Hapon

(Ginredirect tikang ha Japan)

An Japan o Hapon (ha Hinapon: 日本 nga kon ginRomanisar Nihon o Nippon, nga ha opisyal nga tinatawag ha Hinapon nga 日本国 nga ha Linatin nga agi Nippon-koku o Nihon-koku) usa nga kapuropod-an nga nasod ha Sinirangan nga Asya. Nahamutang ini ha Kalawdan Pacifico ngan ha sidlangan han Dagat han Hapon, Republika nga Popular han Tsina, Amihanan nga Korea, Salatan nga Korea ngan Rusya, tikang han Dagat han Okhotsk ha amihanan ngadto han Sinirangan nga Dagat Tsina ngan Taiwan ha salatan. An kasurat nga kanji nga amo an nahimo han ngaran han Hapon nangangahulogan nga "nagtikang han adlaw", ngan amo ini nga agsob tawagon an Hapon nga "Tuna han Nasidlang nga Adlaw".

Japan

日本国
Nippon-koku o Nihon-koku
Centered deep red circle on a white rectangle[1]
Bandira
Golden circle subdivided by golden wedges with rounded outer edges and thin black outlines
Selyo Imperyal
Awit: 

"His Imperial Majesty's Reign"[2][3]
Selyo hin Estado:
大日本國璽 (Dai Nihon Kokuji)
"Nasodnon nga Selyo han Darudako nga Hapon"
Selyo han Estado han Hapon
Projection of Asia with Japan's Area coloured green
Lugar nga kontrolado han Hapon in ginpapakita ha lunghaw na kolor, pero an diri kontrolado in ginpapakita hin mas malapsaw nga lunghaw
Pamunuan
ngan gidako-i nga syudad
Tokyo[4]
35°41′N 139°46′E / 35.683°N 139.767°E / 35.683; 139.767
Opisyal nga mga pinulungan waray opisyal nga pinulongan (Hinapon (de facto))[5]
Ginkilala nga mga rehiyonal nga pinulungan
Nasodnon nga Pinulongan Hinapon[7]
Ethniko nga mga grupo
(2011[8])
Relihiyon
(Mga) Tawag hin tawo Hapon/Haponesa
Kagamhanan Unitaryo nga Parlamentaryo nga monarkiya konstitusyonal
• Emperador
Naruhito
Fumio Kishida
Tarō Asō
Magbabalaod National Diet
House of Councillors
House of Representatives
Pagkatukod
Pebrero 11, 660 BCE[9]
Nobyembre 29, 1890
Mayo 3, 1947
Abril 28, 1952
Langyab
• Bug-os
377,972 km2 (145,936 sq mi)[10] (ika-61)
• Katubigan (%)
0.8
Kamolupyohan
• 2017 nga census
126,672,000[11] (ika-10)
• Densidad
336/km2 (870.2/sq mi) (ika-36)
GDP (PPP) 2017 nga banabana
• Bug-os
$5.420 trillion[12] (ika-4)
• Per capita
$42,860[12] (ika-27)
GDP (nominal) 2017 nga banabana
• Bug-os
$4.841 trilyones[12] (ika-3)
• Per capita
$38,281[12] (ika-20)
Gini (2008) 37.6[13]
medium · ika-76
HDI (2015)  0.903[14]
hataas hin duro · 17th
Salapi Yen (¥) / En (JPY)
Zona hin oras UTC+9 (JST)
• Summer (DST)
UTC+9 (diri gin-oobserbar)
Format hin pitsa
  • yyyy-mm-dd
  • yyyy年m月d日
  • Panahon yy年m月d日 (CE−1988)
Dapit hin pagmanehar wala
Kodigo hin pagtawag +81
ISO 3166 nga kodigo JP
Internet TLD .jp
Japan
Batakan:Infobox Tsinino/Hinapon

Heyograpiya

igliwat
 
Topograpico nga mapay han Kapuropud-an han Hapon

An Hapon in may-ada 6,852 nga mga isla nga nasakop ngadto ha Pasipico nga baybayon han Sinirangan Asya. An nasod, lakip an ngatanan nga mga isla nga gindudumara hini, in aada ha butnga han mga latitud nga 24° ngan 46°N, ngan longtitud 122° ngan 146°E. An gidadakoi nga mga puro, tikang ha amihanan ngadto ha salatan, amo an Hokkaido, Honshu, Shikoku ngan Kyushu. An Ryukyu Islands, nga naglalakip han Okinawa, in kadena hin mga isla ha salatan han Kyushu. Kun ginbubug-os ini, gintatawag nga Kapuropud-an han Hapon.[15]

Haros 73 ka porsiyento han Hapon in kagurangan, bukiron ngan diri puydi pan-argrikultura, industriya o residensyal nga pan-gamit.[8][16]

Administratibo nga pagbahin-bahin

igliwat

An Japan mayda kap-atan kag pito nga mga prefektura, nga tagsa gindudumara hin elehido nga gobernador, lehislatura ngan administratibo nga burukrasya. An tagsa prefektura ginbahin-bahin ngadto hin mga syudad, mga bungto, ngan mga barrio.

An nasod yana may-ada administratibo nga pagreorganisa ha paghiusa hin damo nga mga syudad, bungto ngan barrio. Ini nga proseso magreresulta in pag-iban han ihap han mga sub-prefektura nga mga administratibo nga rehiyon ngan ginkikita ini nga maka-iba hin mga garastohon ha administrasyon.[17]

Mga Heograpiya

igliwat

Bulkan nga Fuji

Hokkaidō

1. Hokkaidō

Tōhoku

2. Aomori
3. Iwate
4. Miyagi
5. Akita
6. Yamagata
7. Fukushima

Kantō

8. Ibaraki
9. Tochigi
10. Gunma
11. Saitama
12. Chiba
13. Tokyo
14. Kanagawa

Chūbu

15. Niigata
16. Toyama
17. Ishikawa
18. Fukui
19. Yamanashi
20. Nagano
21. Gifu
22. Shizuoka
23. Aichi

Kansai

24. Mie
25. Shiga
26. Kyoto
27. Osaka
28. Hyōgo
29. Nara
30. Wakayama

Chūgoku

31. Tottori
32. Shimane
33. Okayama
34. Hiroshima
35. Yamaguchi

Shikoku

36. Tokushima
37. Kagawa
38. Ehime
39. Kōchi

Kyūshū

40. Fukuoka
41. Saga
42. Nagasaki
43. Kumamoto
44. Ōita
45. Miyazaki
46. Kagoshima
47. Okinawa

An Karafuto, usa nga bahin han isla han Sakhalin ha amihanan tikang ha Hokkaidō (waray ginpakita dida han mapa), kabahin han Japan tikang han 1907 tubtob han Gyera Pankalibotan II. An bug-os nga isla han Sakhalin gindudumara na yana han Rusya, pero mayda mga Hapones nga nasiring nga an Karafuto kabahin pa gihapon han Hapon.

Mga reperensya

igliwat
  1. "National Flag and National Anthem". Ginkuhà 29 Enero 2017. The Rising Sun Flag and "Kimi Ga Yo" are respectively the national flag and anthem of Japan. This was formalized in 1999 with the Law Regarding the National Flag and National Anthem.
  2. "Explore Japan National Flag and National Anthem". Ginkuhà 29 Enero 2017.
  3. "National Symbols". Ginhipos tikang han orihinal han Pebrero 2, 2017. Ginkuhà Enero 29, 2017. Cite uses deprecated parameter |deadurl= (help)
  4. "History of Tokyo". Ginkuhà 29 Enero 2017. The Edo Period lasted for nearly 260 years until the Meiji Restoration in 1868, when the Tokugawa Shogunate ended and imperial rule was restored. The Emperor moved to Edo, which was renamed Tokyo. Thus, Tokyo became the capital of Japan
  5. 法制執務コラム集「法律と国語・日本語」 (ha Japanese). Legislative Bureau of the House of Councillors. Ginkuhà 19 Enero 2009.
  6. "Japan Languages" (ha English). Ginkuhà 29 Enero 2017.
  7. "Literacy and Language Classes in Community Centers, Country Profile: Japan". Ginkuhà 29 Enero 2017.
  8. 8.0 8.1 "CIA Factbook: Japan". Cia.gov. Ginhipos tikang han orihinal han 26 Disyembre 2018. Ginkuhà 9 Nobyembre 2011.
  9. Sumala han Leyenda, an hapon in gintukod hini nga adlaw ni Emperor Jimmu, an syahan nga Emperador han nasod.
  10. "Facts about Japan, General Information". Ginkuhà 29 Enero 2017.
  11. "最新結果一覧 政府統計の総合窓口 GL08020101". Statistics Bureau of Japan. Ginhipos tikang han orihinal han 6 Enero 2019. Ginkuhà 27 Abril 2016.
  12. 12.0 12.1 12.2 12.3 "World Economic Outlook Database, April 2017 – Report for Selected Countries and Subjects". International Monetary Fund (IMF). Ginkuhà 21 Abril 2016.
  13. "World Factbook: Gini Index". CIA. Ginhipos tikang han orihinal han 13 Hunyo 2007. Ginkuhà 11 Mayo 2011.
  14. "2016 Human Development Report" (PDF). United Nations Development Programme. 2016. Ginkuhà 23 Marso 2017.
  15. McCargo, Duncan (2000). Contemporary Japan. Macmillan. pp. 8–11. ISBN 0-333-710002. 
  16. "Japan". US Department of State. Ginkuhà 16 Enero 2011.
  17. Mabuchi, Masaru (2001). "Municipal Amalgamation in Japan (PDF)" (PDF). World Bank. Ginkuhà 2006-12-28. Unknown parameter |month= ignored (help)

Mga Sumpay ha Gawas

igliwat
  1. Maayo nga mga Museyo sa Tokyo nga Pagaduawon Ginhipos 2020-11-13 han Wayback Machine
  2. Labing maayo nga Amusement Parks Sa Japan Ginhipos 2020-10-31 han Wayback Machine
  3. Maayo nga mga Dapit Sa Japan nga Mobisita Ginhipos 2020-12-16 han Wayback Machine
Mga Nasod ha Asya
Afganistan | Amihanan nga Korea | Arabya Saudi | *Armenya | *Aserbaiyan | Barein | Bangladesh | Birmania/Myanmar | Brunei | Butan | Cambodia/Camboya | *Ehipto | Emiratos Arabes Unidos | *Georgia | Hapon | Hordanya | India | Indonesia/Indonesya | Irak | Iran | Israel | *Kasahistan/Kazakhstan | Kirguistan | Kuwait | Laos | Libano | Malaysia | Maldivas | Mongolya | Nepal | Oman | Pakistan | Pilipinas | Qatar/Catar | *Rusia | Salatan nga Korea | Singgapura | Sinirangan nga Timor | Sirya | Sri Lanka | Taiwan (Republika han Tsina) | Tayikistan | Thailand/Tailandya | Tsina (Kanan Katawhan Republika han Tsina) | Turkmenistan | Turkeya | Usbekistan | Vietnam | Yemen