Hilongos

An Hilongos usa nga ikatulo nga klase nga bungto ha lalawigan o probinsya han Leyte ha Sinirangan nga Kabisay-an nga rehiyon han Kabisay-an ha Pilipinas. Sumala han 2000 census, mayda ini populasyon nga 51,462 ka tawo ha 10,763 nga panimalay.

Sensus han Populasyon Hilongos, Leyte
Sensus	Populasyon	+/-
1990	48,617	—
1995	50,744	0.9%
2000	51,462	0.30%
2007	53,911	0.64%
2010	56,803	0.72%
2015	63,431	1.53%

Nahimutangan igliwat

Ang munisipalidad han Hilongos nahimutang sa habagatan-nga-katundan nga bahin han probinsiya han Leyte ug na-atubang hit Dagat han Camotes. Ha aminahan han bungto matatad-an an bungto han Hindang; sa sidlangan an Mahaplag ngan Sogod; ha katundan an Dagat han Camotes; ngan ha habagatan mabibilngan an bungto han Bato. An Hilongos 146 kilometros tikang ha Syudad han Tacloban ha amihanan-nga-sidlangan, 77 nga kilometros tikang ha Syudad han Ormoc sa amihanan-nga-katundan, ug 35 kilometros tikang ha Syudad han Maasin sa Southern Leyte o Habagatan nga Leyte.

Kasaysayan igliwat

Pipira ka tuig han waray pa an ika-12 nga siglo, may mga tribo nga nanunuroy tikang ha Iloilo nga nagkaabot hito dida nga lugar nga diri tinuyo kay ginlalanat man hira han mga Malayo nga manlalayag (sailor). An lugar gintawag nga "Ilong" tungod han ngaran hadton nga tribo nga "Ilongot".

Mayda mga iba nga istorya o sugilanon nga nasiring nga ang ngaran nga Hilongos tikang han mga pulong nga "ilong" (irong) ug "lumos" tungod han damo nga nagkalumos ha Sapa han Salog.

Han ika-12 siglo nakilalado an Hilongos. Hi Amahawin, usa nga gamhanan nga datu han baranggay, ginsakop an mga hagrani nga mga kabarangayan, ug ginpadako han iya teritoryo hangtod ha mga lugar nga yana sakop han mga bungto han Inopacan, Hindang, Bato, ug Matalom.

Populasyon igliwat

Dida han 2000 nga Census, an Hilongos narehistro nga amo an ika-2 nga gihamubo an pagtubo han populasyon tikang han tuig 1948. Han 2000, an Hilongos mayda 10,763 ka panimalay, 6.96% nga pagtubo tikang han nakatalaan dida han 1995 nga 10,062. An average nga kadamo hin usa nga panimalay lima ka tawo.

Mga Baranggay igliwat

An Hilongos mayda kalim'an kag usa (51) nga baranggay.

Agutayan
Atabay
Baas
Bagong Lipunan
Bagumbayan
Baliw
Bantigue
Bon-ot
Bung-aw
Cacao
Campina
Catandog 1
Catandog 2
Concepcion
Hampangan
Himo-aw
Hitudpan

Imelda Marcos (Pong-on)
Kang-iras
Kangha-as
Lamak
Libertad
Liberty
Lunang
Magnangoy
Manaul
Marangog
Matapay
Naval
Owak
Pa-a
Central Barangay (Pob.)
Eastern Barangay (Pob.)
Western Barangay (Pob.)

Pontod
Proteccion
San Agustin
San Antonio
San Isidro
San Juan
San Roque
Santa Cruz
Santa Margarita
Santo Niño
Tabunok
Tagnate
Talisay
Tambis
Tejero
Tuguipa
Utanan

Mga Opisyales han Bungto igliwat

Mayor: Panfilo Go
Bise-mayor: Gracing Villaflor
Mga konsehal:

Gabisan, Miguela
Modesto, Doner
Ong, Cristituto

Mga Sumpay ha Gawas igliwat

All about Hilongos^{[dead link]}
ELGU/Opisyal nga Websayt han Hilongos Ginhipos 2005-09-07 han Wayback Machine
Friendster sa Hilongos
Philippine Standard Geographic Code Ginhipos 2012-04-13 han Wayback Machine
2000 Philippine Census Information Ginhipos 2005-09-23 han Wayback Machine
Hilongos Website Ginhipos 2012-04-24 han Wayback Machine