad sa Pangasinan, Saranggani, Davao ngan Bacolod.

Pagluto hin Bangus

Han bangus ay usa nga uso nga pagkaon ha Pilipinas, Taiwan, nganhin Indonesia. Ini ay ginngaranan nga "National Fish of the Philippines. An uso nga pagluto ini nga isda ha pilipinas ay ang Rellenong bangus.

Hit una nga hirimuon ay kinikiskis at ginlilimpyo. Sunod ay ginatatangal an mga tinik, bubutngan hin mga "stuffing at igsusugba ha "grill nga dre maguguba an skin at buo pa an isda.

Mga kasarigan

↑ ^1.0 ^1.1 Fricke, R. (1999) Fishes of the Mascarene Islands (Réunion, Mauritius, Rodriguez): an annotated checklist, with descriptions of new species., Koeltz Scientific Books, Koenigstein, Theses Zoologicae, Vol. 31:759 p.
↑ ^2.00 ^2.01 ^2.02 ^2.03 ^2.04 ^2.05 ^2.06 ^2.07 ^2.08 ^2.09 Arnoult, J. (1984) Chanidae., p. 128. In J. Daget, J.-P. Gosse and D.F.E. Thys van den Audenaerde (eds.) Check-list of the freshwater fishes of Africa (CLOFFA). ORSTOM, Paris and MRAC, Tervuren. Vol. 1.
↑ Eschmeyer, W.N. (ed.) (2005) Catalog of fishes. Updated database version of May 2005., Catalog databases as made available to FishBase in May 2005.
↑ ^4.00 ^4.01 ^4.02 ^4.03 ^4.04 ^4.05 ^4.06 ^4.07 ^4.08 ^4.09 ^4.10 Schuster, W.H. (1960) Synopsis of biological data on milkfish Chanos chanos (Forsskål), 1775., FAO Fish. Biol. Synop. (4):pag. var.
↑ Bagarinao, T. (1994) Systematics, distribution, genetics and life history of milkfish, Chanos chanos., Environ. Biol. Fish. 39(1):23-41.
↑ ^6.0 ^6.1 Bisby F.A., Roskov Y.R., Orrell T.M., Nicolson D., Paglinawan L.E., Bailly N., Kirk P.M., Bourgoin T., Baillargeon G., Ouvrard D. (ed.) (2011). "Species 2000 & ITIS Catalogue of Life: 2011 Annual Checklist". Species 2000: Reading, UK. Ginkuhà 24 Septyembre 2012.CS1 maint: multiple names: authors list (link) CS1 maint: extra text: authors list (link)
↑ FishBase. Froese R. & Pauly D. (eds), 14 Hunyo 2011

Mga sumpay ha gawas

An Wikimedia Commons mayda media nga nahahanungod han: Chanos chanos

An Wikispecies in may-ada impormasyon nga may pagkahisumpay ha: Chanos chanos

[col480246-1] 1.0 ^1.1 Fricke, R. (1999) Fishes of the Mascarene Islands (Réunion, Mauritius, Rodriguez): an annotated checklist, with descriptions of new species., Koeltz Scientific Books, Koenigstein, Theses Zoologicae, Vol. 31:759 p.

[col485545-2] 2.00 ^2.01 ^2.02 ^2.03 ^2.04 ^2.05 ^2.06 ^2.07 ^2.08 ^2.09 Arnoult, J. (1984) Chanidae., p. 128. In J. Daget, J.-P. Gosse and D.F.E. Thys van den Audenaerde (eds.) Check-list of the freshwater fishes of Africa (CLOFFA). ORSTOM, Paris and MRAC, Tervuren. Vol. 1.

[col480219-3] Eschmeyer, W.N. (ed.) (2005) Catalog of fishes. Updated database version of May 2005., Catalog databases as made available to FishBase in May 2005.

[col485540-4] 4.00 ^4.01 ^4.02 ^4.03 ^4.04 ^4.05 ^4.06 ^4.07 ^4.08 ^4.09 ^4.10 Schuster, W.H. (1960) Synopsis of biological data on milkfish Chanos chanos (Forsskål), 1775., FAO Fish. Biol. Synop. (4):pag. var.

[col485538-5] Bagarinao, T. (1994) Systematics, distribution, genetics and life history of milkfish, Chanos chanos., Environ. Biol. Fish. 39(1):23-41.

[COL-6] 6.0 ^6.1 Bisby F.A., Roskov Y.R., Orrell T.M., Nicolson D., Paglinawan L.E., Bailly N., Kirk P.M., Bourgoin T., Baillargeon G., Ouvrard D. (ed.) (2011). "Species 2000 & ITIS Catalogue of Life: 2011 Annual Checklist". Species 2000: Reading, UK. Ginkuhà 24 Septyembre 2012.CS1 maint: multiple names: authors list (link) CS1 maint: extra text: authors list (link)

[source-7] FishBase. Froese R. & Pauly D. (eds), 14 Hunyo 2011

[5]

[6]

[7]

[1]

[2]

[3]

[4]